„Wierzymy, że odtąd praworządność wypisana będzie na sztandarze naszego państwa” – z okazji 100-lecia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r.

• Authors: Adam Redzik

Title variants

EN

“We believe that from now on the rule of law will be inscribed on the banner of our state” - on the occasion of the 100th anniversary of the Constitution of the Republic of Poland of March 17, 1921

Abstracts

EN

The article is prepared on the occasion of the jubilee of the Constitution of the Republic of Poland of 1921 which combined tradition with modernity, introducing the reborn Polish State to the group of democratic and law-abiding states. The aim of the study is to demonstrate how the Constitution came about, including, above all, the role of the Constitutional Questionnaire developed under the supervision of Michał Bobrzyński. The article shows that while the authors of subsequent draft constitutions differed in matters of the political system, the president and the local council, there was no dispute as regards the guarantees of judicial independence.

PL

Artykuł jest opracowaniem powstałym z okazji jubileuszu Konstytucji RP z 1921 r., która łączyła tradycję niepodległościową z nowoczesnością wprowadzając odrodzone Państwo Polskie do grona państw demokratycznych i praworządnych. Celem opracowania jest pokazanie jak doszło do powstania Konstytucji, w tym nade wszystko roli Ankiety Konstytucyjnej, jak i tego jak wielkie nadzieje w niej pokładano.

Keywords

PL

Konstytucja RP z 1921 r.; Ustrój Polski II RP; demokracja parlamentarna; praworządność; prawo konstytucyjne

EN

The Constitution of the Republic of Poland of 1921; the Polish system of the Second Polish Republic; constitutional law; parliamentary democracy; the rule of law

• Publisher: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
• Journal: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
• Year: 2021
• Volume: t. 4
• Issue: 1 (7)
• Pages: 303-316

Dates

published

2021

Contributors

author

Adam Redzik

• https://orcid.org/0000000179086457

References

• Ajnenkiel Andrzej, Konstytucje Polski 1791-1997, Warszawa: Rytm 2001.
• Ajnenkiel Andrzej, Wokół genezy konstytucji marcowej, CPH 1979, nr 2, s. 225-235.
• Ankieta o Konstytucji z 17 marca 1921, wydał Władysław Leopold Jaworski [reprint wydania z 1924], Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2014.
• Bednaruk Waldemar, Konstytucja marcowa w poglądach Edwarda Dubanowicza, [w:], Konstytucje polskie dwudziestolecia międzywojennego: doświadczenia, inspiracje, instytucje, red.: P. Czernicki, B. Opaliński, Warszawa 2014, s. 11-16.
• Brzozowski Wojciech, Problematyka wyznaniowa w Konstytucji marcowej, „Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego” 2013, nr 1, s. 51-63.
• Dubanowicz Edward, Ehrlich Ludwik, Stanisław Starzyński – z okazji pięćdziesięciolecia doktoratu, Lwów 1932.
• Działocha Kazimierz, Trzciński Janusz, Zagadnienie obowiązywania konstytucji marcowej w Polsce Ludowej 1944-1952, Warszawa 1977.
• Gwiżdż Andrzej, Przyczynek do genezy i losów Konstytucji marcowej, PiP 1971, nr 12, s. 967-976.
• Jaworski Władysław Leopold, Uwagi prawnicze o projekcie Konstytucji, Kraków 1921.
• Kallas Marian, Historia ustroju Polski X–XX w., Warszawa 2001.
• Kallas Marian, Pozycja głowy państwa w projektach konstytucyjnych z lat 1917– 1921, [w:] Vetera novis augere. Studia i prace dedykowane Profesorowi Wacławowi Uruszczakowi, pod red. S. Grodziskiego, D. Malec, A. Karabowicz, M. Stusa, Kraków: Wydawnictwo UJ 2010, s. 387–388.
• Kawalec Krzysztof, Wizje ustroju państwa w polskiej myśli politycznej lat 1918–1939. Ze studiów nad dziejami polskiej myśli politycznej, Wrocław 1995.
• Komarnicki Wacław, Polskie prawo polityczne (geneza i system), nakładem księgarni F. Hoesicka, Warszawa 1922, reprint, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2008.
• Komarnicki Wacław, Ustrój państwowy Polski współczesnej. Geneza i system, Wilno 1937.
• Konic Henryk, Uchwalenie Konstytucji, GSW 1921, nr 13.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 1921 z uwzględnieniem zmian ustalonych ustawą z dnia 2 sierpnia 1926. Komentarz opracował dr August Paszkudzki, wyd. 2, Lwów-Warszawa: Książnica „Atlas” 1927.
• Kraczkowski Romuald, Prawa obywatelskie w Konstytucji marcowej, „Studia Iuridica” 1992, nr 24, s. 49-60.
• Krukowski Stanisław, Geneza konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa: LSW 1977.
• Kulesza Władysław K., Konstytucja z 17 marca 1921 r. na tle ówczesnych konstytucji europejskich (1919-1922), „Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego” 2013, nr 1, s. 19-32.
• Malec Dorota, Koncepcja administracji oraz jej kontroli w Konstytucji marcowej z 1921 r., „Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego” 2013, nr 1, s. 7-17.
• Malec Dorota, Zagadnienia administracji w Konstytucji marcowej. Uwagi z okazji 90. rocznicy uchwalenia Konstytucji z 17 marca 1921 r., „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 1, s. 11-26.
• Michał Bobrzyński o potrzebie „silnego rządu” w Polsce, wstęp, wybór i opracowanie, P. Majewski, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2001
• Mroziuk Tadeusz, Projekt konstytucji Państwa Polskiego Tymczasowej Rady Stanu z 1917 r. na tle polskiej tradycji ustrojowej „Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego” 2019, nr 35, s. 49-91.
• Nasza konstytucja. Cykl odczytów urządzonych staraniem Dyrekcji Szkoły Nauk Politycznych w Krakowie od 12 do 25 maja 1921 r., Kraków 1921 [reprint, Warszawa 2012].
• Pajewski Janusz, Budowa Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1926, Kraków 1995.
• Peratiatkowicz Antoni, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Poznań 1921.
• Peretiatkowicz Antoni, Państwo współczesne, wyd. IV, Poznań 1922.
• Pietrzak Michał, Konstytucja z 17 marca 1921 r. z perspektywy 80 lat, „Przegląd Sejmowy” 2001, R. IX, nr 2 (43), s. 9-20.
• Projekt Konstytucji Państwa Polskiego i ordynacji wyborczej sejmowej (1917), red. Józef Buzek, Warszawa: Rząd Polski, Drukarnia Państwowa Królestwa Polskiego 1918.
• Projekty konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1920.
• Redzik Adam, Stanisław Starzyński (1853-1935) a rozwój polskiej nauki prawa konstytucyjnego, Kraków-Warszawa 2012.
• Sarnecki Paweł, Konstytucja marcowa a rozwój konstytucjonalizmu polskiego, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 2 (43), s. 21-39.
• Sarnecki Paweł, Konstytucja Marcowa na tle konstytucji współczesnych (w siedemdziesiątą rocznicę), PiP 1991 nr 3 s. 5-14.
• Starzyński Stanisław, Konstytucja Państwa Polskiego, Lwów 1921.
• Starzyński Stanisław, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17. Marca 1921 r., „Przegląd Prawa i Administracji” 1921, s. 94-115.
• Starzyński Stanisław, Recenzja: W. Komarnicki, Polskie prawo polityczne (Geneza i system), Warszawa 1922, nakładem księgarni F. Hoesicka, str. XI i 592, PPiA 1923.
• Starzyński Stanisław, Współczesny ustrój prawno-polityczny Polski i innych państw słowiańskich, nakładem K.S. Jakubowskiego, Lwów 1928, reprint, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2010.
• Szlachta Bogdan, Polscy konserwatyści wobec ustroju politycznego do 1939 roku, Kraków 2020.
• Wiącek Marcin, Wpływ Konstytucji marcowej na treść i praktykę stosowania Konstytucji z 1997 r., PiP 2018, z. 11, s. 39-54.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2232214