Kościół Vaticanum II i jego eklezjologia. Próba retrospekcji z perspektywy 50 lat Gaudium et spes (I)

• Authors: Jerzy Gocko

Title variants

EN

The Vaticanum II church and her ecclesiology: a retrospective look from the perspective of 50 years after Gaudium et spes (I)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł jest częścią większego projektu badawczego, którego przedmiotem jest ponowne spojrzenie na eklezjologię Soboru Watykańskiego II. Jego celem jest ukazanie odnowy eklezjologicznej w okresie Soboru przez pryzmat społecznego posłannictwa Kościoła. Będzie to oznaczało poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób rozwój myśli eklezjologicznej wpłynął na społeczną refleksję Kościoła w ramach jego nauki społecznej i moralności życia społecznego. W centrum dyskursu zostanie postawiona Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, która także wyznaczy zakres podjętych analiz. Projekt przyjmie postać tryptyku, który będzie kontynuowany w kolejnych tomach „Roczników Teologicznych”. Bezpośrednią okazją do podjęcia tego tematu jest 50. rocznica ostatniego Soboru (1962-1965), a w sposób szczególny rocznica publikacji Konstytucji pastoralnej Gaudium et spes. Część I tryptyku ma za zadanie ukazać główne źródła eklezjologii Vaticanum II i jej odnowy, do których autor zaliczył dorobek I Soboru Watykańskiego, pierwszego spośród soborów ekumenicznych, na którym problematyka Kościoła stała się centrum debat soborowych, nawet jeśli czyniono okazjonalnie. Był on także podsumowaniem pewnego okresu w historii myśli teologicznej i – na swój sposób – naprowadził teologię katolicką na nowe tory. Oprócz wkładu Soboru Watykańskiego I przyjdzie wskazać także na najważniejszych papieży okresu między dwoma ostatnimi Soborami ekumenicznymi, jak i na szereg wybitnych teologów, którzy – zwłaszcza po I wojnie światowej i w okresie samego Soboru – w swoich badaniach podejmowali problematykę eklezjologiczną.

EN

This article is a part of a greater research project whose subject is the renewed look at the ecclesiology of the Second Vatican Council. Its goal is to present the new ecclesiology during the period of the Council through the eyes of the Church’s Catholic Social Teaching. This will mean searching for a response to the question of which way the development of ecclesiological thought influences the Church’s social reflection within the framework of her social teaching and the moral life of society. Gaudium et spes, the Constitution on the Church in the Modern World, will be presented as the center of the discourse and will also indicate the scope of the undertaken analyses. The project will be in the form of a triptych that will be continued in further editions of “Roczniki Teologiczne” (Theological Annual). The immediate purpose for undertaking this topic is the fiftieth anniversary of the last Vatican Council (1962-1965), and in a particular way the pastoral Constitution Gaudium et spes. The first part of the triptych has as its assignment presenting the main sources of the ecclesiology of Vaticanum II and its reforms. In it, the author included the heritage of Vatican Council I, the first of the ecumenical councils where the issue of the Church became the center of Conciliar debates, even if this was only occasionally done at various moments. It was also a summary of a certain period in the history of theological thought and, in its own way, lead Catholic theology onto a new track. Apart from the contribution of the First Vatican Council, we will also point to the most important popes in the period of the last two Ecumenical Councils, as well as to a series of outstanding theologians who, particularly after the First World War and during the period of the Council, undertook ecclesiological issues in their research work.

Keywords

PL

Sobór Watykański II; eklezjologia; Konstytucja Gaudium et spes; Sobór watykański I; papieże XIX i XX wieku; nowa teologia

EN

the Second Vatican Council; ecclesiology; the Constitution; Gaudium et spes; the First Vatican Council; the Popes of the nineteenth and twentieth centuries; new theology

• Publisher: Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2014
• Volume: 61
• Issue: 3: Teologia Moralna
• Pages: 135-157

