Weryfikacja psychometrycznych właściwości skali mapowania domocentrycznych i aksjologicznych korelatów relacji społecznych

• Authors: Eva Naništová , Eva Klčovanská

Title variants

EN

Verification of the psychometric characteristics of scales mapping domocentric and axiological correlates of social relations

Abstracts

EN

This article aims to analyze the mapping of axiological and domocentric correlates of social relations. The basic starting point is domocentric dimension (defined by individually significant places and attachment to the place) and axiological dimension (focused on experiencing the value of Freedom). The study was conducted on a sample of students and residents in the region of Bialystok and Warsaw in Poland and Trnava in Slovakia (n = 234). The core of the statistical analysis is to verify the psychometric parameters of used instruments: Questionnaire of attachment to the place (D. Williams), Questionnaire of satisfaction with the life in the community (E. Naništová), Scale of willingness to relinquish something because of Freedom (E. Klčovanská) and Scale of understanding of Freedom ( E. Klčovanská). The results of research have shown the relevance of methods as well as the additional possibility of their modification and using them also as a diagnostic tool for mapping correlates of social relations in different types of geographical and sociocultural environments.

PL

Celem artykułu jest analiza mapowania aksjologicznych i domocentrycznych korelatów relacji społecznych. Podstawowym punktem wyjściowym jest wymiar domocentryczny (definiowany przez indywidualnie znaczące miejsca oraz przywiązanie do miejsca) a wymiar aksjologiczny (mapowany za pośrednictwem przeżywania wartości Wolność). Badanie zostało przeprowadzone na próbie studentów oraz mieszkańców regionu Białegostoku i Warszawy w Polsce i regionie Trnava na Słowacji (n=234). Rdzeniem analizy statystycznej jest weryfikacja parametrów psychometrycznych stosowanych instrumentów: Kwestionariusz przywiązania z miejscem (D. Williams), Kwestionariusz satysfakcji z życia we wspólnocie (E. Naništová), Skala ochoty wyrzekania się czegoś z powodu wolności (E. Klčovanská) i Skala rozumienia Wolności (E. Klčovanská). Badania wskazały relewantność metod, jak również na dalszą linię ich modyfikacji oraz korzystania ze skal jako narzędzia diagnostycznego do mapowania korelatów relacji społecznych w różnych typach środowisk geograficznych i społeczno-kulturowych.

Keywords

PL

parametry psychometryczne; przywiązanie do miejsca; zadowolenie ze wspólnoty; wartość wolności

EN

psychometric parametres; place attachment; community satisfaction; value of freedom

• Publisher: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku
• Journal: Zagadnienia Społeczne
• Year: 2014
• Volume: 2
• Issue: 2
• Pages: 147-177

Dates

published

2014

Contributors

author

Eva Naništová

• Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku

author

Eva Klčovanská

• Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku

References

• Bańka, A. 2002. Spoleczna psychologia środowiskowa. Warszawa: Wyd. Naukowe SCHOLAR.
• Dyczewski, L. 1993. System wartości w świadomości młodziezy. Ethos, 23, 1993, 6, 57–74.
• Frankl, V. E. 1996. Lékařská péče o duši. Brno: Cesta.
• Frankl, V. E. 1997. Vůle ke smyslu. Brno: Cesta.
• Halama, P. 2011. Princípy psychologickej diagnostiky. Trnava: Typi Universitatis Tyrnaviensis.
• Hay, R. 1998. Sense of Place in Development Context. Journal of Environmental Psychology, 18, 5–29.
• Chalas, K. 2009. Wolność – trudną sztuką tworzenia siebie, rozdz 2 (s. 138–169), KUL Manuskrypt.
• Klčovanská, E., Mráz, M., Naništová, E. (2013). Obcy, bliski i najbliższy – ksenologiczne, aksjologiczne i domocentryczne korelaty relacji społecznych: teoretyczne refleksje. W: E. Drozda–Senkowska, A. Ilendo–Milewska (Eds.), O wiezi spolecznej na Podlasiu i nie tylko: refleksje i pytania psychologii spolecznej. Biaļystok: Wyd. NWSP (w druku).
• Lewicka, M. 2011. Place attachment: How far have we come in the last 40 years? Journal of Environmental Psychology, 31, 3, 207–230.
• Lewicka, M. 2012. Psychologia miejsca. Warszawa: Wyd. Naukowe SCHOLAR.
• Lukasová, E. 1997. Logoterapie ve výchově. Praha: Portál.
• Mráz, M. 2010. Religiozita – antropologická konštanta v postmodernom svete. In F: Horn, J. Štefanec, M. Janus (Eds.), Nový humanizmus – výzva pre univerzitu. Zborník z vedeckej konferencie. Badín: Kňazský seminár sv. Františka Xaverského, 56-60.
• Naništová, E. 2008. Psychológia domova: kontexty a teoretické východiská. In E. Naništová a kol., Domov ako priestor bytia (97-179). Trnava: Typi Universitatis Tyrna-viensis.
• Popielski, K. 1994. Noetyczny wymiar osobowości. Psychologiczna analizy poczucia senzu źycia. Lublin: KUL.
• Proshansky, H. M., Fabian, A. K., Kaminhoff, R. 1983. Place Identity: Physical World Socialisation of the Self. Journal of Environmental Psychology, 3, 57–83.
• Ratzinger, J. 1996. Pravda, hodnoty a moc. Prubířské kameny pluralistické společnosti. Brno: Centrum pro studium demokracie a kultury.
• Sanger, M. 1997. Sense of Place and Education. Journal of Environmental Education, 29, 1, 4–9.
• Turner, P., Turner, S. 2006. Place, Sense of Place, and Presence. Presence, 15, 2, 204–217.
• Urbánek, T., Denglerová, D., Širůček, J. 2011. Psychometrika. Měření v psychologii. Praha: Portál.
• Williams, D. R., Roggenbuck, J. W. 1989. Measuring Place Attachment: Some Preliminary Results. Paper presented at the Session on Outdoor Planning Management. NRPA Symposium on Leisure Research. San Antonio, Texas, October 20–22, 1989.
• Williams, D. R. 1995a. Place Attachment Items. Unpublished materials.
• Williams, D. R. et al. 1995b. Measuring Place Attachment: More Preliminary Results. Paper presented at the Outdoor Recreation Planning and Management Research Session, NRPA Leisure Research Symposium, San Antonio, Texas, October 4–8, 1995.
• Williams, D. R. 2000. Notes on Measuring Recreational Place Attachment. [online]. [cit.07.07.2012]. Dostupné na internete: http://www.fs.fed.us/rm/value/docs/pattach_notes.pdf.
• Williams, D. R., Vaske, J. J. 2003. The measurement of place attachment: Validity and generalizability of a psychometric approach. Forest Science, 49, 6, 830–840.

Identifiers

Biblioteka Nauki

60182347