Realizacje urbanistyczne w mieście postindustrialnym i ich wpływ na kształtowanie ładu przestrzennego

• Authors: Magdalena Szmytkowska

Title variants

EN

Urban projects in post-industrial city and their influence on shaping urban space

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

An important problem of post-industrial cities, resulting from the economic changes, is their heritage in a form of often degraded and unused post-industrial areas. They are mostly situated in central districts. Thus, it is obvious that local authorities consider them as perspective and priority in spatial development. The revitalization processes that should revive the city, usually run two ways: through the modernization of existing buildings or the implementation of new, often large-scale projects. Neo-liberal city management typically produces profits their implementers, but also can disrupt spatial order, and – through progressive processes of gentrification – existing social structures.

Istotnym problemem miast postindustrialnych, wynikającym z dokonujących się przeobrażeń gospodarczych, jest ich dziedzictwo w postaci często zdegradowanych i niewykorzystanych obszarów poprzemysłowych. Zazwyczaj są one zlokalizowane w centralnych dzielnicach miast i powinny być obszarem szczególnego zainteresowania władz lokalnych z dwóch zasadniczych powodów: potrzeby otwierania miasta „na zewnątrz” i kreacji jego wizerunku jako miasta atrakcyjnego dla inwestorów, turystów i innych zewnętrznych użytkowników miasta oraz konieczności powstrzymania postępujących procesów suburbanizacji poprzez stworzenie oferty rezydencjalnej w bardzo atrakcyjnie zlokalizowanych obszarach miasta. Procesy rewitalizacji, mające prowadzić do oddawania obszarów miastu i  ich ożywiania, przebiegają zazwyczaj dwutorowo: poprzez modernizację istniejącej już zabudowy lub realizację nowych, często wielkoskalowych przedsięwzięć, które mogą istotnie odmienić ich morfologię oraz dotychczasowe funkcje. W neoliberalnej rzeczywistości, która zdominowała zarządzanie w skali miejskiej, należy mieć świadomość, że podejmowane działania, przynoszące konkretne benefity ich realizatorom, mogą zarazem istotnie zaburzyć ład przestrzenny, a także – poprzez postępujące procesy gentryfikacji – dotychczasowe struktury społeczne.

Keywords

PL

miasto postindustrialne; obszary poprzemysłowe; przedsięwzięcia urbanistyczne; projekty wielkoskalowe; ład przestrzenny

EN

post-industrial city; industrial areas; urban projects; large-scale projects; spatial order

• Publisher: Uniwersytet Opolski
• Journal: Studia Miejskie
• Year: 2016
• Volume: 22
• Pages: 9-22

Dates

published

2016

Contributors

author

Magdalena Szmytkowska

• Uniwersytet Gdański

References

• Amekudzi A., Fomunung I., 2004, Integrating brownfields redevelopment with transportation planning, “Journal of Urban Planning and Development” No. 130.
• Arnstein S.R., 1969, A ladder of citizen participation, “Journal of the American Planning Association” No. 35(4). 
• Auge M., 2013, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bianchini F., Dawson J., Evans R., 1992, Flagship projects in urban regeneration, [w:] Rebuilding the city: Property-led urban regeneration, ed. P. Healey et al., E&FN Spon, London.
• Billert A., 2012, Miasta w  postindustrialnej Europie i w  kleszczach polskiej transformacji, [w:] Miasto w działaniu. Zrównoważony rozwój z perspektywy oddolnej, red. P. Filar, P. Kubicki, Instytut Obywatelski, Warszawa.
• Cook I., 2004, Waterfront regeneration, gentrification and the entrepreneurial state: The redevelopment of Gunwharf Quays – Portsmouth, University of Manchester, Manchester. SPA Working Paper No. 51.
• Doucet B., 2007, Flagship regeneration: Panacea or urban problem?, http://www.lib.gla.ac.uk/media/media_47909_en.pdf (dostęp 15 sierpnia 2015).
• Fainstein S.S., 2005, Planning theory and the city, “Journal of Planning Education and Research” No. 25.
• Filar P., Kubicki P., 2012, Lepsze, zrównoważone miasto, [w:] Miasto w działaniu. Zrównoważony rozwój z perspektywy oddolnej, red. P. Filar, P. Kubicki, Instytut Obywatelski, Warszawa.
• Gierat-Bieroń B., 2012, Zrównoważony rozwój miasta a kultura, [w:] Miasto w działaniu. Zrównoważony rozwój z perspektywy oddolnej, red. P. Filar, P. Kubicki, Instytut Obywatelski, Warszawa.
• Hackworth J., 2005, Emergent urban forms or emergent post-modernisms? A comparison of large U.S. metropolitan areas, “Urban Geography” 26(6).
• Hula R.C., Bromley-Trujillo R., 2010, Cleaning up the mess: Redevelopment of urban brownfields, “Economic Development Quarterly” No. 24(3). 
• Iwata N., del Rio V., 2004, The image of the waterfront in Rio de Janeiro. Urbanism and social representation of reality, “Journal of Planning Education and Research” 24.
• Johnson K.L., Dixson C.E., Tochterman S.P., 2002, Brownfield redevelopment and transportation planning in the Philadelphia region, “Journal of the Institute of Transportation Engineers” No. 72(7).
• Kaczmarek S., 2001, Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Nowy wymiar w rozwoju miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Lecroart P., 2007, Strategies, stakeholders, and large-scale projects: a few pointers, [w:] Large-scale urban development projects in Europe. Drivers of change in city regions, ed. S. Mariotte, Institute for Urban Planning and Development of the Île-de-France Region, Paris.
• Lecroart P., 2011, Flagship developments: Large scale urban developments in national urbanistion strategies, “The International Perspectives” report tIP 03|07.
• Ledwoń S., 2011, Planowanie inwestycji wielkiej skali w europejskich systemach planowania przestrzennego, [w:] Planowanie i realizacja przedsięwzięć urbanistycznych, red. P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek, Akapit-DTP, Gdańsk.
• Loftman P., Nevin B., 1995, Prestige projects and urban regeneration in the 1980s and 1990s: a review of benefits and limitations, “Planning Practice and Research” vol. 10, No. 3–4.
• Lorens P., 2004, Tożsamość a autentyzm przestrzeni publicznej współczesnych wielkoskalowych założeń urbanistycznych, [w:] Wielkoskalowe projekty inwestycyjne jako czynnik podnoszenia konkurencyjności polskiej przestrzeni, red. T. Markowski, „Biuletyn KPZK” z. 210.
• Lorens P., 2009a, Specyfika procesów przekształceń i rewitalizacji różnych typów obszarów zdegradowanych w miastach polskich, [w:] Wybrane zagadnienia rewitalizacji miast, red. P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek, Urbanista, Gdańsk.
• Lorens P., 2009b, Zagadnienia wdrażania programów przekształceń i rewitalizacji zdegradowanych struktur miejskich, [w:] Wybrane zagadnienia rewitalizacji miast, red. P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek, Urbanista, Gdańsk.
• Marshall R., 2001, Waterfronts in post-industrial cities, Spoon Press, London.
• Miasto postindustrialne. Problemy społeczne, perspektywy rozwoju, 2011, red. S. Szewrański, Ośrodek Myśli Społecznej im. Ferdynanda Lassalle’a, Wrocław.
• On Public-Private Partnerships and Community Law on Public Contracts and Concessions, 2004, COM(2004) 327, Commission of European Communities, Bruksela.
• Opper R.G., 2005, The brownfield manifesto, “Urban Lawyer” No. 37.
• Pancewicz Ł., 2011, Relacje między brytyjskim systemem planowania a zarządzaniem dużymi projektami miejskimi, [w:] Planowanie i realizacja przedsięwzięć urbanistycznych, red. P. Lorens, J. Martyniuk-Pęczek, Akapit-DTP, Gdańsk.
• Pancewicz Ł., 2012a, Znaczenie przedsięwzięć urbanistycznych o dużej skali jako narzędzia kształtowania polityki rozwojowej miast oraz możliwości jego zastosowania w Polsce, rozprawa doktorska, Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego, Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, maszynopis.
• Pancewicz Ł., 2012b, Czekając na polskie Docklands. Kwestia przedsięwzięć urbanistycznych o dużej skali, [w:] Miasto w dobie neoliberalnego urbanizmu, red. M. Szmytkowska, I. Sagan, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Peck J., Tickell A., 2002, Neoliberalizing space, [w:] Spaces of neoliberalism urban restructing in North America and Western Europe, eds. N. Brenner, N. Theodore, Blackwell Publishing, Oxford.
• Smyth H., 2005, Marketing the city. The role of flagship developments in urban regeneration, Taylor & Francis e-Library, London.
• Swyngedouw E., Moulaert F., Rodriguez A., 2002, Neoliberal urbanization in Europe: Large-scale urban development projects and the new urban policy, “Antipode” No. 34(3).
• Tasan-Kok T., Załęczna M., 2010, Partnerstwo publiczno-prywatne w rozwoju przestrzeni miejskiej. Polska praktyka na tle regulacji unijnych, Ernst&Young, Warszawa.
• Wernstedt K., Hersh R., 2006, Brownfields regulatory reform and policy innovation in practice, “Progress in Planning” No. 65.
• Whitney H., 2003, Cities and superfund: Encouraging brownfield redevelopment, “Ecology Law Quarterly” No. 30. 

Identifiers

ISSN

2082-4793