Nie do powiedzenia. O głosie u Lacana, Ettinger i Woodman

• Authors: Anna Kisiel

Title variants

EN

Not to Be Spoken (of) On the Voice in Lacan, Ettinger, and Woodman

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Na zdjęciu zatytułowanym Self-portrait talking to Vince amerykańska fotograficzka Francesca Woodman postanowiła uchwycić swój własny głos. Tym samym to, co wymówione stało się niewymawialne, skutkując niezrozumiałym ciągiem esów-floresów wychodzącym z ust artystki, przerwanym jeszcze w obrębie kadru w swoim staraniu, by dotrzeć do słuchacza. Ta fotografia staje się przestrzenią i przyczyną konfrontacji dwóch psychoanalitycznych ujęć kategorii głosu: Lacanowskiego i Ettingeriańskiego. Podczas gdy u Jacques’a Lacana głos jest przedstawiony jako objet petit a, nierozerwalnie związany z Innym i pragnieniem, Ettinger – twórczyni teorii macierzy [matrixial theory], praktykująca psychoanalityczka, artystka, feministka i potomkini ocalałych z Zagłady – opisuje to pojęcie jako link a, kładąc nacisk na połączenie inspirowane spotkaniem prenatalnym oraz związaną z nim kruchością i intymnością. Zderzenie ze sobą tych dwóch stanowisk oraz twórczości Woodman pozwala nam otworzyć wspomnianą kategorię na studia wizualne i postawić pytanie o związki głosu ze zmysłami. Taka jukstapozycja przesuwa granice zarówno fotografii – medium, zdawałoby się, skazanego na milczenie – jak i teorii, wobec której zdjęcie może stworzyć w swych ramach przestrzeń dialogu, uporczywie opierając się redukcji do wyłącznie jednego punktu widzenia.

EN

In the picture entitled Self-portrait talking to Vince Francesca Woodman, an American photographer, endeavoured to capture her own voice. That which had been uttered became thereby unutterable, resulting in a sequence of doodles coming out of the artist’s mouth: the chain interrupted within the frame of the photograph in its attempt to reach the listener. This picture is both the space and the reason for the confrontation of two psychoanalytical views – Lacanian and Ettingerian – on the notion of the voice. While in Jacques Lacan’s thought the voice is introduced as objet petit a, inextricably bound to the Other and desire, Ettinger – author of the matrixial theory, practising psychoanalyst, artist, feminist, and member of the Second Generation after the Holocaust – defines this concept as link a, thus emphasising the connection inspired by the prenatal encounter, its fragility and intimacy. Collating these two viewpoints and the photographic art of Woodman lets one open the potentialities of the voice in the field of visual studies and consider the relationship between this notion and the senses. Such a juxtaposition challenges the boundaries of not only photography – the medium seemingly sentenced to silence – but also theory, for which the image can provide a platform of dialogue, as it relentlessly resists the reduction to solely one perspective

Keywords

PL

głos; psychoanaliza; fotografia; objet petit a; teoria macierzy

EN

voice; psychoanalysis; photography; objet petit a; matrixial theory

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach / Śląsk Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe
• Journal: ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
• Year: 2016
• Issue: 33

Dates

published

2016-11-15

Contributors

author

Anna Kisiel