Poczet jurystów i ekonomistów (5): Aleksander Doliński (1866-1930)

• Authors: Adam Redzik

Title variants

EN

Lexicon of Polish Lawyers and Economists (5): Aleksander Doliński (1866-1930)

Abstracts

EN

Roman Longchamps de Bérier wrote about him: “apart from thorough commercial knowledge and great diligence, Professor Doliński had extraordinary virtues of character. Gentleness and forbearance, the ability to respect every sentence, the lack of any pettiness and vanity won him the love of his colleagues and youth and ensured the successful outcome of any work undertaken together with others. Thanks to these qualities, wide spheres of society related to the late Professor Doliński with full confidence, offering him numerous awards (...)”. During his lifetime, Aleksander Doliński gained recognition as an outstanding expert in the theory and practice of commercial law in Poland, who – like no other – could lead the work of codifying this branch of law. He was thus elected chairman of the Commercial Law Section of the Codification Commission of the Republic of Poland. He was also the main creator of Polish codifications in the area of commercial law, including, above all, company law. The article presents the profile of Professor Doliński and his scientific and codification achievements. Many of them are still an unsurpassed model to this day.

PL

Piątą odsłonę „Pocztu Jurystów i Ekonomistów” dedykujemy zmarłemu przed 90 laty Aleksandrowi Dolińskiemu – niedocenionemu dzisiaj współtwórcy polskiego prawa handlowego, a w szczególności prawa spółek, człowiekowi po- siadającemu wyjątkowe przymioty osobiste, o którym Roman Longchamps de Bérier pisał: „obok gruntownej wiedzy komercjalnej oraz wielkiej pracowitości, cechowały prof. Dolińskiego niezwykłe zalety charakteru. Łagodność i wyrozumiałość, umiejętność szanowania każdego zdania, brak wszelkiej małostkowości i próżności jednały mu miłość kolegów i młodzieży i zapewniały pomyślny wynik wszelkiej pracy, podejmowanej wspólnie z innymi. Dzięki tym przymiotom szerokie sfery społeczeństwa odnosiły się do ś.p. profesora Dolińskiego z pełnym zaufaniem, ofiarując mu liczne godności (...)”. Wtórował mu Maurycy Allerhand, który akcentował, że „jako człowiek odznaczał się zmarły anielską dobrocią i nieskazitelnym charakterem. Był wyrozumiały na odmienne zdania, nigdy się nie unosił, a gdy w Komisji Kodyfikacyjnej czasem może za ostro ścierały się z sobą zapatrywania, starał się wszystkich ułagodzić, co mu się zawsze udawało, bo wszyscy go cenili, poważali i kochali”. Aleksander Doliński za życia zyskał uznanie jako wybitny znawca teorii i praktyki prawa handlowego w Polsce, który – jak nikt inny – nadawał się do kierowania dziełem skodyfikowania tego działu prawa. Jego więc wybrano przewodniczącym Sekcji Prawa Handlowego Komisji Kodyfikacyjnej RP. On też był głównym twórcą polskich kodyfikacji obszaru prawa handlowego. W artykule przybliżono sylwetkę prof. Dolińskiego i jego osiągnięcia naukowe i kodyfikacyjne. Wiele z nich do dzisiaj stanowi niedościgniony wzorzec, w tym wznawiane jako t. 1 „Biblioteki Głosu Prawa” – Austryackie prawo spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Fragment opracowania poświecono zięciowi i następcy na katedrze prof. Dolińskiego – Mieczysławowi Honzatce, zamordowanemu w nie- jasnych okolicznościach w 1945 r.

Keywords

PL

Aleksander Doliński; historia prawa; prawo handlowe w II RP; Komisja Kodyfikacyjna RP; Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie; Mieczysław Honzatko

EN

Aleksander Doliński; history of Polish law; commercial law of the Second Polish Republic; civil law; interpretation of law; Codification Commission of the Republic of Poland; Jan Kazimierz University in Lwów

• Publisher: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
• Journal: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
• Year: 2020
• Volume: 3
• Issue: 2(6)
• Pages: 482-503

Dates

published

2020

Contributors

author

Adam Redzik

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000179086457

References

• Archiwum Arcybiskupa Eugeniusza Baziaka w Krakowie (byłe Archiwum, Biblioteka i Muzeum Metropolii Lwowskiej obrządku łacińskiego). Schematyzm 1910.
• Archiwum Państwowe Obwodu Lwowskiego (DALO), f. 26, op. 5, spr. 594; f. 26, op. 6, spr. 798, 839, 889, 918.
• Allerhand Maurycy [M. A.], Śp. Dr. Aleksander Doliński, PiA 1931, R. LV, s. 132- 134.
• Dąbkowski Przemysław, Sprawozdanie dziekańskie za rok akademicki 1920-21, Lwów 1921, s. 23-24.
• Jackowski Aleksander [A. J.], Ś.p. Dr. Aleksander Doliński, GSW 1931, s. 253.
• Kronika Uniwersytetu Lwowskiego, t.1 (1894/95 – 1897/98), Lwów 1899, s. 133-134.
• Księga informacyjna królewskiego stołecznego miasta Lwowa i czterech południowo-wschodnich województw Rzeczpospolitej Polskiej, a to lwowskiego, stanisławowskiego, tarnopolskiego i wołyńskiego, Lwów 1926.
• Longchamps de Berier Roman, Ś.P. Prof. Dr. Aleksander Doliński, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1931, s. 264-265.
• Memoriał Wydziału Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Lwowskiego, Towarzystwa Prawniczego we Lwowie i Związku Adwokatów Polskich, „Kwartalnik Prawa Cywilnego i Karnego”, R. II, z. 2, Warszawa 1919, s. 287 i n.;
• Piniński Leon, Dwaj wielcy prawnicy Niemiec Ihering i Windscheid, Kraków 1893.
• Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 1005-1013.
• Śp. Antoni Górski, „Przegląd Prawa i Administracji” 1928, R. LIII, s. 300-301.
• Wspomnienia Fryderyka Zolla (1865-1948), oprac. Irena Homola Skąpska, Kraków 2000, s. 350-355.
• Wyższa Szkoła Handlu Zagranicznego we Lwowie, Program na rok akademicki 1928/9, zatwierdzony reskryptem Min. WRiOP z dnia 30. lipca 1928 , Nr. IV. S W – 7912/28, Lwów 1928, s. 3.
• Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, całość zredagował, wstępem i zakończeniem opatrzył Adam Redzik, wyd. 2 poprawione, Kraków 2017 (autorzy: Adam Redzik, Roman Duda, Marian Mudryj, Łukasz Tomasz Sroka, Wanda Wojtkiewicz-Rok, Józef Wołczański, Andrzej Kajetan Wróblewski).
• Górnicki Leonard, Prawo cywilne w pracach Komisji kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939, Wrocław 2000.
• Górnicki Leonard, Organizacyjne zagadnienia kodyfikacji prawa handlowego w Komisji Kodyfikacyjnej RP (1919-1939), [w:] Studia historycznoprawne: tom dedykowany profesorowi doktorowi Kazimierzowi Orzechowskiemu], „Acta Universitatis Wratislaviensis” No 2501, Prawo CCLXXXV, Wrocław 2003, s. 261-288.
• Górnicki Leonard, Podstawowe założenia i systematyka polskiego kodeksu handlowego z 1934 roku, [w:] Studia historycznoprawne: tom dedykowany profesorowi Alfredowi Koniecznemu, Wrocław 2004, s. 261-280 (Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo, t. 288).
• Górnicki Leonard, Zagadnienia systematyki kodyfikacji prawa cywilnego i handlowego w pracach Komisji Kodyfikacyjnej (1919-1939), „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2004, R. XIII, z. 3, s. 623-664.
