Etyka filozoficzna jako normatywna refleksja krytyczna

• Authors: Tomasz Siwiec

Title variants

EN

Philosophical Ethics as Normative Critical Reflection

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Odróżniając etykę filozoficzną od moralności, definiuje autor tę pierwszą przez wskazanie na jej normatywny, refleksyjny i krytyczny charakter. Autor zgadza się z Robertem Spaemannem, że etyki filozoficznej nie można ujmować jako teorii moralności, lecz należy rozumieć ją jako refleksję, która poznawczo oświetla nie tylko badany przedmiot, ale także badający podmiot. W kolejnej części autor wyjaśnia normatywny charakter etyki przez odwołania się do zaproponowanej przez Georga Henrika von Wrighta typologii norm moralnych. Zgodnie z nią, normatywność etyki filozoficznej nie wyczerpuje się w specyfice reguł, preskrypcji i dyrektyw. W trzeciej części artykułu, autor w nawiązaniu do Nicolaia Hartmanna postuluje trzystopniową metodę badań etycznych. Na pierwszym etapie badań etyka miałaby być fenomenologii moralności, na drugim aporetyką moralności, na trzecim zaś teorii moralności. Trzystopniowa metoda badań miałaby zapewnić etyce filozoficznej niezbędną krytyczność wobec własnych usiłowań i wyników.

EN

Distinguishing philosophical ethics from morality, the author defines the former by indicating its normative, reflective and critical disposition. The author agrees with Robert Spaemann that philosophical ethics cannot be treated as a theory of morality; it has to be understood rather as a reflection that elucidates cognitively not only the object to be studied, but also the studying subject. In the next part of his article, the author explains the normative nature of ethics and refers to the typology of moral norms by Georg Henrik von Wright. According to this typology, the normativity of philosophical ethics does not reduce itself to a specificity of rules, prescriptions and directives. In the third and last part of the article the author, in reference to Nicolai Hartmann, postulates the three-level method of ethical research. On the first level of research, ethics should be the domain of the phenomenology of morality; on the second level – the aporetic of morality; on the third level – the theory of morality. This three-level method of research could make philosophical ethics critical to its attempts and findings, which is indispensable.

Keywords

EN

ethics; morality; normativity; norms

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2012
• Issue: 1
• Pages: 32-48

Contributors

author

Tomasz Siwiec

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu