Niezrealizowane projekty organów w świątyniach przedwojennej diecezji śląskiej

• Authors: Julian Gembalski

Title variants

EN

Unrealized project of the organs in the pre-War Silesian diocese

Abstracts

EN

After the end of World War I, after the plebiscite and the Silesian uprisings in Upper Silesia, the state borders were changed and also there was created a new territorial organization of the Catholic Church. In 1932, the diocese had 188 parish churches, including 13 temporary churches, branch churches and 133 chapels where services could be celebrated. The construction of churches also involves the issue of their equipment, therefore, with the establishment of a new diocese, a new stage in the history of organ building in its territory began. The article presents unrealized projects of organs in the churches of the pre-war Silesian diocese.

Keywords

PL

Organy; Śląsk; okres przedwojenny

EN

Organ; Silesia region; pre-war period

• Publisher: Uniwersytet Opolski. Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej. Katedra Muzykologii Uniwersytetu Opolskiego
• Journal: Folia Organologica. International yearbook of organ and organ music
• Year: 2023
• Issue: 1
• Pages: 39-75

Dates

published

2023

Contributors

author

Julian Gembalski

• Akademia Muzyczna w Katowicach

• https://orcid.org/0000000203196737

References

• Arch1: Archiwum Parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, teczka „Organy, 1868/1924, Sygn. I.B.7.
• Arch2: Archiwum Parafii pw. w Niedobczycach, teczka „Organy, B 252.
• Arch3: Archiwum Parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu-Zdroju. Teczka: „Organy” (b.sygn.).
• Arch4: Archiwum Parafii pw. Opatrzności Bożej w Katowicach-Zawodziu. Teczka zawierająca luźne dokumenty, m.in. dotyczące budowy organów (brak sygn.).
• Arch5: Archiwum Parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krzyżkowicach, teczka „Sprawy dotyczące budowy nowych organów” (b.sygn.).
• Arch6: Archiwum Archidiecezjalne w Katowicach, akta dotyczące parafii w Bykowinie, Chropaczowie, Przyszowicach, Szarleju.
• Arch7: Archiwum Parafii pw. Matki Bożej Różańcowej w Chropaczowie, teczka „Organy” (b.sygn.).
• Arch8: Archiwum Parafii pw. sw. Józefa w Katowicach-Józefowcu, teczka „Organy” (b.sygn.).
• Arch9: Archiwum Parafii p.w. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Łaziskach Średnich: kosztorys firmy M. Wybrańskiego z 26 listopada 1929, pismo W. Zagórdy z 6 grudnia 1929, pismo Kurii Biskupiej w Katowicach (Generalvikariat) do proboszcza parafii w Łaziskach z dnia 23.02.1943, podpisane przez ks. Wosnitzę oraz pismo parafii do firmy Rieger, z dnia 1.03.1943.
• Arch10: Archiwum Parafii pw. św. Antoniego w Syryni (luźne akta, b. sygn.).
• Arch11: Archiwum Parafii w Przyszowicach, teczka „Organy-dzwony-napęd-reklamy” (b.sygn), skoroszyt „Organy” (b.sygn.).
• Arch12: Archiwum Juliana Gembalskiego, Ankiety inwentaryzacyjne, Protokoły wizytacyjne (od 1980 r.).
• Gembalski J. (mps). Wypisy źródłowe do dziejów organów na Górnym Śląsku. Schematyzm Archidiecezji Katowickiej, część I (2015). Katowice: Kuria Metropolitalna w Katowicach.
• Gembalski J. (1984). Budownictwo organowe na Górnym Śląsku w dwudziestoleciu międzywojennym: Gembalski J. (ed.). Organy na Śląsku. Katowice: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, 99–136.
• Gembalski J. (2004). Nie zachowane organy zabytkowe na terenie Archidiecezji Katowickiej: Gembalski J. (ed.). Organy na Śląsku III. Katowice: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, 11–82.
• Gembalski J. (2009). Z dziejów organów Kościoła Mariackiego w Katowicach: R. Brom, A. Suchoń, J. Śliwiok (ed.). Kościół Mariacki w Katowicach. Fakty i ludzie, część III. Katowice: Górnośląskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 9–18.
• Gembalski J. (2019). Firma „Schlag und Söhne” w świetle własnych materiałów reklamowych: Gembalski J. (ed.). Organy na Śląsku VI. Katowice: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, 15–44.
• Kmak K. (2009). Wkład firmy „Klimosz i Dyrszlag” z Rybnika w śląskie budownictwo organowe. Studium historyczno-instrumentoznawcze. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
• Myszor J. (2010). Kościół na Górnym Śląsku. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
• Urbańczyk M. (2014). Wiatrownica skrzyniowa Schlaga jako przykład nowatorskiej myśli technicznej w budownictwie organowym końca XIX wieku: Gembalski J. (ed.). Organy na Śląsku V, Katowice: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, 259–273.

Identifiers

Biblioteka Nauki

24020106