Peregrynant uczony. Rola biblioteki i książki w programie staropolskich podroży edukacyjnych XVII w.

• Authors: Adam Kucharski

Title variants

TRAVELLER SCHOLAR. LIBRARIES AND BOOKS IN THE ITINERARY AND REALITY OF OLD POLISH PEREGRINATIONS OF THE 17TH CENTURY

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The main aim of the work is the analysis of the role of books and book collections during educational peregrinations in the 17th century. Books constituted an integral element of studies, both at home and abroad. Textbooks of history, rhetoric, philosophy, mathematics and military architecture played an essential role in the process of academic education. Polish students of the time travelling to get knowledge and skills became authors of printed dissertations, which crowned their academic studies. The book, which in Baroque constituted a valuable and in many cases main source of knowledge about the world, arose interest in book collections and their maintenance. Libraries were included in the itinerary of many peregrinations. Church and town libraries, public and private, were frequently visited. Their characteristic feature was a predilection for depicting all interesting exhibits. This tendency determined the length and accuracy of descriptions of library collections. The passion (typical of Baroque) to acquire knowledge about rare and unusual works of art, technical inventions, animals and things also involved visiting libraries., which very often came down to watching unusual exhibits and, in fact, became a kind of entertainment.

Keywords

EN

HISTORY OF BOOK; HISTORY OF LIBRARIES; PEREGRINATIONS

Discipline

• HISTORY: HISTORY

• Publisher: The Nicolaus Copernicus Public Provincial Library in Torun, Poland
• Journal: Folia Toruniensia
• Year: 2011
• Volume: 11
• Pages: 17-34
• Document type: ARTICLE

Contributors

author

Adam Kucharski

• Adam Kucharski, Uniwersytet Mikolaja Kopernika w Toruniu, Instytut Historii i Archiwistyki, ul. Wladyslawa Bojarskiego 1, 87-100 Torun, Poland

