Sztuka post-przekładu

• Authors: Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz

Title variants

EN

The Art of Post-translation

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article is devoted to meta-theoretical problems concerning the possibilities of an integrated description of experimental translation in various domains of artistic creation. A generał framework for discussion is provided by the latest meth- odological tendencies in the western European cultural transłation studies incłuding the creative turn” and the “outward turn” in the English-language “post-translation studies” of recent years. The material for analysis includes Clive Scott’s conceptual translations, Elise Aru’s translational assemblages, as well as Ewa Partum’s metapoetic installations and performances.

Keywords

EN

experimental translation; post-translation; outward turn; translation studies

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Przekłady Literatur Słowiańskich
• Year: 2018
• Volume: 9
• Issue: 1
• Pages: 77-97

Dates

published

2018

Contributors

author

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz

References

• Aru E., [online]: Travaux. Laboratoire de traduction. dostępne w internecie: http://www.elisearu.com/11/travaux [dostęp: 14.01.2018].
• Assmann A., 2006: Der lange Schatten der Vergangenheit. Erinnerungskultur und Geschichtspolitik. Munchen, Beck.
• Bachmann-Medick D., 2012 (2006): Cultural Turns. Nowe kierunki w naukach
• 0 kulturze. K. Krzemieniowa, tłum. Warszawa, Oficyna Naukowa.
• Balbus S., 1999: Zagłada gatunków. „Teksty Drugie”, nr 6, s. 25—39.
• Barańczak S., 1995: Pegaz zdębiał. Poezja nonsensu a życie codzienne. Wprowa¬dzenie w prywatną teorię gatunków. Londyn, Puls.
• Bassnett S., 2017: Foreword. W: E. Gentzler: Translation and Rewriting in the Age of Post-Translation Studies. New York, Routledge, s. viii—xiv.
• Borowski G., 2012: Transkreacja: myśl przekładowa Haroldo de Camposa. „Prze¬kładaniec”, nr 26, s. 87—107.
• Breton A., 2003: Selections. M. Polizotti, ed. and introd. Berkeley—Los Ange¬les—London, University of California Press.
• Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2012: Wielojęzyczność jako chwyt. W: E. Kraskow- ska, W. Bolecki, red.: Kultura w stanie przekładu: translatologia — kompara- tystyka — transkulturowość. Warszawa, Wydawnictwo IBL PAN, s. 91—118. Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2013: ekwiwalencja tekstowa w teorii przekładu
• 1 wersologii. W: W. Sadowski, red.: Potencjał wiersza. Warszawa, Wydawnic¬two IBL PAN, s. 56—72.
• Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2014: Kolaż, centon, ready-made jako techniki translatorskie. W: P. Fast, red.: Strategie translatorskie. Od modernizmu do
• (post)postmodernizmu. Katowice, Wydawnictwo Śląsk / Stowarzyszenie Ini¬cjatyw Wydawniczych, s. 57—92.
• Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2016a: Modernist Translation. An Eastern Euro- pean Perspective. Models, Semantics, Functions. Frankfurt/M., Peter Lang.
• Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2016b: Przekład jako metodologia przekładu. W: P. Fast, T. Markiewka, J. Pisarska, red.: Reguły gier. Między normatywi- zmem a dowolnością w przekładzie. Katowice, Wydawnictwo Śląsk / Stowa¬rzyszenie inicjatyw Wydawniczych, s. 8—29.
• Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2017: umnyjepieriewody zaumi (stratiegiipolskich pieriewodczikow). W: G.W. Wiekszyn, M. Pąkciński, otw., ried.: Litieraturnyj transfier i poetika pieriewoda: Sbornik naucznych statiej. Moskwa, Izdatielskij centr „Abukownik”, s. 70—85.
• Brzostowska-Tereszkiewicz T., 2018: Jutro: posthumanistyczny przekład arty¬styczny. „Między Oryginałem a Przekładem”, t. 24: Typowe i nietypowe role tłumacza: wczoraj, dziś, jutro, s. 115—129.
• Connely H., [online]: Translation Zone(s): A Stuttering. Dostępne w Internecie: https://vimeo.com/172641096 [dostęp: 14.01.2018].
• Dembeck T., 2015: Oberflachenubersetzung: The Poetics and Cultural Politics of Homophonic Translation. „Critical Multilingualism Studies”, vol. 3, nr 1, s. 7—25.
