Ocena realizacji wybranych elementów polityki klimatyczno-energetycznej UE w Polsce na tle krajów Grupy Wyszehradzkiej

• Authors: Natalia Tokarczyk

Title variants

EN

Assessment of the implementation of selected elements of EU climate and energy policy in Poland against the Visegrad Group countries

Abstracts

EN

Abstract: The aim of this paper is to present the essence of the concept of sustainable development, to verify the implementation of the objectives of the European Union’s climate and energy policy in Poland and to analyze current achievements against Visegrad Group countries. It was hypothesized that the pace of implementation of the European Union’s climate and energy policy in Poland is slower than in other Visegrad Group countries and insufficient to achieve the 2030 and 2050 targets. The elements of descrip-tive statistics were used to achieve research objectives. The results of the analysis indi-cated that the process of implementing the EU’s climate and energy policy in Poland is slower than in the other V4 countries and is insufficient on meeting the objectives estab-lished for 2030 and 2050. Poland achieved the 2020 targets in 75%, but the dynamics of change in 2005-2020 was low. The research proved that, especially in terms of reducing greenhouse gas emissions and increasing energy efficiency, the progress achieved in Poland is the smallest compared to other Visegrad Group countries. It was concluded that in Poland further changes are needed to meet the requirements of the European Union’s climate and energy policy. It is also necessary to accelerate the pace of imple-mentation of the targets.

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wyników analizy doty-czącej stopnia realizacji wybranych elementów polityki klimatyczno-energetycznej UE w Polsce na tle pozostałych krajów Grupy Wyszehradzkiej (V4). W badaniu przyjęto hipotezę, iż tempo realizacji założeń polityki klimatyczno-energetycznej UE jest wol-niejsze w Polsce niż w pozostałych krajach V4 i niewystarczające do osiągnięcia celów na lata 2030 i 2050. Zakres opracowania obejmuje przegląd literatury i materiałów źró-dłowych poświęconych koncepcji zrównoważonego rozwoju, natomiast do opracowania materiału statystycznego, jego prezentacji i wnioskowania wykorzystano elementy staty-styki opisowej. Wyniki analizy wykazały, iż proces wdrażania założeń polityki klima-tyczno-energetycznej UE w Polsce zachodzi w wolniejszym tempie niż w pozostałych krajach V4. Polska osiągnęła cele sformułowane na 2020 rok w 75%, natomiast dynami-ka zmian w latach 2005-2020 była relatywnie niska. Wyniki badania pokazały, że postę-py osiągane w Polsce są najmniejsze w porównaniu do pozostałych krajów V4, szcze-gólnie w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększania efektywności energetycznej. Wysunięto wnioski, iż w Polsce konieczne jest wprowadzanie dalszych zmian ukierunkowanych na spełnienie postulatów polityki klimatyczno-energetycznej UE oraz przyspieszenie dotychczasowego tempa wdrażania założeń.

Keywords

PL

Grupa Wyszehradzka; polityka klimatyczna; polityka energetyczna UE; zrównoważony rozwój

EN

EU climate and energy policy; sustainable development; Visegrad Group

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Academic Review of Business and Economics
• Year: 2022
• Volume: 3(2)
• Pages: 76-96

