Audio-antropologia: praktykowanie dyscypliny poprzez dźwięk

• Authors: Agata Stanisz
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article pertains to the notion of audio-anthropology both as the methodology and the way of practice of the discipline through sound. The audio-anthropology should be understood as application of digital audio technologies relating to recording, editing, arranging, listening and publishing: a) cultural sonic manifestations, b) audio-representations. In other words, the audio-anthropology is the audio-production of anthropological knowledge. As an alternative way of „doing discipline” the audio-anthropology is the result of so called auditory turn which had raised the question of the authoritarianism of Eye – fundamental and irrefutable organ of insight into the socio-cultural reality. Practice of sounded anthropology casts doubt on oculocentric model of anthropological knowledge and leads to appreciation of sonic phenomenon and practices in a social life.

Keywords

EN

anthropology of sound; audio-anthropology; audiography; acoustemology; knowledge

• Publisher: Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Prace Etnograficzne
• Year: 2014
• Volume: 42
• Issue: 4
• Pages: 305–318

Dates

published

2014

online

2014-12-02

Contributors

author

Agata Stanisz

References

• Atkinson R., Ecology of Sound. The Sonic Order of Urban Space, „Urban Studies” 2007, vol. 44, nr 10, s. 1905–1917.
• Atkinson R., Ears Have Walls. Thoughts on the Listening Body in Urban Space, „Aether” 2011, vol. 7, s. 12–26.
• Bernat S., Wizualizacja krajobrazu dźwiękowego, [w:] Krajobraz kulturowy – cechy, walory, ochrona. Problemy Ekologii Krajobrazu, red. W. Wołoszyn, t. XVIII, Lublin 2006, s. 511–518.
• Bernat S., Kierunki kształtowania krajobrazów dźwiękowych, [w:] Dźwięk w krajobrazie. Stan i perspektywy badań. Materiały Interdyscyplinarnego Seminarium. Lublin 3–4 września 2008, red. S. Biernat, Lublin, s. 19–20.
• Bernat S., Metody badań krajobrazów dźwiękowych, [w:] Dźwięk w krajobrazie. Stan i perspektywy badań. Materiały Interdyscyplinarnego Seminarium. Lublin 3–4 września 2008, red. S. Bernat, Lublin, s. 122–133.
• Bernat S., Estetyczne wartości w interdyscyplinarnych studiach krajobrazu dźwiękowego, [w:] Geografia i wartości, red. G. Janicki, M. Łanczont, Lublin 2009, s. 190–204.
• Corbin A., Village Bells: Sound and Meaning in the Nineteenth Century French Countryside, New York 1998
• Corbin H., Pearson N., Spiritual Body and Celestial Earth: From Mazden Iran to Shi’ite Iran, Princeton, NJ 1977
• Erlmann V., But What of the Ethnographic Ear? Anthropology, Sound and the Senses, [w:] Hearing Cultures: Essays on Sound, Listening and Modernity, ed. V. Erlmann, Oxford–New York 2004, s. 1–20.
• Erlmann V., Reason and Resonance. A History of Modern Aurality, New York 2010
• Feld S., Sound and Sentiment: Birds, Weeping, Poetics, and Song in Kaluli Expression, Philadelphia 1990
• Feld S., From Ethnomusicology to Echo-Muse-Ecology: Reading R. Murray Schafer in the Papua New Guinea Rainforest1994, http://www.acousticecology.org/writings/echomuse-ecology.html [dostęp: 01.07.2014].
• Feld S., Waterfalls of Song: Sn Acoustemology of Place Resounding in Bosavi, Papua New Guinea, [w:] Senses of Place, eds. S. Feld, K.H. Basso, Santa Fe 1996, s. 91–136.
• Feld S., Copenhagen Carillon, nagranie audio 2004, http://sensate.zeega.org/sencinema.php?nodeid=117&type=2#117 [dostęp: 01.07.2014].
