Konspiracja uczniowska w Polsce jako reakcja na zmiany społeczno-polityczne w okresie tzw. ofensywy ideologicznej w oświacie po 1948 r. Część I. Lata 1944–1948

• Authors: Andrzej Puliński

Title variants

EN

Students conspiracy in Poland as a response to the socio-political changes in the period of the so-called ideological offensive in the education system after 1948. Vol. I. Years 1944–1948

Abstracts

EN

Between the years 1944-1956 the anti-communist underground activities were set up by youth organizations in Poland. Their number in the early years 1944–1948 was not large, but when the communist authorities in Poland after 1948 gained full power, it became intensified. In total, during the period 1944–1956, 972 organizations came into being and they gathered almost 11 thousand of members in Poland. This fact is directly connected with so-called ideological offensive covering all areas of social life and institutions, including education in the following years.

PL

W latach 1944-1956 na terenie Polski prowadziły działalność konspiracyjne antykomunistyczne organizacje zakładane przez młodzież. Ich liczba w początkowych latach 1944-1948 nie była duża, natomiast po 1948r., kiedy to władze komunistyczne zdobyły w kraju pełnię władzy przybrała na sile. Łącznie w okresie 1944-1956 powstało ich w Polsce 972 i skupiały one blisko 11 tys. członków. Ten fakt wiąże się bezpośrednio z zainicjowaną i przeprowadzaną w następnych latach tzw. ofensywą ideologiczną obejmującą wszystkie obszary i instytucje życia społecznego w tym oświatę.

Keywords

PL

młodzież; konspiracja; antykomunizm; ideologia; oświata

EN

youth; conspiracy; anti-communism; ideology; education

• Publisher: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku
• Journal: Zagadnienia Społeczne
• Year: 2015
• Volume: 2
• Issue: 4
• Pages: 117-128

Dates

published

2015

Contributors

author

Andrzej Puliński

• Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku

References

• Czubiński A., Polska i Polacy po II wojnie światowej (1945 – 1989), Poznań 1998.
• Dominiczak H., Organy Bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem Katolickim 1944 – 1990. W świetle dokumentów MSW, Warszawa 2000.
• Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce 1945 – 1970, Kraków 1995.
• Hausner W., Związek Harcerstwa Polskiego w latach 1944 – 1964. Pomiędzy tradycją służby Bogu, Polsce, bliźnim a komunistycznym „przechwyceniem”, [w:] P. Ceranka, S. Stępień (red.), „Jesteście naszą wielką szansą”. Młodzież na rozstajach komunizmu 1944 – 1989, Warszawa 2009.
• Kochańska A., Polska 1944 – 1991. Informator historyczny, T.1: Podział administracyjny, ważniejsze akty prawne, decyzje i enuncjacje państwowe (1944 – 1956), Warszawa 1996.
• Mielczarek F., Ideał pedeutologiczny w Polsce w latach 1945 – 1956, [w:] Oświata, wychowanie i kultura fizyczna w rzeczywistości społeczno-politycznej Polski Ludowej (1945 – 1989), R. Grzybowski (red.), Rozprawy i szkice, Toruń 2004.
• Olszewski D., Z zagadnień religioznawstwa, Łódź 1988.
• Osęka P., Rytuały stalinizmu. Oficjalne święta i uroczystości rocznicowe w Polsce 1944 – 1956,Warszawa 2007.
• Potyrała B., Przemiany oświaty w Polsce w latach 1944 – 1948, Wrocław 1991.
• Rzeczkowska E., Tajne organizacje harcerskie w Polsce w latach 1944 – 1956, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2011, nr 1 (17).
• Świecki A., Oświata i szkolnictwo w XXX – leciu PRL, Warszawa 1975.
• Włodarczyk T., Konkordaty. Zarys dziejów ze szczególnym uwzględnieniem XX wieku, Warszawa 1974, s. 433 ( Załącznik nr 3).
• Wnuk R., Poleszak S., Jaczyńska A., Śladecka M., (red.) Atlas polskiego podziemia niepodległościowego (1945 – 1956), Warszawa – Lublin 2007.
• Wojdon J., Propaganda polityczna w podręcznikach do szkół podstawowych Polski Ludowej (1944 – 1989), Toruń 2001.
• Wołoszyn J. W., „Walczyć o dusze młodzieży”. Zmagania Związku Młodzieży Polskiej z Kościołem Katolickim na Lubelszczyźnie 1948 – 1957, Lublin 2009.
• Żaryn J., Kościół a władza w Polsce(1945 – 1950), Warszawa 1997.
• Żaryn J., Polityka oświatowa komunistów w latach 1944 – 1948, [w:] B. Otwinowska, J. Żaryn (red.), Polacy wobec przemocy 1944 – 1956, Warszawa 1996.
• Dz. Urz. Resortu Oświaty PKWN 1944, nr 1 – 4, poz. 25. Okólnik z dnia 3 października 1944r. w sprawie obchodu święta państwowego ZSRR.
• Przemówienie Aleksandra Zawadzkiego, Sekretarza KC PZPR na Kongres PZPR w dniu 18 XII 1948r. [w:] Państwo i Kościół – kilka dokumentów, Warszawa 1949.
• Osęka P., Władza ludowa zwalcza religianctwo. Towarzysz na mszy, Polityka. pl. Historia,http://www.polityka.pl/historia/1523345,2,wladza-ludowa-zwalcza-religianctwo.read#ixzz2B082fPeU, [13.07.2015].
• Wierzbicki K., Zanim przykręcono śrubę. Polska w latach 1945-1948, „Nowy Dziennik. Polish Daily News”, 26 marca 2009, http://www.dziennik.com/przeglad-polski/artykul/zanim-przykrecono-srube-polska-w-latach-1945-1948, [14.07.2015].
• Wierzchnicki M., Z relacji Państwo – Kościół w PRL: zerwanie konkordatu i jego następstwa, http://histmag.org/Z-relacji-Panstwo-Kosciol-w-PRL-zerwanie-konkordatu-i-jego-nastepstwa-10751, [13.07.2015].

Identifiers

Biblioteka Nauki

60265168