Nowe środki ochrony małoletnich wprowadzone w świetle noweli z dnia 28 lipca 2023 r.

• Authors: Monika Lewandowska-Urbanowicz

Title variants

EN

New protection measures for minors introduced in light of the July 28, 2023 amendment

Abstracts

EN

The following article is an analysis of the changes introduced by the Act of July 28, 2023 on Amendments to the Act – The Family and Guardianship Code and Certain Other Acts (Journal of Laws 2023 item 1606) and an assessment of their effects. The changes introduced in such legal aspects as standards for the participation of minors in court procedures, including the establishment of a child representative, the introduction of the “institution” of a child hearing, the introduction of a questionnaire for estimating the risk of danger to a child’s life or health, the establishment of guardians for “persons with disabilities,” and the notification of the victim when a convict leaves prison, are certainly worthy of consideration. Similarly, the changes made to the provisions on countering the threat of sexual crime, which significantly modifies the existing nature of the above act, while significantly expanding its material scope. The introduction of new legal “institutions” in the indicated law aimed primarily at protecting minors from violence represents a significant advance in the expansion of child protection regulations. However, this raises the question of whether, due to the fact that the changes introduced concern socially momentous issues, they do not need more refinement and clarification. The following article is intended to be an attempt to answer this question.

PL

Poniższy artykuł stanowi analizę zmian wprowadzonych ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy -Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1606) oraz ocenę ich skutków. Na uwzględnienie zasługują na pewno zmiany wprowadzone w zakresie takich aspektów prawnych, jak standardy dotyczące uczestnictwa małoletnich w procedurach sądowych, w tym ustanawianie reprezentanta dziecka, wprowadzenie „instytucji” wysłuchania dziecka, wprowadzenie kwestionariusza szacowania ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, ustanawianie kuratorów dla „osób z niepełnosprawnością” i zawiadamianie pokrzywdzonego o opuszczeniu zakładu karnego przez skazanego. Podobnie zmiany dokonane w zakresie przepisów dotyczących przeciwdziałania zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, co w istotny sposób modyfikuje dotychczasowy charakter powyższego aktu, jednocześnie znacząco rozszerzając jego zakres przedmiotowy. Wprowadzenie nowych „instytucji” prawnych do wskazanej ustawy mających na celu przede wszystkim ochronę małoletnich przed przemocą stanowi istotny postęp w zakresie rozszerzenia regulacji dotyczących ochrony dzieci. Pojawia się jednak na tym tle pytanie czy z uwagi na okoliczność, że wprowadzone zmiany dotyczą problematyki doniosłej społecznie, to czy nie wymagają one większego dopracowania i uściślenia. Poniższy artykuł ma być próbą odpowiedzi na przedmiotowe pytanie.

Keywords

PL

reprezentacja dziecka w postępowaniu; kurator dla „osoby niepełnosprawnej”; „instytucja” wysłuchania dziecka; informowanie o opuszczeniu zakładu karnego przez skazanego; szkolenia dla sędziów; kwestionariusz szacowania ryzyka; standardy ochrony małoletnich; ocena ryzyka ponownego popełnienia przestępstwa przez skazanego; rejestr osób; zespół ekspertów; analiza zdarzeń; krajowy plan; kontrola wykonywania obowiązków

EN

representation of the child in proceedings; probation officer for a “person with disabilities”; “institution” of a child hearing; information on leaving prison by a convict; training for judges; risk estimation questionnaire; standards for the protection of minors; assessment of the risk of a convict reoffending; registry of persons; expert panel; analysis of events; national plan; monitoring the performance of duties

• Publisher: Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
• Journal: Veritas Iuris
• Year: 2023
• Volume: 6
• Issue: 1
• Pages: 71-97

