Udział Polski w globalnych łańcuchach wartości

• Authors: Andżelika Kuźnar
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest analiza uczestnictwa Polski w globalnych łańcuchach wartości i ocena zaangażowania poszczególnych branż w tym procesie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem publikacji jest ilościowa ocena danych statystycznych obrazujących uczestnictwo kraju w globalnych łańcuchach wartości (GVC). Do badania wykorzystano tradycyjne studia literaturowe oraz zastosowano metodę analizy deskryptywnej. PROCES WYWODU: Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej zdefiniowano i omówiono znaczenie globalnych łańcuchów wartości w gospodarce światowej. W drugiej poddano analizie rolę dóbr pośrednich w handlu międzynarodowym. W trzeciej i czwartej omówiono pozycję Polski i poszczególnych branż eksportowych w globalnych łańcuchach wartości. Co do zasady analiza dotyczy lat 1995-2011 i opiera się na danych organizacji międzynarodowych: WTO, OECD, UNCTAD, Banku Światowego. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W ekonomicznej literaturze przedmiotu tematyka handlu krajów w ramach globalnych łańcuchów wartości jest stosunkowo nowa. Głównym problemem był brak danych statystycznych. Obecnie dostępne są dane na ten temat z baz TiVA (Trade in Value Added) oraz WIOD (World Input‑Output Database). Są one coraz powszechniej wykorzystywane w badaniach empirycznych, także w polskiej literaturze przedmiotu. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Polska jest aktywnym podmiotem procesów umiędzynarodowienia produkcji. Ponad połowa polskiego eksportu odbywa się w ramach GVC. Obserwuje się silniejsze powiązania w górę łańcucha, co dowodzi atrakcyjności Polski dla podmiotów zagranicznych jako miejsca dalszej obróbki dóbr pośrednich przeznaczonych na eksport. Jest to także wyraz zaufania partnerów zagranicznych do stabilności sytuacji społeczno‑gospodarczej w Polsce. Jednocześnie pożądane byłoby przesunięcie pozycji Polski w kierunku początkowych lub końcowych ogniw łańcucha wartości i przechwycenie większej części korzyści z uczestnictwa w GVC.

Keywords

PL

globalne łańcuchy wartości; wartość dodana w handlu; dobra pośrednie; handel zagraniczny; bezpośrednie inwestycje zagraniczne; handel zadaniami; Polska

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2017
• Volume: 8
• Issue: 22
• Pages: 49-67

Dates

published

2017-04-25

Contributors

author

Andżelika Kuźnar

References

• Ambroziak, Ł. (2015). Wpływ fragmentaryzacji produkcji na polski handel zagraniczny maszynami i urządzeniami. W: J. Chojna (red.), Inwestycje zagraniczne w Polsce. Warszawa: IBRKK.
• Baldwin, R. (2011). Trade and industrialisation after globalisation’s 2nd unbundling: How building and joining a supply chain are different and why it matters. NBER Working Paper Series, No. 17716. doi:10.3386/w17716.
• Cataneo, O., Gereffi, G. i Staritz, C. (eds.). (2010). Global value chains in a postcrisis world. A development perspective. Washington D.C.: The World Bank.
• Chilimoniuk‑Przeździecka, E. (2016). Międzynarodowe łańcuchy dostaw między Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi. Perspektywa TTIP. W: E. Czarny, M. Słok‑Wódkowska
• (red.), Partnerstwo Transatlantyckie. Wnioski dla Polski. Warszawa: PWE.
• Folfas, P. (2016). Handel międzynarodowy mierzony wartością brutto oraz wartością dodaną – analiza porównawcza. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Galar, M. (2012). Competing within global value chains. ECFIN Economic Brief, Issue 17, December.
• Geodecki, T. i Grodzicki M.J. (2014). Jak awansować w światowej lidze gospodarczej? Kraje Europy Środkowo‑Wschodniej w globalnych łańcuchach wartości. Zarządzanie Publiczne, 3(33), doi: 10.15678/ZP.2015.33.3.02.
• Gereffi, G. (2014). A global value chain perspective on Industrial policy and development in Emerging markets. Duke Journal of Comparative and International Law, Vol. 24.
• Grossman, G.M. i Rossi‑Hansberg, E. (2006). The Rise of Offshoring: It’s Not Wine for Cloth Anymore. Proceedings – Economic Policy Symposium – Jackson Hole, 59-102.
• OECD/WTO. (2015). Trade in Value Added (TiVA) Database, October 2015. Pozyskano z: http://oe.cd/tiva.
• Pakulska, T. (2013). Formy internacjonalizacji non‑equity a bezpośrednie inwestycje zagraniczne – implikacje dla polskiej gospodarki. Acta Universitatis Nicolai Copernici, EKONOMIA XLIV nr 1, doi: http://dx.doi.org/10.12775/AUNC_ECON.2013.003.
• Sturgeon, T. i Gereffi G. (2009). Measuring Success in the Global Economy: International Trade, Industrial Upgrading, and Business Function Outsourcing in Global Value Chains. Transnational Corporations, Vol. 18, No. 2, 1-36.
• Sturgeon, T.J. i Kawakami M. (2010). Global Value Chains in the Electronics Industry: Was the Crisis a Window of Opportunity for Developing Countries? In: O. Cataneo, G. Gereffi i C. Staritz (Eds.). Global value chains in a postcrisis world. A development perspective. Washington D.C.: The World Bank.
• Ścigała, D. (2013). Pozycja gospodarki polskiej w ramach globalnych łańcuchów wartości. IX Kongres Ekonomistów Polskich. UNCTAD. (2013). World Investment Report. Global value chains: investment and trade for development. Geneva.