Konie, czyli miłość i pasja rodziny Henckel von Donnersmarcków – studium zabudowań przystosowanych do hodowli koni

• Authors: Bożena Łebzuch

Title variants

EN

Horses – Love and Passion of the Henckel von Donnersmarck Family. The Study of Building Complexes Adapted for Horse Breeding

Abstracts

PL

Konie są zwierzętami, które od wieków cieszyły się zasłużoną sławą wśród ludzi. Przejażdżki powozem czy też wierzchem należały do ulubionych sposobów spędzania wolnego czasu przez ówczesnych arystokratów. Należała do nich rodzina Henckel von Donnersmarcków. Najsłynniejsze kompleksy stajenne stanowiące nich własność znajdowały się w Brynku, Krowiarkach, Nakle Śląskim, Siemianowicach Śląskich i Świerklańcu. Obiekty, w których hodowano konie, dostosowano do tego celu między innymi pod względem funkcji, a także rozplanowania przestrzennego. Dodatkowo odznaczały się one dbałością o detale architektoniczne. Współcześnie ich stan zachowania jest różny. Najlepiej zaadaptowany do nowych potrzeb jest kompleks w Brynku. Pozostałe zespoły czekają na podjęcie właściwych działań przyczyniających się do ich ponownego użytkowania.

EN

Horses have been cherished by people for centuries. Either carriage or horseback rides used to be the favourite pastimes of the nobility, as was the case with the Henckel von Donnersmarck family. The largest stable complexes owned by this family were located in places such as Brynek, Krowiarki, Nakło Śląskie, Siemianowice Śląskie and Świerklaniec. The stable premises of each complex were well suited for horse breeding purposes in terms of both technical functions and space arrangement. Moreover, they were renowned for their designers’ attention to architectural details. Nowadays, differences can be observed in the state of preservation of particular complexes: the stable complex in Brynek seems to be best prepared to serve its present functions. As regards the remaining four locations, action should be taken in order to make them suitable for further use.

Keywords

EN

Henckel von Donnersmarck; Krowiarki; Świerklaniec; Nakło Śląskie; Siemianowice Śląskie; horse breeding; palace and park estate in Brynek; complex of stables

PL

Henckel von Donnersmarck; hodowla koni; zespół pałacowo-parkowy w Brynku; kompleks stajenny; Krowiarki; Świerklaniec; Nakło Śląskie; Siemianowice Śląskie

• Publisher: Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Journal: Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Year: 2016
• Volume: 4
• Issue: 4
• Pages: 75-86

Dates

published

2016

Contributors

author

Bożena Łebzuch

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Instytut Architektury Krajobrazu

References

• Birkkjaer K.O., Fiedorowicz G., Finderup J., Projektowanie budynków i instalacji, [@:] www.pzhk.pl/dobrostan/artykuly/systemy-utrzymania-koni-poradnik, dostęp: 04.01.2016.
• Derus M., Rezydencje siemianowickie. Zarys dziejów pałacu w Siemianowicach Śląskich, „Siemianowicki rocznik muzealny” 2005, nr 3/2004.
• Dreścik G., Siemianowice Śląskie. Założenie pałacowo-parkowe Hencklów von Donnersmarck. Dokumentacja historyczn, cz. I, Kraków 1987.
• Fabiańczyk A., Gołąb B., Park Nakło Śląskie. gmina Świerklaniec. Katalog parków województwa katowickiego, [b.m.] 1993.
• Genga W., Studium historyczno-kompozycyjne parku w Świerklańcu, pow. Tarnowskie Góry, woj. katowickie, Kraków 1972.
• Koening W., Chronik von Siemianowitz, Laurahütte, Fannygrube und Georgshütte, Siemianowitz 1902.
• Krawczyk J.A., Kuzio-Podrucki A., Śląskie zamki i pałace Donnersmarcków, Radzionków 2011.
• Krawczyk J.A., Kuzio-Podrucki A., Zamki i pałace Donnersmarcków, Radzionków 2003.
• Kuzio-Podrucki A., Henckel von Donnersmarckowie – Kariera i fortuna rodu, Bytom 2003.
• Nowak J., Kronika miasta i powiatu Tarnowskie Góry. Najstarsze dzieje Śląska i ziemi Bytomsko-Tarnogórskiej. Dzieje pierwszego górnictwa w Polsce, Tarnowskie Góry 1927, reprint 2014.
• Staszyńska B., Neobarokowy pałac w Krowiarkach (województwo katowickie). Dokumentacja historyczna, Kraków 1980-1981.
• Szczech B., Wyżgoł E., Pałac i dobra rodu Donnersmarcków w Nakle Śląskim, Nakło Śląskie 2013.
• Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. E. Chojecka, Katowice 2009.
• Wieczorek E., Zamki i pałace na turystycznych szlakach województwa katowickiego, cz. II, Katowice 1994.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2057005