• Feld S., A Rainforest Acoustemology, [w:] The Auditory Culture Reader, eds. M. Bull, L. Back, Oxford 2006, s. 223–239.
• Feld S., Birds, Bells, Car Horns: Acoustemologies across New Guinea, Europe, Africa, nagranie audio 2006, http://www.st-andrews.ac.uk/soundanth/work/feld/ [dostęp: 01.07.2014].
• Feld S., Brenneis D., Doing Anthropology in Sound, „American Ethnologist” 2004, vol. 31, nr 4, s. 461–474.
• Feld S., Schwartz H, The Elusive: Listening, nagranie audio 2011, http://web.mit.edu/unseen/podcasts/elusive/1.1_elusive_Feld.mp3 [dostęp: 01.07.2014].
• Hirschkind C., The Ethical Soundscape: Cassette Sermons and Islamic Counterpublics, New York 2006.
• Howes D., Introduction: Summon All the Senses, [w:] The Varieties of Sensory Experience: A Sourcebook in the Anthropology of the Senses, ed. D. Howes, Toronto 1991, s. 3–23.
• Howes D., Empire of the Senses: The Sensual Culture Reader, Oxford–New York 2005.
• Howes D., The Expanding Field of Sensory Studies, Sensory Studies 2013, http://www.sensory-studies.org/sensorial-investigations/the-expanding-field-of-sensory-studies/ [dostęp: 01.07.2014].
• Howes D., Classen C., Doing Sensory Anthropology, „Sensory Studies”, http://www.sensorystudies.org/sensorial-investigations/doing-sensory-anthropology/ [dostęp: 01.07.2014].
• Järviluoma H. i in., Acoustic Environments in Change and Five Village Soundscapes, Tampere 2010
• Kapchan D.A., Traveling Spirit Masters: Moroccan Gnawa Trance and Music in the Global Marketplace, Middletown 2007
• Krzemińska W., Krzemińska A., Ekspansja nowych form komunikacyjnych w środowisku dźwiękowym człowieka, [w:] Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka. Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, red. A. Janiak, W. Krzemińska, A. Wojtasik-Tokarz, Wrocław, 2007, s. 110–127.
• Losiak R., Tańczuk R. (red.), Audiosfera miasta, Prace Kulturoznawcze XIII, Wrocław 2012
• Maternik E., Muzyka w przekazie audiofilskim, [w:] Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka. Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, red. A. Janiak, W. Krzemińska, A. Wojtasik-Tokarz, Wrocław 2007, s. 84–95.
• McLuhan M., Gutenberg Galaxy: The Making of Typographic Man, New York 1962
• Meelberg V. i in., Breaching Sonic Barriers? Sound Studies as a Transdiscipline, „Journal of Sonic Studies” 2013, vol. 5, http://journal.sonicstudies.org/vol05/nr01/a01 [dostęp: 01.07.2014].
• Meintjes L., Making Music Zulu in a South African Studio, Durham–London 2003
• Michalak T.Z., Introduction: The Auditory Turn-on, [w:] The Megaphone of Destiny – Composition, Voice, and Multitude in the Auditory Avant-garde of the Twentieth Century: Gertrude Stein, Samuel Beckett, John Cage, and Frank Zappa, Vancouver 2013, s. 2–20.
• Paterson M., Haptic Geographies: Ethnography, Haptic Knowledges and Sensuous Dispositions, „Progress in Human Geography” 2009, vol. 33, nr 6, s. 766–788.
• Pinch T., Bijsterveld K., Sound Studies: New Technologies and Music, „Social Studies of Science” 2004, vol. 34, nr 5, s. 635–648.
• Pink S., The Future of Sensory Anthropology/the Anthropology of the Senses, „Social Anthropology” 2010, vol. 18, nr 3, s. 331–340.
• Pistrick E., Introduction, [w:] Audiovisual Media and Identity Issues in Southeastern Europe, eds. E. Pistrick, N. Scaldaferri, G. Schwörer,Cambridge 2011, s. 1–12.
• Rice T., Soundselves: An Acoustemology of Sound and Self in the Edinburgh Royal Infirmary, „Anthropology Today” 2003, vol. 19, nr 4, s. 4–9.