Dates

published

2022

Contributors

author

Natalia Tokarczyk

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Biuletyn Informacji Publicznej Polska Akademia Nauk. (2022). To nie paradoks: wojna w Ukrainie przyspieszy transformację energetyczną. Pobrano z: https://bip.pan.pl/ artykul/215/968/to-nie-paradoks-wojna-w-ukrainie-przyspieszy-transformacje-ener getyczna (dostęp: 13.05.2022).
• Chovancova, J., & Vavrek, R. (2019). Decoupling analysis of energy consumption and economic growth of V4 countries. Problemy Ekorozwoju, 14, 159-165.
• Dyduch, J., & Skorek, A. (2020). Go South! Southern dimension of the V4 states’ ener-gy policy strategies – An assessment of viability and prospects. Energy Policy, 140, 2-9.
• EEA. (2021a). EEA greenhouse gases − data viewer. Pobrano z: https://www.eea.europa. eu/data-and-maps/data/data-viewers/greenhouse-gases-viewer (dostęp: 29.04.2022).
• EEA. (2021b). EU achieves 20-20-20 climate targets, 55% emissions cut by 2030 reach-able with more efforts and policies. Pobrano z: https://www.eea.europa.eu/ highlights/eu-achieves-20-20-20 (dostęp: 15.05.2022).
• Eurostat. (2014). Energy glossary. Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Category:Energy_glossary (dostęp: 23.07.2022).
• Eurostat. (2021). Energy efficiency statistic. Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/ statistics-explained/index.php?title=Energy_efficiency_statistics#cite_note-3 (do-stęp: 3.05.2022).
• Eurostat. (2022a). Final energy consumption. Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/ databrowser/view/sdg_07_11/default/table?lang=en (dostęp: 4.05.2022).
• Eurostat. (2022b). Greenhouse gas emissions by source sector. Pobrano z: https://ec. europa.eu/eurostat/databrowser/view/sdg_13_10/default/table?lang=en (dostęp: 29.04.2022).
• Eurostat. (2022c). Primary energy consumption. Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/ databrowser/view/sdg_07_10/default/table?lang=en (dostęp: 4.05.2022).
• Eurostat. (2022d). Share of renewable energy in gross final energy consumption by sec-tor. Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/sdg_07_40/default /table?lang=en (dostęp: 26.04.2022).
• Eurostat. (2022e). Simplified energy balances. Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/ databrowser/view/NRG_BAL_S$DV_650/default/table?lang=en (dostęp: 4.05.2022).
• Eurostat. (2023). GDP and main components (output, expenditure and income). Pobrano z: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/nama_10_gdp/default/table (dostęp: 3.02.2023).
• GUS. (2021a). Energia ze źródeł odnawialnych w 2020 r. Pobrano z: https://stat.gov.pl/ obszary-tematyczne/srodowisko-energia/energia/energia-ze-zrodel-odnawialnych-w-2020-roku,10,4.html (dostęp: 4.05.2022).
• GUS. (2021b). Przemysł − wyniki działalności w 2020 roku. Pobrano z: https://stat.gov. pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/przemysl/przemysl-wyniki-dzialalnosci-w-2020-roku,9,4.html (dostęp: 1.10.2022).
• IEA. (2021). World Energy Outlook 2020. Pobrano z: https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2020 (dostęp: 14.02.2022).
• IEA. (2022a). Poland 2022 Energy Policy Review. Pobrano z: https://www.oecd-ilibrary. org/energy/poland-2022-energy-policy-review_2075436d-en (dostęp: 13.05.2022).
• IEA. (2022b). How Europe can cut natural gas imports from Russia significantly within a year. Pobrano z: https://www.iea.org/news/how-europe-can-cut-natural-gas-imports-from-russia-significantly-within-a-year (dostęp: 13.05.2022).
• KOBiZE. (2018). Non-ETS. Pobrano z: https://www.kobize.pl/enenenen/article/non-ets/ id/337/informacja-ogolna (dostęp: 27.04.2022).
• Komisja Europejska. (2007). Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Ograni-czenie globalnej zmiany klimatu do 2 stopni Celsjusza − Perspektywy na rok 2020 i dalsze lata. Bruksela 2007, COM(2007) 2. Pobrano z: https://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0002:FIN:EN:PDF (dostęp: 15.02.2022).
• Komisja Europejska (b.r.). Pakiet klimatyczno-energetyczny do 2020 roku. Pobrano z: https://ec.europa.eu/clima/eu-action/climate-strategies-targets/2020-climate-energy-package_pl (dostęp: 11.02.2022).
• Kosiński, E., & Trupkiericz, M. (2017). Rodzaje aukcji na wytwarzanie energii elektrycz-nej z odnawialnych źródeł energii w świetle przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii. Studia Prawa Publicznego, 19, 51-69.
• Mebratu, D. (1998). Sustainability and sustainable development: Historical and conceptual review. Environmental Impact Assessment Review, 18(6), 493-520.
• Ministerstwo Aktywów Państwowych. (2019). Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030. Pobrano z: https://www.gov.pl/web/klimat/krajowy-plan-na-rzecz-energii-i-klimatu (dostęp: 28.04.2022).
• Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. (2019). Informacje o Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Pobrano z: https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/ informacje-o-strategii-na-rzecz-odpowiedzialnego-rozwoju (dostęp: 10.04.2022).
• Ministerstwo Klimatu i Środowiska. (2019). System zobowiązujący do efektywności energetycznej (inaczej zwany białymi certyfikatami). Pobrano z: https://www.gov. pl/web/klimat/system-zobowiazujacy-do-efektywnosci-energetycznej-inaczej-zwa ny-bialymi-certyfikatami (dostęp: 15.04.2022).