Contributors

author

Jerzy Gocko

• Katedra Teologii Moralnej Społecznej, Katolicki Uniwersytet Lubelski

References

• De Ecclesia Christi (Instrumentum laboris Soboru Watykańskiego I). W: La fede della Chiesa nei documenti del Magistero. Red. J. Neuner, H. Roos, K. Rahner. Roma: Ed. D. Balboni 1967 s. 275-285.
• Pius XI: Encyklika Quadragessimo anno (15 maja 1931).
• Pius XI: Encyklika Non abbiamo bisogno (29 czerwca 1931).
• Pius XI: Encyklika Mit brennender Sorge (14 marca 1937).
• Pius XI: Encyklika Divini Redemptoris (19 marca 1937).
• Pius XII: Encyklika Humani generis (12 sierpnia 1950).|
• Aubert R.: Aspects divers du néo-thomisme sous le pontificat de Léon XIII. W: Aspetti della cultura cattolica nell'etŕ di Leone XIII. Atti del Convegno (Bologna, 27-29 dicembre 1960). Red. G. Rossini. Roma: Ed. Cinque Lune 1961 s. 133-227.
• Charlier L.: Essai sur le problčme théologique. Thuillies: Ramgal 1938.
• Chenu M.-D.: Une Ecole de théologie. Le Saulchoir. Kain-lez-Tournai: Le Saulchoir 1937.
• Congar Y.: Ciało mistyczne Chrystusa. Tłum. M. Winowska. Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów 1938.
• Congar Y.: Kościół jako sakrament zbawienia. Tłum. T. Mazuś. Warszawa: PAX 1980.
• Congar Y.: Kościół, jaki kocham. Tłum. A. Ziernicki. Kraków: Stowarzyszenie Pomocy Wydawnictwom Katolickim na Ukrainie „Kairos”1997.
• Congar Y.: L'église de saint Augustin é l'époque moderne. Paris: Cerf 1970.
• Congar Y.: O Kościół służebny i ubogi. Tłum. A. Kuryś. Kraków: Stowarzyszenie Pomocy Wydawnictwom Katolickim na Ukrainie „Kairos” 2000.
• Congar Y.: Prawdziwa i fałszywa reforma w Kościele. Tłum. A. Ziernicki. Kraków: Znak 2001.
• Connolly J. M.: Le renouveau théologique dans la France contemporaine. Paris_Fribourg: Ed Saint-Paul 1966.
• Daniélou J.: Les orientations présentes de la pensée religieuse. „Etudes” 29:1946 nr 4 s. 5-21.
• Dyl J.: Sobory powszechne w drugim tysiącleciu chrześcijaństwa. Tarnów: Biblos 1997.
• Giordani L.: Pio XII, un grande papa. Torino: SET 1961.
• Gocko J.: Nauka społeczna Kościoła w poszukiwaniu własnej tożsamości. Warszawa: TNFS 2013.
• Greniuk F.: Teologia moralna Ciała Mistycznego. W: Teologia moralna u kresu II Tysiąclecia. Red. J. Nagórny, K. Jeżyna. Lublin: RW KUL 1998 s. 75-89.
• Guardini R.: Vom Leben des Glaubens. Mainz: Matthias Grünewald-Verlag 1935.
• Journet Ch.: L’Eglise du Verbe Incarné. Essai de Théologie spéculative. T. 1-3. Paris: Desclée de Brouwer 1941, 1951, 1969.
• Laubier P. de: Myśl społeczna Kościoła katolickiego od Leona XIII do Jana Pawła II. Tłum. B. Luft. Warszawa Struga Kraków: Michalineum 1988.
• Lubac H. de: Katolicyzm, społeczne aspekty dogmatu. Tłum. M. Stokowska. Kraków: Znak 1961.
• Lubac H. de: L’Église dans la crise actuelle. Paris: Cerf 1969.
• Lubac H. de: Les Églises particuličres dans L’Église universelle. Paris: Aubier Montaigne 1971.
• Lubac H. de: Paradoxe et Mystčre de L’Église. Paris: Cerf 1967.
• Majka J.: Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne. Rzym: Fundacja
• Jana Pawła II, Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej 1986.
• Mondin B.: Storia della Teologia. T. 1-4. Bologna: Edizioni Studio Domenicano 1996-1997.
• Neuner P.: Eklezjologia – nauka o Kościele. Tłum. W. Szymona. W: Podręcznik teologii dogmatycznej. Traktat VII. Red. W. Beinert. Kraków: Wydawnictwo Św. Stanisława B. M. 1999 s. 207-506.
• Schatz K.: Sobory powszechne. Punkty zwrotne w historii Kościoła. Tłum. J. Zakrzewski. Kraków: Wydawnictwo WAM 2001.
• Tshibangu Th.: La théologie comme science au XX sičcle. Kinshasa_Louvain: Presses Universitaires du Zaďre 1980.
• Walter O.: Pius XII. Leben und Persönlichkeit. Olten: Otto Walter 1939.
• Winling R.: Teologia współczesna. Tłum. K. Kisielewska-Sławińska. Kraków: Znak 1990.
• Zieliński Z.: Papiestwo i Papieże dwóch ostatnich wieków. Warszawa: PAX 19993.