• Samuels D.W i in., Soundscapes: Toward a Sounded Anthropology, „Annual Review of Anthropology” 2010, vol. 39, s. 329–345.
• Schafer R.M., Soundscape: Our Sonic Environment and the Tuning of the World, Rochester, Vermont 1993
• Schloss J.G., Making Beats. The Art of Sample-Based Hip Hop, Middletown, CT 2004
• Schmidt L.E., Hearing Things: Religion, Illusion and the American Enlightenment, Cambridge 2009
• Schulze H., The Sound and The Senses: Historical Anthropology of Sound, Conference Hearing Modern History. Auditory Cultures in the 19th and 20th Century, Wissenschaftskolleg Berlin (conference proceedings) 2010, http://hsozkult.geschichte.hu-berlin.de/tagungsbe-richte/id=3196 [dostęp: 01.07.2014].
• Shannon J., Emotion, Performance, and Temporality in Arabmusic: Reflections on Tarab, „Cultural Anthropology”, 2003, vol. 18, nr 1, s. 72–98.
• Spray S.A., Aesthetic Experience and Applied Acoustemology. Blue Sky, White River Liner Notes, „Anthropology News”, 2011, s. 14, http://www.aaanet.org/publications/upload/52-1-stephanie-spray-in-focus.pdf [dostęp: 01.07.2014].
• Stanisz A., Audiografia i dewizualizacja antropologii w badaniu miejskiej audiosfery świecie, [w:] Audiosfera miasta, red. R. Losiak, R. Tańczuk, Prace Kulturoznawcze XIII, Wrocław, 2012, s. 99–111.
• Sterne J., The Audible Past: Cultural Origins of Sound Reproduction, Durham, NC 2003
• Stoller P., The Taste of Ethnographic Things, Philadelphia 1989
• Stoller P., Sensuous Scholarship, Philadelphia 1997
• Taussig M., Mimesis and Alterity: A Particular History of the Senses, New York 1993
• van Ede Y., Sensuous Anthropology: Sense and Sensibility and the Rehabilitation of Skill, „Anthropological Notebooks”, 2009, vol. 15, s. 61–75.
• Wala K., Spacery miejskie – od badań nad fonosferą do refleksji nad wielozmysłową konstrukcją ludzkiego doświadczenia bycia-w-świecie, [w:] Audiosfera miasta, red. R. Losiak, R. Tańczuk, Prace Kulturoznawcze XIII, Wrocław, 2012, s. 113–132.
• Truax B., Acoustic Communication, Westport, Connecticut 2001
• Westerkmap H., Soundscape Composition: Linking Inner and Outer Worlds, 1999 , http://www.sfu.ca/~westerka/writings%20page/articles%20pages/soundscapecomp.html [dostęp: 01.07.2014].
• Wrightson K., An Introduction to Acoustic Ecology, „Journal of Electroacoustic Music”, 1999, vol. 12, s. 10–13, http://www.sonicartsnetwork.org/main_index.html [dostęp: 01.07.2014].
• Źródła internetowe
• Handbook for Acoustic Ecology http://www.sfu.ca/sonic-studio/handbook/index.html [dostęp: 01.07.2014].
• Miasto Dźwięków http://www.miastodzwiekow.blogspot.com [dostęp: 01.07.2014].
• PalimpestMaps http://www.palimpsestmaps.amu.edu.pl [dostęp: 01.07.2014].
• Sensing the Unseen http://web.mit.edu/unseen/index.html [dostęp: 01.07.2014].
• Sound and Anthropology. Body, Environment and Human Sound Making http://www.st-andrews.ac.uk/soundanth/index.php [dostęp: 01.07.2014].
• Sounds of Europe http://www.soundsofeurope.eu/eblog/field-recordings-trucks-and-an-anthropologist [dostęp: 01.07.2014].
• World Forum for Acoustic Ecology http://interact.uoregon.edu/MediaLit/wfae/home/ [dostęp: 01.07.2014].
• The Freesound http://www.freesound.org/people/miastodzwiekow/ [dostęp: 01.07.2014].
• The World Soundscape Project http://www.sfu.ca/~truax/wsp.html [dostęp: 01.07.2014].
• Transportodrone http://transportodrone.tumblr.com [dostęp: 01.07.2014].

Identifiers

DOI

10.4467/22999558.PE.14.020.3549