References

• Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Radziwiłłów, Dział IV, sygn. 239.
• Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Radziwiłłów, Dział XI, sygn. 118.
• Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Zamoyskich, sygn. 43, 546.
• Bednarska-Ruszajowa K., Biblioteki w polskich oświeceniowych opisach podróży zagranicznych, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, R. XLVI: 1996.
• Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korbut, Piśmiennictwo staropolskie, opr. R. Pollak [et al.], t. 2, Warszawa 1964.
• Biblioteka Czartoryskich w Krakowie, rkps 1152, 3031.
• Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka Ordynacji Zamoyskich, rkps 847.
• Biblioteka Narodowa w Warszawie, rkps 6746.
• Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, rkps 252.
• Bieńkowska B., Staropolski świat książek, Wrocław 1976.
• Bilikiewicz T., Jan Jonston (1603-1675). Żywot i działalność lekarska, Warszawa 1931.
• Billewicz T., Diariusz podróży po Europie w latach 1677-1678, z rękopisu odczytał, wstępem i komentarzem opatrzył M. Kunicki-Goldfinger, Warszawa 2004.
• Brożek J., Wybór pism, opr. H. Barycz, t. 1, Warszawa 1956.
• Chachaj M., Metryki zagranicznych uniwersytetów i akademii jako źródło do dziejów kultury polskiej (XVI- XVII w.), [w:] Studia z dziejów epoki renesansu, red. H. Zins, Warszawa 1979.
• Dąbrowski J., Polacy w Anglii i o Anglii, Kraków 1962.
• Delicye ziemie włokiey, Kraków 1665.
• Dubowik H., Dzieje książki i bibliotek, Bydgoszcz 1976.
• Dziennik podróży po cudzych krajach odbytej w latach 1660-1663, opr. L. Tatomir, Biblioteka Ossolińskich. Poczet Nowy, T. V: 1864.
• Fredro A. M., Peregrynacja dwuletnia każdemu Polakowi potrzebna, [w:] H. Barycz, Andrzej Maksymilian Fredro wobec zagadnień wychowawczych, Kraków 1948.
• Freylichówna J., Ideał wychowawczy szlachty polskiej w XVI i początku XVII w., Warszawa 1938.
• Gawarecki S., Dziennik podróży po Europie Jana i Marka Sobieskich, Warszawa 1883.
• Informacya JM Panu Stanisławowi Rzewuskiemu starościcowi chełmskiemu, jadącemu do cudzych krajów, od JM Pana Jabłonowskiego, hetmana wielkiego koronnego, Tygodnik Ilustrowany, T. IX: 1864, nr 232.
• Kuchowicz Z., Człowiek polskiego baroku, Warszawa 1983.
• Markiewicz A., Grand Tour Aleksandra Jana i Jana Stanisława Jabłonowskich z lat osiemdziesiątych XVII wieku, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne, Z. 132: 2005.
• Mączak A., Odkrywanie Europy, Podróże w czasach renesansu i baroku, Gdańsk 1998.
• Napomnienia Stanisława Lubomirskiego, wojewody natenczas ruskiego, dane synom, Aleksandrowi i Jerzemu, na naukach w cudzych krajach będącym, w latach 1632-1634), wyd. Ł. Kurdybacha, Minerwa Polska, R. II: 1930.
• Ossoliński J., Pamiętnik (1595-1621), opr. J. Kolasa i J. Maciszewski, Wrocław 2004.
• Pamiętnik Jana Golliusza mieszczanina polskiego (1650-1653), wyd. J. Kallenbach, Kraków 1891.
• Pamiętnik podróży odbytej r. 1661-1663 po Austryi, Włoszech i Francyi, wyd. Z. Celichowski, Toruń 1874.
• Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy wojewody mińskiego 1666-1721, wyd. K. Bartoszewicz, Warszawa 1862.
• Peregrynacja Jana Heidensteina przez Belgię, Francję i Włochy w roku 1631 zaczęta a w roku 1634 zakończona, opr. Z. Pietrzyk, tłum. A. Golik-Prus, Kraków 2005.
• Petrycy S., Przydatek do Ósmych Ksiąg „Polityki” Arystotelesa, [w:] Wybór pism pedagogicznych Polski doby odrodzenia, tłum. A. Danysz, E. Jędrkiewicz, red. J. Skoczek, Wrocław 1956.
• Podróż królewicza Władysława Wazy do krajów Europy Zachodniej w latach 1624-1625, opr. A. Przyboś, Kraków 1977.
• Rybiński J., Autobiografia Jana Rybińskiego, opr. A. Danysz, Reformacja w Polsce, R. II: 1922, t. 8.
• Sobieski J., Instrukcja pedagogiczna dla brata Jana przed jego wyjazdem na peregrynację zagraniczną (1620), opr. H. Barycz, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 81: 1987.
• Sobieski J., Instrukcya dana synom iadącym do Paryża, [w:] S. Gawarecki, Dziennik podróży po Europie Jana i Marka Sobieskich, Warszawa 1883.
• Sobieski J., Peregrynacja po Europie i Droga do Baden, opr. J. Długosz, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991.
• Szwejkowska H., Książka drukowana XV-XVIII wieku, Wrocław 1983.
• Targosz K., Jana Sobieskiego nauki i peregrynacje, Wrocław 1985.
• Tazbir J., Diariusz Hieronima Gratusa Moskorzowskiego (1645-1650), Przegląd Historyczny, T. 54: 1963, z. 4.
• The letters of Jan Jonston to Samuel Hartlib, transcribed & translated into English & Polish with an Introduction, Notes and Bibliography W. J. Hitchens, A. Matuszewski, J. Young, Warsaw 2000.
• Tragicum Theatrum Actorum, et Casuum Tragicorum Londini Publice celebratorum; quibus Hiberniae Proregi, Episcopo Cantuariensi, ac tandem Regi ipsi, aliisque vita adempta, et ad Anglicanum Metamorphosin vita est aperta, Amsterdami 1649.
• Vorbek-Lettow M., Skarbnica pamięci, opr. E. Galos i F. Mincer, red. W. Czapliński, Wrocław 2006.
• Wassenberg E., Więzienie we Francyi Jana Kazimierza polskiego i szwedzkiego królewica, przeł. M. Baliński, Petersburg 1858.
• Wierzbowski S., Konnotata wypadków w domu i w kraju zaszłych od 1634 do 1689 r., opr. J. K. Załuski, Lipsk 1858.
• Z podróży Oświęcima. Turcya-Francya-Niemcy-Włochy, wyd. K. Kantecki, Lwów 1875.
• Zachara M., Majewska-Lancholc T., Instrukcja Krzysztofa II Radziwiłła dla syna Janusza, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, T. XVI: 1971.
• Żołądź-Strzelczyk D., Podróże edukacyjne Polaków w XVI i XVII wieku, [w:] Z prac poznańskich historyków wychowania, red. J. Hellwig, Poznań 1994.
• Żurkowski S., Żywot Tomasza Zamoyskiego kanclerza wielkiego koronnego, Lwów 1860.

Identifiers

CEJSH db identifier

11PLAAAA10562