PRAWO DO PRAWDY O POWAŻNYCH NARUSZENIACH PRAW CZŁOWIEKA W PRAWIE MIĘDZYNARODOWYM

• Authors: Topa Ilona

Title variants

EN

Right to truth on serious violations of human rights in international law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prawo do prawdy powszechnie funkcjonuje we współczesnym dyskursie prawnomiędzynarodowym, zwłaszcza w kontekście praw ofiar poważnych naruszeń praw człowieka i dyskusji o sprawiedliwości okresu przejściowego, jej celów i mechanizmów. Bezpośrednio przyczyniła się do tego działalność międzynarodowych organów ochrony praw człowieka, które rozstrzygając sprawy dotyczące naruszeń zakazu tortur, bezprawnego pozbawiania wolności i wymuszonych zaginięć, stwierdzały, że państwo jest zobowiązane do ujawnienia prawdy o przeszłych wydarzeniach, a jednostkom przysługuje prawo do żądania pełnych i prawdziwych informacji o losach ich bliskich. Celem niniejszego artykułu jest analiza statusu prawa do prawdy we współczesnym prawie międzynarodowym. Z tego względu zbadano, jak ta koncepcja rozwija się w międzynarodowym prawie praw człowieka, jaki jest zakres prawa do prawdy, kto jest podmiotem uprawnionym i jakie są środki jego realizacji.

EN

The right to truth is extensively recognized in the contemporary legal discussion, especially within the context of the rights of serious human rights violations’ victims and a broader debate on transitional justice, its aims and mechanisms. This right has directly resulted from the activities of international human rights protection bodies. Human rights courts, while dealing with the cases of torture, arbitrary detention and enforced disappearances has established that states are obliged to disclose the truth about past events, and individuals has the right to require a comprehensive and accurate information on the fate of their next of kin. The aim of this article is to analyse the standing of the right to truth in the contemporary international law. Therefore, it describes the development of this concept in international human rights law and examines what is the actual scope, who is entitled to and what are the means of execution of the right to truth.

Keywords

PL

prawo do prawdy; prawa ofiar; wymuszone zaginięcia; sprawiedliwość okresu przejściowego

EN

right to truth; victims’ rights; enforced disappearances; transitional justice

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2019
• Volume: 2
• Issue: XIX
• Pages: 209-225

Contributors

author

Topa Ilona

• Uniwersytet Śląski, Wydział Prawa i Administracji

References

• Bieńkowska E., Uprawnienia pokrzywdzonych w ujęciu nowych projektów nowelizacji prawa karnego, „Prokuratura i Prawo” 2014, 11-12.
• Domagała P., Międzynarodowa Konwencja ONZ w sprawie ochrony wszelkich osób przed wymuszonymi zaginięciami. Perspektywa polska, Warszawa 2017.
• Groome D., The Right to Truth in the Fight Against Impunity, “Berkeley Journal of International Law” 2009, Vol. 29, No. 1.
• Freeman M., Truth commissions and procedural fairness, Cambridge 2006.
• Funk T.M., Victims’ Rights and Advocacy at the International Criminal Court, Oxford 2015.
• Hayner P.B., Unspeakable Truths: Transitional Justice and Challenge of Truth Commissions, New York 2011.
• Henckaerts J.-M., Doswald-Beck L., Customary International Humanitarian Law. Volume I: Rules, Cambridge 2005.
• Holy K., Prawo międzynarodowe publiczne wobec amnestii, Warszawa 2015.
• Holy K., Topa I., Współczesne mechanizmy sprawiedliwości tranzytywnej, “Studia Prawnicze KUL” 2011, nr 3-4.
• Judycki S., O klasycznym pojęciu prawdy, „Roczniki Filozoficzne” 2001, 49, z. 1.
• Komosa M., Komisja prawdy. Mechanizm odpowiedzialności za naruszenia praw człowieka, Warszawa 2013.
• Krotoszyński M., Modele sprawiedliwości tranzycyjnej, Poznań 2017.
• MacGregor E.F., The Right to the Truth as Autonomous Right under the Inter-American Human Rights System, “Mexican Law Review”, July-December 2016, Vol. 9, Issue 1.
• Matyasik M., Domagała P., Międzynarodowe trybunały karne oraz inne instrumenty sprawiedliwości tranzytywnej, Warszawa 2012.
• Méndez J.E., Lou Henkin, Transitional Justice and the Prevention of Genocide, „Columbia Human Rights Law Review” 2007, vol. 38
• Méndez J.E., The Right to Truth, [w:] C.C Joyner (ed.), Reining in Impunity for International Crimes and Serious Violations of Fundamental Human Rights: Proceedings of the Siracusa Conference, Erès Toulouse 1998.
• Lachowski T., Komisje prawdy jako mechanizm sprawiedliwości tranzytywnej na obszarze Bośni i Hercegowiny oraz innych państw byłej Jugosławii, [w:] P. Chmielewski, S.L. Szczesio (red.), Bałkany Zachodnie między przeszłością a przyszłością, Łódź 2013.
• Lachowski T., Perspektywa praw ofiar w prawie międzynarodowym. Sprawiedliwość okresu przejściowego (transitional justice), Łódź 2018.
• Sandoz Y., Swinarski Ch., Zimmermann B. (ed.), Commentary on the Additional Protocols of 8 June 1977 to the Geneva Conventions of 12 August 1949, Geneva 1987.
• Szoke-Burke S., Searching for the Right to Truth: The Impact of International Human Rights Law on National Transitional Justice Policies, “Berkeley Journal of International Law” 2015, Vol. 33, Issue 2.
• Szpak A., Wymuszone zaginięcia. Wybrane zagadnienia, Toruń 2009.
• Sweeney J.A., The Elusive Right to Truth in Transitional Human Rights Jurisprudence, “International and Comparative Law Quarterly” 2018, Vol. 67, No. 2.
• Syring T., Truth versus justice: a tale of two cities?, „International Legal Theory” 2006, Vol. 12.
• Teitel R., Beyond Vienna & Beijing: Human Rights Theory: Human Rights Genealogy, „Fordham Law Review” 1997, Vol. 66.
• Teitel R., Transitional Justice Genealogy, “Harvard Human Rights Journal” 2003, Vol. 16.
• Teitel R., Transitional justice, Oxford 2000.
• Topa I., Prawa ofiar poważnych naruszeń praw człowieka w świetle orzecznictwa regionalnych organów praw człowieka, [w:] E. Karska (red.), Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na systemy ochrony praw człowieka oraz międzynarodowe prawo karne i humanitarne, Warszawa 2013.
• Wasiński M., Sprawiedliwość okresu przejściowego, „Liberté”, 8.06.2011, nr 27.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.0439