Branni z Sibicy koło Cieszyna – dzieje rodu chłopskiego od XVIII do początku XX wieku

• Authors: Michael Morys-Twarowski

Title variants

EN

The Branny Family from the Sibica Village near Cieszyn – the History of the Peasant Family from the 18th Century to the Beginning of the 20th century

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia losy chłopskiego rodu Brannych, osiadłego w Sibicy koło Cieszyna (obecnie w granicach Czeskiego Cieszyna), od XVII do początku XX wieku. Branni zaliczali się do grona „siedlaków”, czyli bogatych chłopów. Do ważniejszych przedstawicieli rodu należeli Jan (1841–1917), wójt Sibicy, polski działacz narodowy i społeczny, jego synowie Rudolf (1879–1968), ekonom w Styrii, później dzierżawca folwarków w Kostkowicach i Simoradzu, i Alojzy (1883–1941), polski działacz narodowy, wójt Sibicy i Żukowa Górnego, oraz wnukowie Rudolf (1910–1964), notariusz i działacz społeczny, i Ernest (1898–1937), komendant straży pożarnej w Sibicy. Artykuł dostarcza materiału do badań nad elitami chłopskimi na Śląsku Cieszyńskim, imiennictwem chłopów i ich polityką małżeńską. Może być wykorzystany do monografii wsi Sibica.

EN

The article presents the history of the Branny peasant family, settled in Sibica near Cieszyn (now located within the boundaries of Český Těšín), from the 17th century to the beginning of the 20th century. The Branny family belonged to a group of the so-called „siedlaki”, which was a local term for wealthy peasants. The most distinguished representatives of the family include Jan (1841–1917), a mayor of Sibica and Polish national and social activist, his sons Rudolf (1879–1968), an economist living in Styria, later a tenant of farms in Kostkowice and Simoradz, and Alojzy (1883–1941), a Polish national activist, mayor of Sibica and Żuków Górny (Horní Žukov), and his grandsons Rudolf (1910–1964), a notary and social activist, and Ernest (1898–1937), a fire chief of Sibica. The article provides material for researches on peasant elites living in Cieszyn Silesia, peasant names and their marriage policy. It can be used for writing monographs concerning the village of Sibica.

Keywords

EN

Cieszyn Silesia; peasant elites; genealogy

PL

Śląsk Cieszyński; elity chłopskie; genealogia

• Publisher: Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Journal: Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
• Year: 2017
• Volume: 5
• Issue: 5
• Pages: 63-87

Dates

published

2017

Contributors

author

Michael Morys-Twarowski

• Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Cieszynie

References

• Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie, Dział Historii, sygn. 7158, Hermann Zebisch, Bürgerverzeichnis der Stadt Teschen 1624–1765.
• Obecní úřad Těrlicko, Metryki ślubów parafii rzymskokatolickiej w Cierlicku 1897–1929.
• Parafia rzymskokatolicka pw. św. Jerzego w Puńcowie, Metryki ślubów, t. 1.
• Parafia rzymskokatolicka pw. św. Marii Magdaleny w Cieszynie, Metryki chrztów; Metryki ślubów; Metryki zgonów.
• Parafia rzymskokatolicka pw. św. Mateusza Apostoła w Ogrodzonej, Metryki chrztów, t. 2; Metryki ślubów, t. 2.
• Státní okresní archiv Frýdek-Místek, zespół: Farní úřad římskokatolický v Ropici.
• Urząd Stanu Cywilnego w Dębowcu, Metryki chrztów parafii rzymskokatolickiej pw. św. Mateusza w Ogrodzonej, Gumna 1890–1941.
• Zemský Archiv v Opavě, zespoły: Sbírka matrik Severomoravského kraje, Ústřední správa statků Knížecí komory těšínské.
• Urbarz Cieszyński z 1621 r., wyd. I. Panic, Cieszyn 2003 [„Acta Historica Silesiae Superioris”, t. 12].
• Urbarz cieszyńskiego klucza dóbr książęcych z 1646 roku, wyd. I. Panic, Cieszyn 2005 [„Acta Historica Silesiae Superioris”, t. 16].
• Bogus M., Kotulowie i ich działania oświatowe na Śląsku Cieszyńskim w XIX i XX wieku, Ostrava 2006.
• Bogus M., Nauczyciele szkół ludowych na Śląsku Cieszyńskim w XIX i na początku XX wieku. Uwarunkowania prawne i zawodowe, Czeski Cieszyn – Częstochowa 2013.
• Brożek L., Franciszek Górniak, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 8, 1959–1960.
• Budzoń K.W., Jerzy Cienciała (1834–1913), „Zaranie Śląskie”, r. 26, 1963, z. 4.
• Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993.
• Heczko J., 70 lat Towarzystwa Rolniczego na Śląsku Cieszyńskim, Czeski Cieszyn 1938.
• Kiełkowski W., Strumień w latach 1918–1945, Jastrzębie 2017.
• Kopoczek T., Sibicka ostoja, „Kalendarz Cieszyński 2001”, Cieszyn 2000.
• Księga pamiątkowa ku uczczeniu 40. rocznicy założenia stowarzyszenia „Jedność” w Cieszynie, red. J. Galicz, Cieszyn 1926.
• Milerski W., Nazwiska cieszyńskie, Cieszyn 1996.
• Morys-Twarowski M., Dzieje rodu Morysów ze Śląska Cieszyńskiego od XVIII do początku XX wieku, Chorzów 2016.
• Morys-Twarowski M., Samobójstwa na Śląsku Cieszyńskim w drugiej połowie XIX wieku w świetle Gwiazdki Cieszyńskiej, [w:] Człowiek wobec śmierci na przestrzeni dziejów. Materiały z VII Ogólnopolskiej Sesji Interdyscyplinarnej z cyklu „Historia – różne perspektywy”, red. J. Kordel, M. Sas, Warszawa 2011.
• Ochman K., Strumieński burmistrz, „Kalendarz Cieszyński 1985”, Cieszyn 1984.
• Sieradzka D., Právní základy pro působení obecní samosprávy na tzv. Zaolží v období 1938–1939, „Slezský sborník”, t. 67, 1993, č. 1–2.
• Sosna W., Franciszek Górniak 1854–1899, Cieszyn 2001.
• Spyra J., Główne kierunki rozwoju szkolnictwa na Śląsku Cieszyńskim w XIX w. i na początku XX w. w świetle ustawodawstw i statystyk, [w:] Książka – biblioteka – szkoła w kulturze Śląska Cieszyńskiego. Materiały z konferencji naukowej Cieszyn 4–5 listopada 1999, red. J. Spyra, Cieszyn 2001.
• Spyra J., Śląsk Cieszyński w okresie 1653–1848, Cieszyn 2012 [Dzieje Śląska Cieszyńskiego od zarania do czasów współczesnych, t. 4, red. I. Panic].
• Šústková H., Biografický slovník poslanců slezského zemského sněmu v Opavě (1861–1918), Ostrava 2006 [„Biografický slovník Slezska a severní Moravy. Nová řada 8 (20) – Supplementum”].

Identifiers

Biblioteka Nauki

2057166