Kłodowie z Puńcowa koło Cieszyna od XVIII do początku XX wieku

• Authors: Michael Morys-Twarowski

Title variants

EN

The Kłoda Family from Puńców near Cieszyn from 18th Century to the Beginning of the 20th Century

Abstracts

PL

Kłodowie byli rodziną chłopską, wywodzącą się najprawdopodobniej z Końskiej na Śląsku Cieszyńskim. W latach 40. XVIII wieku osiedlili się w Puńcowie. Jan (ok. 1715-1790) i Paweł (1721-1796) jako pierwsi z rodu nabyli grunty w tejże miejscowości. Artykuł przedstawia 120 biogramów Kłodów z Puńcowa, dodatkowo rozważa zagadnienie ich przynależności etnicznej i językowej. Kłodowie byli polskojęzycznymi chłopami, a w drugiej połowie XIX wieku znaleźli się w strefie oddziaływania polskiego ruchu narodowego. Popierał go m.in. Andrzej Kłoda (ur. 1816), właściciel gospodarstwa w Puńcowie nr 50. Jego wnuk Paweł (1879-1968) należał do polskich stowarzyszeń. Po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej w 1918 roku działał na rzecz przyłączenia rodzinnej wioski do odrodzonego państwa polskiego, był nawet twórcą hasła: „Nie ma Polski bez Puńcowa”. Zebrany materiał można wykorzystać m.in. w badaniach nad imiennictwem chłopów na Śląsku Cieszyńskim, ich mobilnością i pozycją majątkową.

EN

The Kłoda family was a peasant family most likely originating from Końska in Cieszyn Silesia. In the 40s of the 18th century they settled down in Puńców. Jan (1715–1790) and Paweł (1721–1796) as the first of the family purchased the land in the village of Puńców. The following article presents 120 biographies of the Kłoda family members, additionally discussing the issue of their ethnic and language membership. The Kłoda family were Polish speaking peasants, and in the second half of the 19th century they were in the zone of the influence of the Polish national movement. The movement was supported, among others, by Andrzej Kłoda (b.1816), the owner of the farm no.50 in Puńców. His grandson, Paweł (1879-1968), belonged to Polish associations. After the collapse of the Austro-Hungarian Empire in 1918, he actively worked for the family village to join the reborn Poland, he was the author of the slogan: “There’s no Poland without Puńców”. The collected material can be used, inter alia, in the study on naming peasants within Cieszyn Silesia, their mobility and property status.

Keywords

EN

history of Cieszyn Silesia; genealogy of peasant families; Puńców; the Kłoda family

PL

historia Śląska Cieszyńskiego; genealogia rodzin chłopskich; Puńców; rodzina Kłodów

• Publisher: Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Journal: Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Year: 2014
• Volume: 2
• Issue: 2
• Pages: 116-157

Dates

published

2014

Contributors

author

Michael Morys-Twarowski

• Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Cieszynie

References

• Danel R., Regionowi wierny, „Kalendarz Cieszyński 2004”, Cieszyn 2003.
• Dzieje Śląska Cieszyńskiego od zarania do czasów współczesnych, t. 1-[5], red. I. Panic, Cieszyn 2009-[2013].
• Galicz J., Związek Śląskich Katolików (1883-1933), Czeski Cieszyn 1933.
• Gawrecki D., Polska, czeska i niemiecka historiografia wobec problematyki narodowościowej na Śląsku Austriackim w XIX w. (do 1914 r.), [w:] Przełomy historii („XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Wrocław 15-18 września 1999 roku. Pamiętnik”, t. 1), Toruń 2000.
• Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 3, Cieszyn 1998.
• Gruchała J., Stan i potrzeby badań nad historią Śląska Cieszyńskiego w drugiej połowie XIX i na początku XX w. (do 1920 r.), [w:] Stan i potrzeby badań nad dziejami Śląska Cieszyńskiego, red. I. Panic, Cieszyn 2000.
• Kirkor-Kiedroniowa Z., Wspomnienia, t. 2, Ziemia mojego męża, Kraków 1988.
• Kłoda T., Szczurek K., Polski król na Puńcowie, „Kalendarz Cieszyński 1992”, Cieszyn 1991.
• Morys-Twarowski M., Przyczynek do genealogii Franciszka Śniegonia, biskupa sufragana wrocławskiego, „Śląski Kwartalnik Historyczny. Sobótka” 2010.
• Morys-Twarowski M., Rodzinne powiązania cieszyńskich w okresie międzywojennym na przykładzie rodziny Szczurków, [w:] Rodzina na Śląsku w XIX i na początku XX wieku, red. A. Dawid, A. Maziarz, Opole 2011.
• Morys-Twarowski M., Szukając przodków „stela”. Amatorska genealogia na Śląsku Cieszyńskim, [w:] Dziedzictwo kulturowe jako klucz do tożsamości pogranicza polsko-czeskiego na Śląsku Cieszyńskim. Kulturní dědictví jako klíč k identitě česko-polského pohraničí, red. H. Rusek, A. Pieńczak, J. Szczyrbowski, Cieszyn – Katowice – Brno 2010.
• Najstarsze Metryki Cieszyńskie. Księga Metrykalna Parafii pod wezwaniem Marii Magdaleny w Cieszynie z lat 1628–1641, wyd. I. Panic, Cieszyn 2006.
• Parafia ewangelicko-augsburska w Puńcowie, [w:] Nasz Puńców. Wczoraj i dziś, red. G. Pawlita, T. Targowski, Puńców 2011.
• Polskości bastion. Szkice z przeszłości Macierzy, red. R. Danel, Cieszyn 1985.
• Popiołek F., Gmina Puńców w Cieszyńskiem przed 160 laty, „Zaranie Śląskie” 1930, r. 6.
• Popiołek F., Historia osadnictwa w Beskidzie Śląskim, Katowice 1939.
• Spyra J., Dzieje Śląska Cieszyńskiego w okresie 1653–1848, Cieszyn 2012.
• Zahradnik J., Wioska Kojkowice na Śląsku, jej założenie i rozwój. Szkic historyczny i społeczno-gospodarczy ze wsi śląskiej z ilustracjami, Bielsko 1924.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2052182