Pan Tadeusz w kulturze literackiej polskiego uchodźstwa i emigracji XX wieku. Świadectwa odbioru

• Authors: Lutomierski Marcin

Title variants

EN

Pan Tadeusz in a literary culture of the 20th century Polish refugees and emigrants. Examples of reception

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł przybliża słabo rozpoznane w badaniach naukowych zagadnienie odbioru Pana Tadeusza w kulturze literackiej polskiego uchodźstwa i tzw. Drugiej Emigracji. Autor dowodzi, że Mickiewiczowski poemat stanowił wzór do naśladowania w mówieniu o „krajach lat dziecinnych” Polaków na obczyźnie, a także niósł pewne ukojenie i łagodził dotkliwości wygnania. Style odbioru poematu w kręgu emigracyjnych poetów, pisarzy, publicystów, badaczy, krytyków i czytelników można określić jako mityczny (tzn. podnoszący Mickiewiczowską wizję ojczyzny do rangi sacrum; posiadający walory terapeutyczne) i estetyzujący (tzn. doceniający przede wszystkim literackie walory utworu). Oba te style odbioru występowały nierozłącznie i wzajemnie się stymulowały, potwierdzając silną obecność Pana Tadeusza w kulturze literackiej Polaków przebywających na obczyźnie po 1939 r.

EN

The paper introduces a still not thoroughly researched issue of the reception of “Pan Tadeusz” in the literary culture of Polish refugees and the so-called Second Emigration. The author argues that Mickiewicz’s epic was for the Poles in foreign lands a model of referring to “a land of one’s childhood” and also brought relief and soothed the pains of exile. The styles of poem’s reception in the emigrant circles of poets, writers, journalists, scholars, critics and readers might be described as mythical (elevating Mickiewicz’s vision of homeland to the sacred status, containing therapeutic values) and aesthetic (acknowledging especially literary values). The both styles of reception existed inseparably and mutually stimulated each other, proving a strong presence of "Pan Tadeusz" in a literary culture of the Poles in exile after 1939.

Keywords

PL

Pan Tadeusz; uchodźstwo; Druga Emigracja; świadectwa odbioru

EN

“Pan Tadeusz"; exile; Second Emigration; styles of reception

• Publisher: Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
• Journal: Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
• Year: 2014
• Volume: 6
• Pages: s. 189-206

Contributors

author

Lutomierski Marcin

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu