Ojciec Jacek Woroniecki: Filozoficzne źródła i konsekwencje Rewolucji Francuskiej

• Authors: Marian Kryk

Title variants

EN

Father Jacek Woroniecki: Philosophical sources and consequences of the French Revolution

Abstracts

EN

This article attempts to present the philosophical perspective of the causes of the French Revolution in terms of the eminent Polish ethicist and philosopher Fr Jacek Woroniecki. The thread of the revolution, in terms of its causes and consequences, is constantly present in the work of the Polish Dominican. Revolutionary according to Father Woroniecki is everything that reverses the natural relationship between things, destroys the inherent order of things, puts the interest of the part above the interest of the whole in social life, threatening to collapse the social organism. According to Woroniecki, individualism is the subsoil of the revolutionary element. Although present in the history of human thought, as a consequence of original sin, individualism experienced its apogee in the age of the Reformation. Luther's metaphysical egoism, defined by Maritain as self-centeredness, eventually penetrated all areas of human life, breaking social bonds. Descendant of Luther's egocentrism, Descartes, systematized Luther's thoughts in the intellectual field. Thanks to him, particularistic ideas prevailed over the traditional, universalist view of the social dimension of the progress of human thought. Another of the thinkers whose views have become a source of revolution is according to Father Woroniecki J.J. Rousseau. His sentimentalism, which is like a complement to Luther's egocentrism, in comparison with the views of Descartes, is the pinnacle of individualism in modern philosophical thought. These individualistic, anti-social currents, which were a consequence of the rejection of the philosophy of being, contributed to the complete decline of philosophical thought in the eighteenth century, thus paving the way for doctrinaires. Woroniecki accurately interprets utopian revolutionary slogans and points to the danger of apparent counterbalance to these trends, which was sought in the nineteenth century. Under the cloak of freedom, he unmasks individualist liberalism, the medicine for which socialism was to become. Then he points to envy as the foundation of egalitarianism, which, based on radicalism, became the driving force behind all totalitarianisms. He then exposes humanitarianism, which strikes at patriotism and in the name of universal slogans breaks social bonds. As an antidote to these threats, Father Woroniecki points to the doctrine of St. Thomas Aquinas as a synthesis of the thoughts of the entire human race, based on objective data of being and truth, which, with its universalism, objectivity and realism, transcends all partial systems and thus provides the basis for the unity of social life.

Keywords

PL

Jacek Woroniecki; rewolucja francuska; indywidualizm; partykularyzm; sentymentalizm; św. Tomasz; uniwersalizm; obiektywizm

EN

Father Jacek Woroniecki; French Revolution; individualism; particularism; sentimentalism; St. Tomas Aquinas; universalism; objectivity

• Publisher: Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
• Journal: Rocznik Tomistyczny
• Year: 2019
• Volume: 8
• Pages: 197-213

Dates

published

2019

Contributors

author

Marian Kryk

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

References

• Bareła S., O. Jacek Woroniecki OP, w: „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 6 (1960) z. 1-2, s. 9-32.
• Burke E., Rozważania o rewolucji we Francji, tłum. Dorota Lachowska, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
• Dziewicka G. E., Glimpses of Polish Life in Town and Country: Pre-war to 1914, Stockwel, London 1937.
• Jaroszyński P., Człowiek i nauka, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2008.
• Jaroszyński P., Encyklopedia, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2002, t. 3.
• Jaroszyński P., Encyklopedyści, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2002, t. 3.
• Jaroszyński P., Ideologia, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2003, t. 4.
• Maritain J., Trzej reformatorzy: Luter, Kartezjusz, Rousseau, przekład H.Szumańska-Grossowa, Fronda, Warszawa Ząbki 2005.
• Poradowski M., Dziedzictwo Rewolucji Francuskiej, Wydawnictwo Nortom, Wrocław 2001.
• Skrzydlewski P., Tocqueville, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2008, t. 9.
• Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, q. 45, a. 1, t. 16: Miłość: (2-2. 23-46); przekł. A. Głażewski, Londyn 1967.
• Wielomski A., Rewolucja Francuska [hasło w:], Encyklopedia białych plam, t. XV, Wydawnictwo Polwen, Radom 2005.
• Wielomski A., Krytyka Kodeksu Napoleona we Francji w XIX wieku, w: Doctrina Studia Społeczno-Polityczne nr 5, Siedlce 2008 .
• Woroniecki J., Czym jest dla mnie Francja, maszynopis, APD, AJW,sygn..Ao948/c6.
• Woroniecki J., Recenzja, J. Maritain, „Trzej reformatorzy: Luter, Kartezjusz, Rousseau”, Przegląd Teologiczny, Lwów 1926.
• Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, Instytut Edukacji Narodowej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, t.1-3.
• Woroniecki J., Katolickość tomizmu, Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 1999.
• Woroniecki J., O narodzie i państwie, Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2004.
• Woroniecki J., O przyszłość konserwatyzmu, maszynopis, APD,AJW, sygn. Ao948/f5.
• Woroniecki J., Rola konserwatyzmu w świecie powojennym, maszynopis, APD,AJW, sygn. Ao948/f5.
• Woroniecki J., Rachunek sumienia XIX wieku, Gazeta Toruńska nr 115, Toruń, 22.05.1915.
• Woroniecki J., Umiejętność rządzenia i rozkazywania, Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2001.
• Woroniecki J., Uniwersytety Katolickie, w: Oświata katolicka i Uniwersytety katolickie. Szkice kazań na „Dzień uniwersytecki”, Uniwersytet Lubelski, Lublin 1929 .
• Woroniecki J., U podstaw kultury katolickiej, Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2002.
• Woroniecki J., Tendencje filozoficzne w nauczaniu stylistyki, w tenże: Około kultu mowy ojczystej, Wydawnictwo Antyk, Komorów 2010.
• Tocqueville A. de, Dawny ustrój i rewolucja, tłum. H. Szumańska-Grossowa, Fundacja Aletheia, Warszawa 2009.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2078906