Dates

published

2023

Contributors

author

Monika Lewandowska-Urbanowicz

• Uczelnia Łazarskiego

References

• Arczewska Magdalena „Społeczne role sędziów rodzinnych – wyniki badań własnych. Rodzina i Prawo”. 2007. nr 3.
• Biejat Magdalena „Ile dzieci w Polsce doświadcza przemocy w rodzinie?”. (dostęp online: https://demagog.org.pl/wypowiedzi/ile-dzieci-w-polsce-doswiadcza-przemocy-w-rodzinie/)
• Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu „Ocena skutków prawnych regulacji zawartej w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3309)”.Warszawa. 2023 (dostęp online:https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3309)
• Boguska Patrycja „Przemoc wobec dzieci. Czy „Lex Kamilek” wprowadzi realną zmianę?”. Kancelaria adwokacka Kopeć Zaborowski.2023 (dostęp online: https://www.wprost.pl/amp/11300629/przemoc-wobec-dzieci-czy-lex-kamilek-wprowadzi-realna-zmiane.html.)
• Burdziej Stanisław „Badanie idei przyjaznego wysłuchania dziecka – raport z analizy wywiadów pogłębionych”. Opracowanie cząstkowe w ramach projektu prowadzonego przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości pt. „Praktyka sądowa w zakresie wysłuchiwania małoletnich w postępowaniach cywilnych w kontekście idei przyjaznego wysłuchiwania dziecka”. Warszawa 2015.
• Fratria. wPolityce.pl „Lex Kamilek gotowe. Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która wzmocni ochronę dzieci” (dostęp online: https://wpolityce.pl/spoleczenstwo/657190-prezydent-duda-podpisal-nowelizacje-lex-kamilek)
• Gorczowska Joanna „Znaczenie mechanizmu Serious Case Reviews dla systemowej ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Jak jego wprowadzenie może wspomóc budowanie w Polsce szerokiego systemu ochrony dzieci?” Dziecko Krzywdzone. Teoria. badania. Praktyka 2022. vol. 20. nr 3.
• Katana Katarzyna „Miejsce systemowej analizy przypadków śmierci dzieci w polskim porządku prawnym. Uwagi na gruncie prac legislacyjnych i istniejących uregulowań.” Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka.” 2022. vol. 21. nr 3.
• Kühn Gabriela „Przypadki krzywdzenia dzieci ze skutkiem śmiertelnym” Dziecko krzywdzone 2010. nr 3 (32).
• Opinia Państwowej Komisji ds. Przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 z dnia 06 czerwca 2023 r. Druk nr 3309. (dostęp online: file:///C:/Users/HP/Downloads/3309-003.pdf)
• Opinia Prezesa Urzędu Ochrony Danych osobowych z 9 czerwca 2023 r. (dostęp online: https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/79464CCFC1C40ACAC12589C9003341E- 6/%24File/3309-004.pdf)
• Rutkowska Aleksandra, Rutkowski Dariusz [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz aktualizowany.” (red.) O.M. Piaskowska, M. Kuchnio, A. Majchrowska, K. Panfil, J. Parafianowicz, A. Partyk, A. Turczyn, A. Rutkowska, D. Rutkowski. LEX/ el.2023. Art. 216¹.
• Słyk Jerzy „Family Justice in Poland: An Outline of the Problem Situation and the Optimum Reform Direction, Prawo w Działaniu”. 2019. Nr 38.
• Stefańska Ewa [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany”. Tom I. Art. 1–477(16). (red.) M. Manowska, M. Sieńko, M. Radwan, P. Pruś, A. Adamczuk Lex/el.2022. Szenkowski Dariusz „Zasada fair trial w kontekście prawa do obrony i kontroli instancyjnej w postę- powaniu przed sądem II instancji na przykładzie spraw rodzinnych i opiekuńczych w Polsce” [w:] „Postępowanie cywilne – wprowadzone i projektowane zmiany.” 2019. (red.) G. Jędrejek, S. Kotas, F. Manikowski, Warszawa 2019.
• J. Włodarczyk „Przemoc wobec dzieci i zaniedbanie dzieci”. Fundacja dajemy dzieciom siłę. Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce.” (dostęp online: https:// fdds.pl/_Resources/Persistent/5/a/9/d/5a9d4247b0af59568fcf5f2c1c96e8bc136ec2ca/ Dzieci%20si%C4%99%20lic%C4%85%202022%20-%20Przemoc%20wobec%20dzieci.pdf)
• Wybrańczyk Daniel „Sytuacja prawna małoletniego dziecka rozwodzących się rodziców”. Wolters Kluwer Polska. Warszawa 2022, LEX.

Identifiers

Biblioteka Nauki

28407841