Liberackość nasza współczesna. Od teorii liberackiej do zwrotu interfejsologicznego w literaturoznawstwie

• Authors: Agnieszka Przybyszewska

Title variants

EN

Our Contemporary Liberariness. From Liberary Theory to the Interfaciological Turn in Literary Studies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Punktem wyjścia niniejszego artykułu jest zyskująca na znaczeniu tendencja współczesnej sztuki do łączenia tzw. klasycznie rozumianegoczytelnictwa z innowacyjnymi możliwościami, jakie niosą nowe media. Zarówno dzieła nowomedialne, jak i klasyczne dzieła literackie zaadaptowane pod ich możliwości (nie wspominając już o nowych typach książki, takich jak audiobooki czy e-booki, a także o nowych teoriach rozróżniających ich inność) świadczą o zmianie paradygmatu, w perspektywie której pojęcie medium wydaje się anachroniczne. Tym samym, niniejszy artykuł proponuję zarzucić tę kategorią i skupić się na pojęciu interfejsu. Ten obiecujący trop pozwala nam dostrzec i afirmować materialne aspekty dzieła liberackiego, pozwalając nam dostrzec jego wpływy na percepcyjne, temporalne, przestrzenne i zmysłowe możliwości "czytelnika". W związku z tym, liberatura może zostać uznana jako konstytutywne element epoki, w której żyjemy. Niezależnie czy jest ona jedynie modną kategorią czy świadczy o właściwym przełomie, liberatura uwydatnia rolę materialnego aspektu komunikacji i staje się częścią większego zbioru zjawisk, konstytutywnych dla naszej już transmedialnej codzienności.

EN

As its point of departure the article takes the intensifying tendency of contemporary art to conjoin the so-called classical literacy with the refreshing capabilities provided by the new media. It is argued that both new media works and the classical literary ones adapted to them-along with new types of books such as audiobooks or e-books, and the new theories recognising their difference-result in a paradigm shift due to which the very category of medium might seem obsolete. Consequently, the article proposes to withdraw from it and privilege the interface instead. It is through this revitalising trope that material traits of liberary works may be affirmed in the way they influence the perceptive, temporal, spatial and sensory capacities of the “reader.” Following this observation, liberature may be regarded as the constitutive element of our epoch. Regardless of whether it is only a fashionable category or an actual break, liberature marks the importance of the material aspect of communication. This pioneering term in turn becomes the part of a greater set of phenomena constructing our already trans-medial everydayness.  

Keywords

PL

Liberatura; Medium; Interfejs; Literackość; Czytelnik

EN

Liberature; Medium; Interface; Literariness; Reader

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach / Śląsk Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe
• Journal: ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
• Year: 2016
• Issue: 32

Dates

published

2016-06-30

Contributors

author

Agnieszka Przybyszewska