Największe odkrycie Darwina: projekt bez projektanta

• Authors: Francisco J. Ayala

Title variants

EN

Darwin’s Greatest Discovery: Design without Designer

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Największym wkładem Darwina do nauki jest to, że dopełnił on rewolucji kopernikańskiej, przenosząc na grunt biologii koncepcję natury jako systemu materii w ruchu, który podlega prawom przyrody. Wraz z odkryciem doboru naturalnego Darwin sprowadził zagadnienie pochodzenia i przystosowania organizmów do sfery nauki. Adaptacyjne cechy organizmów można obecnie wyjaśnić, podobnie jak zjawiska świata nieożywionego, jako rezultat procesów przyrodniczych bez odwoływania się do Inteligentnego Projektanta. Rewolucje kopernikańską i darwinowską można postrzegać jako dwa etapy jednej rewolucji naukowej. Wspólnie dały one początek nauce we współczesnym sensie tego słowa, czyli takiej, w której wyjaśnianie polega na odwoływaniu się do praw przyrody. Darwinowska teoria doboru naturalnego wyjaśnia "projekt" i niezwykłą różnorodność organizmów jako rezultat procesów naturalnych - stopniowej kumulacji spontanicznie powstających zmian (mutacji) przesiewanych przez dobór naturalny. Jakie cechy zostaną wyselekcjonowane, uzależnione jest od tego, do jakich zmian dojdzie w danym czasie i miejscu, a to z kolei zależy zarówno od losowego procesu mutacji, jak też od uprzedniej historii organizmów. Mutacje i dobór wspólnie napędzały ten cudowny proces, który - począwszy od mikroskopijnych organizmów - doprowadził do powstania storczyków, ptaków i ludzi. Teoria ewolucji postuluje, że w realnym życiu splatają się ze sobą przypadek i konieczność, losowość i determinizm. Fundamentalnym odkryciem Darwina było to, że istnieje proces, który jest twórczy, chociaż pozbawiony świadomości.

EN

Darwin’s greatest contribution to science is that he completed the Copernican Revolution by drawing out for biology the notion of nature as a system of matter in motion governed by natural laws. With Darwin’s discovery of natural selection, the origin and adaptations of organisms were brought into the realm of science. The adaptive features of organisms could now be explained, like the phenomena of the inanimate world, as the result of natural processes, without recourse to an Intelligent Designer. The Copernican and the Darwinian Revolutions may be seen as the two stages of the one Scientific Revolution. They jointly ushered in the beginning of science in the modern sense of the word: explanation through natural laws. Darwin’s theory of natural selection accounts for the „design” of organisms, and for their wondrous diversity, as the result of natural processes, the gradual accumulation of spontaneously arisen variations (mutations) sorted out by natural selection. Which characteristics will be selected depends on which variations happen to be present at a given time in a given place. This in turn depends on the random process of mutation as well as on the previous history of the organisms. Mutation and selection have jointly driven the marvelous process that, starting from microscopic organisms, has yielded orchids, birds, and humans. The theory of evolution conveys chance and necessity, randomness and determinism, jointly enmeshed in the stuff of life. This was Darwin’s fundamental discovery, that there is a process that is creative, although not conscious.

Keywords

PL

adaptacja; przypadek i konieczność; ewolucja; dobór naturalny; rewolucja naukowa

EN

adaptation; chance and necessity; evolution; natural selection; Scientific Revolution

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
• Journal: Filozoficzne Aspekty Genezy
• Year: 2012
• Volume: 9
• Pages: 7-32

Contributors

author

Francisco J. Ayala

• University of California at Irvine

References

• K. DARWIN, O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego, czyli o utrzymaniu się doskonalszych ras w walce o byt, tekst polski na podstawie przekładu Szymona Dicksteina i Józefa Nusbauma opracowały Joanna Popiołek i Małgorzata Yamazaki, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.
• W. PALEY, Natural Theology, American Tract Society, New York 1802.
• W. PALEY, The Principles of Moral and Political Philosophy, w: The Works of William Paley, D.D., Cambridge University Press, Cambridge, UK. 1825 (2nd ed. 1830).
• W. PALEY, A View of the Evidences of Christianity, w: The Works of William Paley, D.D., Cambridge University Press, Cambridge, UK. 1825 (2nd ed. 1830).
• J. RAY, The Wisdom of God Manifested in the Works of Creation, Garland, New York 1979.
• M.J. BEHE, Czarna skrzynka Darwina. Biochemiczne wyzwanie dla ewolucjonizmu, przeł. Dariusz Sagan, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 4, Wydawnictwo MEGAS, Warszawa 2008.
• K. DARWIN, Autobiografia i wybór listów. Dzieła wybrane, t. 8, przeł. A. Iwanowska, A. Krasicka, J. Półtowicz i S. Skowron, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1960.
• N. ELDREDGE, Darwin, Norton, New York 2005.
• A.R. WALLACE, „On the Tendency of Varieties to Depart Indefinitely from Original Type; Instability of Varieties Supposed to Prove the Permanent Distinctness of Species”, Journal of the Proceedings of the Linnean Society of London (Zoology) 1858, vol. 3, s. 53-62.
• M.W. NACHMAN, H.E. HOEKSTRA, and S.L. D’AGOSTINO, „The Genetic Basis of Adaptive Melanism in Pocket Mice”, Proceedings of the National Academy of Sciences USA 2003, vol. 100, s. 5268-5273.
• D.N. REZNICK, M. MATEOS, and M.S. SPRINGER, „Independent Origins and Rapid Evolution of the Placenta in the Fish Genus Poeciliopsis”, Science 2002, vol. 298, s. 1018-1020.
• J.C. AVISE, Evolutionary Pathways in Nature: A Phylogenetic Approach, Cambridge University Press, Cambridge, UK. 2006.