Sprawność fizyczna w wojsku. Kontekst kulturowy i społeczny. Między wartością utylitarną a perfekcyjną

• Authors: Michał Weseliński

Title variants

EN

Physical fitness in the army. Cultural and social context. Between utility and intrinsic value

Abstracts

EN

The common history of the army and civilian exercise programs up to this day shows that there is a kind of co-evolution between them. Physical fitness is a value in itself and at the same time is useful to the army. However, the criteria for this utility are different and change over time. Nowadays, the civil market is usually one step ahead of military, doing its own "reckon by fire" in the field physical fitness. On its part, the army offers support and recruit civilians; it is also the opposite when the market tries to appropriate military stuff. Physical fitness and care for it are and should be part of the soldier's ethos. However, it’s not physical fitness who make a soldier. In general, utility should not be a value in itself, and value in itself may be useful. At least with regard to physical fitness in the army.

PL

Wspólna historia wojska i cywilnych systemów kształtowania sprawności fizycznej aż do dziś pokazuje, że występuje między nimi swoista koewolucja. Sprawność fizyczna to wartość sama w sobie, a zarazem wartość użyteczna dla wojska. Kryteria tej użyteczności są jednak różne i zmieniają się w czasie. Współcześnie środowisko cywilne jest zwykle krok do przodu, w nim też głównie następuje „rozpoznanie walką”. Ze swej strony wojsko oferuje możliwość zaciągu pod swój sztandar; bywa również odwrotnie, kiedy rynek próbuje zawłaszczyć ten sztandar dla siebie. Sprawność fizyczna oraz dbałość o nią są i powinny być częścią żołnierskiego etosu. Sprawność fizyczna w wojsku to jednak nie wszystko, na bycie żołnierzem składają się też inne czynniki. Użyteczność nie powinna być wartością samą w sobie, z kolei wartość sama w sobie może być użyteczna. Przynajmniej w odniesieniu do sprawności fizycznej w wojsku.

Keywords

PL

sprawność fizyczna; wojsko; wartość utylitarna; wartość perfekcyjna; egzamin sprawności fizycznej

EN

physical fitness; army; utilitarian value; perfect value; physical fitness exam

• Publisher: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej
• Journal: Bezpieczeństwo Obronność Socjologia
• Year: 2020
• Issue: 13/14
• Pages: 7-37

Dates

published

2020

Contributors

author

Michał Weseliński

• Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej

References

• Anderson J., On Active Duty For the Movies (Real Ammo), „The New York Times” z 19.02.2012 r.
• Bergeron M.F. i in., Consortium for Health and Military Performance and American College of Sports Medicine Consensus Paper on Extreme Conditioning Programs in Military Personnel, „Current Sports Medicine Reports” 2011, Vol. 10, No 6.
• Birch K., MacLaren D., George K., Fizjologia sportu, WN PWN, Warszawa 2012.
• Blackburn S., Oksfordzki słownik filozoficzny, Książka i Wiedza, Warszawa 2004.
• Blehm E., Nieustraszony, Wydawnictwo M, Kraków 2012.
• Brading T., New changes to ACFT being rolled out to impact all Soldiers, „Army News Service” z 27.09.2019 r.
• Bradley J., TRX Inventor Randy Hetrick: From Navy SEAL to Fitness Visionary, „Sports Illustrated” 2014 (https://www.si.com/edge/2014/06/18/trx-inventor-randy-hetrick-battle-born-fitness; dostęp: 22.06.2020).
• Butler F. i in., The Navy SEAL Physical Fitness Guide, Department of Military and Emergency Medicine Uniformed Services University of the Health Sciences, 1997 (pozycja wydana przez Dover Publications, Mineola, New York 2013).
• Crowell F.S., Navy SEALs gone wild: publicity, fame, and the loss of the quiet professional, Naval Postgraduate School, Monterey 2015.
• Delavier F., Atlas treningu siłowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
• Delavier F., Gundill M., Metoda Delaviera. Atlas treningu siłowego dla kobiet, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
• Delavier F., Gundill M., Mięśnie brzucha. Atlas ćwiczeń, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
• De Lisle M., The Navy Seal Workout: The Compete Total-Body Fitness Program, McGraw-Hill Education, Nowy Jork 1998.
• Deuster P.A. i in., The Special Operations Forces Nutrition Guide, United States Special Operations Command 2017 (https://navyseals.com/wp-content/uploads/2012/12/special-operations-nutrition-guide.pdf; dostęp: 22.06.2020).
• Futuyma D.J., Ewolucja, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
• Geddes J., Najemnik, Znak, Kraków 2014.
• Jonas W.B. i in., Why Total Force Fitness?, „Military Medicine” 2010, Vol. 175, No 8.
• Klay P., The Lesson of Eric Greitens, and the Navy SEALs Who Tried to Warn Us, „The New Yorker” z 17.05.2018 r.
• Lipoński W., Historia sportu, WN PWN, Warszawa 2012.
• Luttrell M., Robinson P., Przetrwałem Afganistan, Inne Spacery, Zielonka 2010.
• „Military Medicine” 2018, Vol. 183, No 1.
• Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J.A. (red.), Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja, WN PWN, Warszawa 2012.
• Marcinkowski M., Sokołowski M., Aksjologiczne i funkcjonalne aspekty kultury fizycznej w wojsku, Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej – Sekcja Kultury Fizycznej w Wojsku, Warszawa 2004.
• Mullen M., On Total Force Fitness in War and Peace, „Military Medicine” 2010, Vol. 175, No 8, August Supplement.
• Pfarrer Ch., Warrior Soul: The Memoir of a Navy Seal, Presidio Press, New York 2004.
• Raleigh M.F. i in., A Cluster of Exertional Rhabdomyolysis Cases in a ROTC Program Engaged in an Extreme Exercise Program, „Military Medicine” 2018, Vol. 183, No 1.
• Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 marca 2018 r. w sprawie przeprowadzania sprawdzianu sprawności fizycznej żołnierzy zawodowych, „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” 2018, poz. 625.
• Schrade U., Etyka. Główne systemy. Podręcznik dla uczniów szkół średnich, Warszawa 1992.
• Singleton M., Yoga Body: The Origins of Modern Posture Practice, Oxford University Press, Oksford 2010.
• Szarska E., Analiza wyników testów sprawnościowych żołnierzy zawodowych, „Lekarz Wojskowy” 2014, nr 92 (4).
• Szymanek K., Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Wasdin H.E., Templin S., Snajper. Opowieść komandosa SEAL Team Six, Znak, Kraków 2011.
• Wolniewicz B., Filozofia i wartości I, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019.
• Wolniewicz B., Filozofia i wartości IV, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016.
• Wychowanie fizyczne i sport w resorcie obrony narodowej (DU-7.3.1) – załącznik do Decyzji nr 53/Szkol./SG WP Ministra Obrony Narodowej z dnia 13 lipca 2017 r.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2176030