• Górnicki Leonard, Historia, koncepcja i systematyka projektu ustawy czekowej z 1923 r., [w:] Świat, Europa, mała ojczyzna: studia ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Grodziskiemu w 80-lecie urodzin Bielsko-Biała: Wyższa Szkoła Administracji 2009, s. 663-678.
• Górnicki Leonard, Prace Komisji Kodyfikacyjnej RP nad kodeksem handlowym z 1934 r.: organizacja i koncepcja kodyfikacyjna, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015,nr 8,s.50-58.
• Górnicki Leonard, Przewodnie konstrukcje i pojęcia kodeksu handlowego z 1934 roku, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2015, z. 101, s. 63-91.
• Górnicki Leonard, Unifikacja i kodyfikacja prawa o spółkach akcyjnych w II Rzeczypospolitej Polskiej, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2015, t. 14, 1, s. 133-168.
• Górnicki Leonard, Kodeks handlowy, [w:] Prawo handlowe i gospodarcze II Rzeczypospolitej, red. Robert Jastrzębski, Warszawa: Wolters Kluwer 2019, s. 53-120.
• Górnicki Leonard, Komisja Kodyfikacyjna II RP: pozycja ustrojowa, struktura organizacyjna, podejmowanie decyzji, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 2019, t. 328, s. 109-151.
• Grodziski Stanisław, Prace nad kodyfikacją i unifikacją polskiego prawa prywatnego (1919-1947), „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, R. I (1992), z. 1-4.
• Herbet Andrzej, Redzik Adam, Prawo handlowe, [w:] Synteza prawa polskiego 1918-1939, red. Tadeusz Guz, Jan Głuchowski, Maria R. Pałubska, Warszawa: CH.Beck 2013, s. 784-811.
• Jastrzębski Robert, Funkcje weksla w II Rzeczypospolitej, Warszawa, Liber 2003, ss. 254.
• Krzemicki Stanisław, Doliński Aleksander (1866-1930), „Polski Słownik Biograficzny”, t. V, s. 285-286.
• Milewski Stanisław, Redzik Adam, Themis i Pheme. Czasopiśmiennictwo prawnicze w Polsce do 1939 roku, Warszawa: Iskry 2011.
• Pol Krzysztof, Aleksander Doliński (1866-1930), „Rzeczpospolita” Nr 194 z 20 sierpnia 1999.
• Prawo handlowe i gospodarcze II Rzeczypospolitej, redakcja naukowa Robert Jastrzębski, Warszawa: Wolters Kluwer 2018, ss. 668.
• Radwan Arkadiusz, Redzik Adam, O dwóch dwudziestoleciach i trzech jubileuszach prawa handlowego w Polsce, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009, nr 9, s. 4-8.
• Redzik Adam, Mieczysław Honzatko – profesor, kodyfikator, adwokat, „Palestra” 2005, nr 11-12, s. 143-152.
• Redzik Adam, Roman Longchamps de Berier (1883-1941), „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2006, z. 1, s. 5-108; osobna nadbitka, ss. 104.
• Redzik Adam, Szkic z dziejów szkolnictwa wyższego we Lwowie, „Niepodległość i Pamięć”, nr 24, 2006, s. 93-109.
• Redzik Adam, Aleksander Doliński (1866-1930). Profesor prawa handlowego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2007, t. LIX, z. 2, s. 291-327; nadbitka, Poznań 2007, s. 38.
• Redzik Adam, „Przegląd Prawa Handlowego” (1925-1939) i inne czasopisma komercjalistyczne, „Palestra” 2009, nr 9-10, s. 144-154.
• Redzik Adam, Prawo prywatne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, Warszawa: C.H.Beck 2009.
• Redzik Adam, Kotliński Tomasz J., Historia Adwokatury, wyd. 4. poprawione i uzupełnione, Warszawa 2018.
• Sójka-Zielińska Katarzyna, Ernest Till (1846-1926), „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1997, z. 3.
• Witalec Robert, Powstanie i działalność Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych we Lwowie 1874-1918, „Prace Historyczno-Archiwalne” [Rzeszów] 2000, T. IX, s. 107-123.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1032627