• Eoyang E.C., 2003: “Borrowed Plumage”: Polemical Essays on Translation. Am-sterdam—New York, Rodopi.
• Even-Zohar I., 1990: Polysystem Studies. „Poetics Today”, vol. 11, nr 1.
• Gasparow M.L., 2003: Ekspierimientalnyje pieriewody. Sankt-Pietierburg, Gi- pierion.
• Genette G., 2014 (1982): Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia. T. Stróżyński, A. Milecki, przeł. Gdańsk, Słowo/Obraz Terytoria.
• Gentzler E., 2017: Translation and Rewriting in the Age of Post-Translation Studies. New York, Routledge.
• Grucza F., 1981: Zagadnienie translatoryki. W: F. Grucza, red.: Glottodydaktyka a translatoryka. Materiały z IV Sympozjum zorganizowanego przez Instytut Lingwistyki Stosowanej UW, Jachranka 3—5 listopada 1976. Warszawa, Wy¬dawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 9—27.
• Grzesiczak Ł., 2016: „Król Ubu Translate”. Wywiad z Piotrem Mareckim i Alek¬sandrą Małecką. „Gazeta Wyborcza”, z 18 stycznia, s. 6.
• Hermans T., 2002: Paradoxes and Aporias in Translation and Translation Studies. W: A. Riccardi, ed.: Translation Studies: Perspectives on an EmergingDiscipline. Cambridge, Cambridge University Press.
• Heydel M., 2009: Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem. „Teksty Drugie”, nr 6, s. 21—33.
• Hillson J., 2013: Homophonic Translation: Sense and Sound. W: H.J. Minors, ed.: Music, Text and Translation. London, Bloomsbury, s. 95—105.
• instytut Sztuki WYSPA, http://www.wyspa.art.pl/title,TranslateKolekcjaniemozl iwaczesci,pid,44,oid,38,cid,52,type,10.html [dostęp: 14.01.2018].
• jakobson R., 2009: O językoznawczych aspektach przekładu. L. Pszczołow- ska, tłum. W: P. Bukowski, M. Heydel, red.: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Kraków, znak, s. 43—49.
• janczura K., red., 2015: Dlaczego wydajemy drukiem tłumaczenie automatyczne? Rozmowa redakcyjna o ubu Królu, numerze i serii konceptualnej. Rozmo¬wa redakcyjna z udziałem K. Bazarnik, z. Fajfera, M. Górskiej-olesińskiej, A. Małeckiej, P. mareckiego i M. Spodaryk. „ha!art. Postdyscyplinarny ma¬gazyn o kulturze współczesnej”, nr 50, s. 64—69.
• Kenner H., 1971: The Pound Era. Berkeley, University of California Press.
• Kibirow T., 2009: Stichi o lubwi. Moskwa, Wriemia.
• Lewis P., 2007: The Cambridge Introduction to Modernism. Cambridge, Cam¬bridge University Press.
• Levy J., 2009 (1966): Przekład jako proces podejmowania decyzji. M. Adam¬czyk, tłum. W: P. Bukowski, M. Heydel, red.: Współczesne teorie przekładu. Antologia. Kraków, Znak, s. 72—85.
• Levy J., 2011 (1963): The Art of Translation. P. Corness, trans. Z. Jettmarova, ed. with a critical foreword. Amsterdam—Philadelphia, John Benjamins.
• Littau K., 1997: Translation in the Age of Postmodern Production: From Text to Intertext to Hypertext. „Modern Language Studies”, vol. 33, nr 1, s. 81—96.
• Loffredo E., Perteghella M., eds., 2006: Translation and Creativity: Perspectives on Creative Writing and Translation Studies. London—New York, Continuum.
• Lukas K., 2014: Wyobraźnia autora i tłumacza wobec pamięci kulturowej. O Wy¬brańcu Tomasza Manna i jego polskim przekładzie. „Poznańskie Studia Po¬lonistyczne. Seria Literacka”, nr 23: Wyobraźnia w przekładzie, s. 149—170.
• MacLow J., 2008: Thing of Beauty: New and Selected Works. A. Tardos, ed. Ber¬keley, University of California Press.
• Majdzik K., 2016: Przekład farsy i przekład-farsa. Kłopoty z ubu Królem po pol¬sku. W: M. Gawlak, A. Świeściak, red.: Komunikacja międzykulturowa. Prze¬kład /komparatystyka/teoria i historia literatury. Ksiega jubileuszowa dedyko¬wana profesor Bożenie Tokarzowej. Katowice, Wydawnictwo Śląsk, s. 111—125.
• Małecka A., Marecki P., [w druku]: Literary experiments with Automatic Trans¬lation: A Case Study of a Creative experiment Involving King ubu and Google Translate. W: B. Kalla, ed.: Literary Margins and Digital Media.
• Milutis J., [online]: Bright Arrogance. A Column on experiments in Translation. „Jacket2”. Dostępne w Internecie: https://jacket2.org/commentary/bright- arrogance-1-0 [dostęp: 15.01.2018].