• Ministerstwo Klimatu i Środowiska. (2020). 15 lat funkcjonowania europejskiego syste-mu handlu emisjami. Pobrano z: https://www.gov.pl/web/klimat/15-lat-funk cjonowania-europejskiego-systemu-handlu-emisjami (dostęp: 11.04.2022).
• Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Urząd Regulacji Energii. (2022). Informacja Staty-styczna o Energii Elektrycznej, 2(338), 22-23. Pobrano z: https://www.are. waw.pl/wydawnictwa#informacja-statystyczna-o-energii-elektrycznej (dostęp: 13.05. 2022).
• Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. (2021). Monitorowanie realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju w Polsce. Pobrano z: https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/monitoring-realizacji-agendy-2030 (dostęp: 1.10.2022).
• ONZ. (2015). Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. A/RES/70/.
• Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej. (2009a). Decyzja Parlamentu Europejskie-go i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 roku w sprawie wysiłków zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnia-nych. Dz.Urz. UE 2009, L 140/136.
• Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej. (2009b). Dyrektywa Parlamentu Euro-pejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 roku w sprawie promowa-nia stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchyla-jąca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE. Dz.Urz. UE 2009, L 140/16.
• Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej. (2009c). Dyrektywa Parlamentu Europej-skiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 roku zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Dz.Urz. UE 2009, L 140.63.
• Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej. (2009d). Dyrektywa Parlamentu Europej-skiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 roku w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/ EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (Dz.Urz. UE 2009, L 140/114). Dz.Urz. UE 2009, L 140/136.
• Portal organizacji pozarządowych. (2022). Frans Timmermans odpowiada na apel Fit for 65. Pobrano z: https://publicystyka.ngo.pl/frans-timmermans-odpowiada-na-apel-fit-for-65 (dostęp: 13.05.2022).
• Purvis, B., Mao, Y., & Robinson, D. (2019). Three pillars of sustainability: in search of conceptual origins. Sustainability Science, 14, 681-695.
• Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej. (2019). Reforma systemu handlu uprawnie-niami do emisji. Pobrano z: https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/climate- change/reform-eu-ets/ (dostęp: 10.04.2022).
• Rogall, H. (2010). Ekonomia zrównoważonego rozwoju. teoria i praktyka. Poznań: Zysk i S-ka.
• Skowroński, A. (2006). Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywiliza-cyjnego. Problemy Ekorozwoju, 2, 47-57.
• Szpak, K. (2020). Polityka klimatyczna Unii Europejskiej w perspektywie 2050 roku. W: J. Gajewski, W. Paprocki (red.), Polityka klimatyczna i jej realizacja w pierwszej po-łowie XXI wieku. Sopot: Centrum Myśli Strategicznych.
• Trubalska, J. (2019). The prospects for energy cooperation in the Visegrad Group. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, 4, 69-79.
• UK in a Changing Europe. (2022). European energy politics and security after Russia’s invasion of Ukraine. Pobrano z: https://ukandeu.ac.uk/european-energy-security-and-politics/ (dostęp: 13.05.2022).
• Ulbrych, M. (2020). Progress in achieving sustainable industrial development – the case of the Czech Republic and Poland. Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe, 23(4), 109-128. http://dx.doi.org/10.18778/1508-2008.23.30
• URE. (2018). Informacja Prezesa URE nr 60/2018 w sprawie warunków korzystania z nowych form wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii tj. tzw. systemów FIT/FIP. Pobrano z: https://www.ure.gov.pl/pl/urzad/ informacje-ogolne/komunikaty-prezesa-ure/7635,Informacja-nr-602018.html (dostęp: 14.05.2022).
• URE. (2020). Prawie 52 mld złotych na inwestycje sieciowe w elektroenergetyce w naj-bliższych pięciu latach. Pobrano z: https://www.ure.gov.pl/pl/urzad/informacje-ogolne/aktualnosci/8874,Prawie-52-mld-zlotych-na-inwestycje-sieciowe-w-elektro energetyce-w-najblizszych-.html (dostęp: 1.10.2022).
• URE. (2022). Energetyka cieplna w liczbach – 2020. Pobrano z: https://www.ure.gov.pl/ pl/cieplo/energetyka-cieplna-w-l/10096,2020.html (dostęp: 1.10.2022).
• Urząd Publikacji Unii Europejskiej. (2015). Pakiet klimatyczno-energetyczny na rok 2020. Pobrano z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=legissum:2001_8 (dostęp: 1.10.2022).
• Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne. Dz.U. 1997 Nr 54, poz. 348 ze zm.
• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 roku o odnawialnych źródłach energii. Dz.U. 2015, poz. 478.
• Warren Flint, R. (2012). Practice of sustainable community development. New York: Springer.
• Wrona, A., & Czyżak, P. (2021). Stracona szansa. Zaniedbania w polskiej polityce kli-matycznej. Instrat Policy Paper, 3, kwiecień.
• Zwierzachowska, M. (2018). Odnawialne źródła energii a zielona gospodarka w Polsce. Rynek − Społeczeństwo − Kultura, 4(30), 80-86.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2195049