Rozrastanie się miasta w krajobrazie. Dawne i współczesne utopijne koncepcje

• Authors: Alexander Tölle

Title variants

EN

Expansion of the city in the landscape. Old and modern utopian conceptions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wskutek globalizacji obecny proces głębokich przemian społeczno-ekonomicznych i przestrzennych kwestionuje zwyczajowe formy myślenia i działania w zakresie organizacji stosunków miejsko-wiejskich wobec równoległych zjawisk, takich jak suburbanizacja i rozprzestrzenianie się miast oraz dezurbanizacja i degradacja obszarów miejskich. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie współczesnego dyskursu z zakresu regionalizacji miasta i umiastowienia krajobrazu w kontekście tworzenia spójnych i zrównoważonych struktur miejskich z perspektywy historycznej. W ten sposób zostanie zatoczony łuk od miejskich utopii z XIX i początku XX w. poprzez koncepcję miasta-ogrodu i miasta modernizmu aż do ukształtowania się miasta pomiędzy oraz koncepcji prawa do miasta i miast samowystarczalnych energetycznie. Okazuje się, że nowoczesne formy „utopijnych” projektów nawiązują do historycznej linii tradycyjnych idei zmierzających do organizacji demokratycznych, spójnych i zdrowych form współżycia.

EN

Owing to globalisation, the present process of deep socio-economic and spatial changes undermines the traditional ways of thinking and acting concerning the organisation of urban-rural relations in the face of parallel developments, like suburbanisation and urban sprawl as well as de-urbanisation and degradation of urban areas. The article seeks to elucidate the contemporary discourse on the mutual penetration of landscapes and urban forms in terms of the formation of congruous, balanced urban structures in a historical perspective. In this way it will describe a curve from the urban utopias of the 19th and early 20th centuries through the conceptions of the garden city and the modernist city to those of cities without cities, right to the city, and energy self-sufficient city. As it turns out, the modern ‘utopian’ projects follow the historical line of traditional ideas for the organisation of democratic, consistent and healthy forms of coexistence.

Keywords

PL

utopie miejskie; utopie społeczne; regionalizacja miasta; organizacja stosunków miejsko-wiejskich; koncepcje społeczno-przestrzenne

EN

urban utopias; social utopias; regionalised city; organisation of urban-rural relations; socio- spatial conceptions; urban utopias; social utopias; regionalised city; organisation of urban-rural relations; socio- spatial conceptions

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
• Year: 2011
• Issue: 15
• Pages: 9-21

Dates

published

2018-09-10

Contributors

author

Alexander Tölle

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej,

References

• Benevolo L. 1991. Die Geschichte der Stadt [Historia miasta]. Campus, Frankfurt/Main.
• Bollerey F. 1991. Architekturkonzeptionen der utopischen Sozialisten. Alternative Planung und Architektur für den gesellschaftlichen Prozeß [Koncepcje architektoniczne utopijnych socjalistów. Planowanie i architektura alternatywna społecznym procesem]. Ernst & Sohn, Berlin.
• Cieśla A. 2007. City Shrinking as a Challenge for New EU Member States – Learning from the Eastern German Experience. Europa, XXI, 16: 31–38.
• Delabre G., Gautier J.-M. 1988. Vers une République du Travail. J.B.A. Godin 1817–1888 [Ku republice pracy. J.B.A. Godin 1817–1888]. La Villette, Paris.
• Donnachie I., Hewitt G. 1993. Historic New Lanark. The Dale and Owen Industrial Community since 1785. University Press, Edinburgh.
• Epron A. i in. 1982. La familistère Godin à Guise. Habiter l’Utopie [Familister Godina w Guise. Mieszkanie w utopii]. La Villette, Paris.
• Harvey D. 2003. The Right to the City. International Journal of Urban and Regional Research, 27 (4): 939–941.
• Jenger J. 1999. Le Corbusier. L’architecture pour émouvoir [Le Corbusier. Architektura podbudzająca]. Gallimard, Paris.
• Kil W. 2004. Luxus der Leere. Vom schwierigen Rückzug aus der Wachstumswelt [Luksus pustki. O trudnym odwrocie od świata wzrostu]. Müller + Busmann, Wuppertal.
• Marcuse P. 2009. From Critical Urban Theory to the Right to the City. City, 13 (2–3): 185–197.
• Pawłowski C.K. 1993. Tony Garnier – Pionnier de l’urbanisme du XXème siècle [Tony Garnier – pionier urbanizacji XX wieku]. Les Créations du Pélican, Lyon.
• Posener J. 1982. Utopische Sozialisten [Utopijni socjaliści]. Arch+, 63/64: 6–19.
• Posener J. 1983. Robert Owen. Arch+, 69/70: 78–85.
• Sieverts T. 1998. Zwischenstadt. Zwischen Ort und Welt, Raum und Zeit, Stadt und Land [Miasto pomiędzy. Między miejscem i światem, przestrzenią i czasem, miastem i wsią].
• Bauwelt Fundamente, 118. Vieweg & Sohn, Braunschweig–Wiesbaden.
• Teller J. 1990. Tomas Morus: Utopia. Reclam, Leipzig.
• Ward S.V. 1992. The Garden City introduced. [W:] S.V. Ward (red.), The Garden City. Past, present and future. Taylor & Francis, Oxford, s. 1–27.