• Nergaard S., Arduini S., 2011: Translation: A New Paradigm. „Translation: A Transdisciplinary Journal”, inaugural issue, s. 8—17.
• okulska i., 2016: Od przekładu intersemiotycznego do produktów typu tie-in, czyli transmedialny storytellingjako strategia tłumaczenia. „Forum Poetyki”, jesień. dostępne w internecie: http://fp.amu.edu.pl/od-przekladu-interse miotycznego-do-produktow-typu-tie-in-czyli-transmedialny-storytelling- jako-strategia-tlumaczenia [dostęp: 10.01.2018].
• Perteghell A.M., E. Loffredo, [online]: The Creative Literary Studio. Explorations in Writing, Translation, and the Art of Text Making. dostępne w internecie: https://thecreativeliterarystudio.wordpress.com [dostęp: 13.09.2017].
• Preda R., 2001: EZW Pounds (Post)Modern Poetics and Politic Logocentrism, Lan- guage, and Truth. new York, Peter lang.
• Reynolds M., Park S.S., Philippou E., [online]: Prismatic Translation. Creating New Meanings: Prismatic Translation. Creative Multilingualism. dostępne w internecie: https://www.creativeml.ox.ac.uk/research/prismatic-translation [dostęp: 9.01.2017].
• Scott c., 2006: TranslatingRimbauds „Illuminations”. Exeter, University of Exeter Press.
• Scott c., 2010: Intermediality and Synaesthesia: Literary Translation as Centrifugal Practice. „Art in Translation”, vol. 2, nr 2, s. 153—169.
• Scott c., 2012a: Literary Translation and the Rediscovery of Reading. cambridge, cambridge University Press.
• Scott c., 2012b: Translating the Perception of Text: Literary Translation and Phe- nomenology. cambridge, legenda.
• Scott c., 2014a: Przekład i przestrzenie lektury. T. Brzostowska-Tereszkie- wicz, tłum. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria literacka”, nr 23: Wyob¬raźnia w przekładzie, s. 209—226.
• Scott c., 2014b: Translating Apollinaire. Exeter, University of Exeter Press.
• Scott c., [w druku]: understanding understanding: Literary Translation as a Spe- cial Case of Interference. W: T. Brzostowska-Tereszkiewicz, M. Rembowska- -Płuciennik, B. Śniecikowska, eds.: understandingMisunderstanding Creative Potential of Interference in Literary Communication.
• Simon S., 2006: Translating Montreal: episodes in the Life of a Divided City. Mont¬real, Mcgill-Queens University Press.
• Stepken A., red., 2001: ewa Partum 1965—2001. Karlsruhe, Badischer Kunstve- rein — Warschau, nationalmuseum.
• Szyłak A., Partum B., Tatar E.M., red., 2013: ewa Partum. Instytut Sztuki Wy¬spa — 2012/2013. Gdańsk, instytut Sztuki Wyspa / Fundacja Wyspa Progress.
• Szymańska K., 2017: “Into english”: A Collection of WorldLiterature ThatDebunks Age-old Translation Myths [review]. „Words without Borders. The online
• Magazine for International Literaturę”, December. Dostępne w Internecie: http://www.wordswithoutborders.org/book-review/into-english-a-collec tion-of-world-literature-that-debunks-age-old-myth [dostęp: 9.01.2018].
• TransARTation! wandering texts, travellingobjects 2017, [online]. Dostępne w In¬ternecie: http://transartation.co.uk/exhibition [dostęp: 13.09.2017].
• Tynianow T., 1978: Fakt literacki. E. Korpała-Kirszak, wyb. Warszawa, PIW.
• Ulicka D., 2007: Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczes¬nej teorii literatury w Europie Środkowo-Wschodniej. Kraków, Universitas.
• Uspienski B., 1997: Poetyka kompozycji: struktura tekstu artystycznego i typologia form kompozycji. P. Fast, tłum. Katowice, Wydawnictwo Śląsk.
• Venuti L., 2008: The Translators Invisiblility. A History of Translation. [2nd ed.]. London—New York, Routledge.
• Vidal R., Chamarette J., [online]: Translation Games. Dostępne w Internecie: http://translationgames.net [dostęp: 13.09.2017].
• Vieira E.R.P., 1998: New Registers for Translation in Latin America. W: P. Bush, K. Malmkj^r, eds.: Rimbauds Rainbow: Literary Translation in Higher edu- cation. Amsterdam—Philadelphia, John Benjamins, s. 171—195.
• Walkowitz R.L., 2015: Born Translated: The Contemporary Novel in an Age of World Literature. New York, Columbia University Press, s. 241—244.

Identifiers

ISSN

1899-9417