Męczennicy – werbiści z Pieniężna

• Authors: Labudda Alfons Augustyn

Title variants

EN

Martyrs – the SVD-Missionaries of Pieniężno

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wiek XX był w dziejach Kościoła katolickiego okresem największych prześladowań. Zginęło miliony chrześcijan. Nic zatem dziwnego, że dla Jana Pawła II problem prześladowań i męczeństwa stał się jednym z wiodących tematów obchodów Wielkiego Jubileuszu 2000-lecia chrześcijaństwa. Ojciec Święty prosił cały Kościół o gromadzenie dokumentów na temat męczenników. Jego wezwania nie pozostały bez echa. Episkopaty wielu kościołów lokalnych sporządziły katalogi swoich męczenników. Podobnie postąpiły zakony. Przystąpiono też na wielką skalę do procesów kanonizacyjnych męczenników. Polscy werbiści przyłączyli się do nich, przedstawiając swoich kandydatów, a Pieniężno stało się szczęśliwym miejscem dla ich promocji. Pod auspicjami Arcybiskupów Metropolitów Warmińskich odbyły się tu trzy procesy rogatoryjne. Dwa ogólnopolskie: Włocławski (1994) i Pepliński (2011), zajmowały się męczennikami, którzy ponieśli śmierć z rąk hitlerowskich oprawców – oraz Warmiński (2011), obejmujący Warmiaków (Polaków i Niemców) z terenu Mazur, Warmii i Powiśla, którzy ponieśli śmierć męczeńską z rąk agresora wschodniego, czyli Armii Czerwonej stalinowskiej Rosji. Notabene do grona męczenników nie objętych żadnym procesem beatyfikacyjnym należy troje byłych obywateli gminy Pieniężno, którzy, jako misjonarze, w 1943 roku ponieśli śmierć męczeńską w Nowej Gwinei z rąk Japończyków.

EN

The twentieth century was a period of the greatest persecutions in the Catholic Church’s history. Millions of Christians were killed. No wonder then that for John Paul II the problem of persecution and martyrdom became one of the leading topics during the celebration of the Great Jubilee of 2000 years of Christianity. The Holy Father asked the whole Church to collect documents about the martyrs. His calls did not remain unnoticed. The episcopacies of many local churches prepared catalogues of their martyrs. Orders acted similarly. Canonisation processes of the martyrs began to take place at a largescale. Polish SVD-missionaries joined these processes, presenting their candidates, and Pieniężno become a blissful place for their promotion. Three rogatory processes were held here under the auspices of the Archbishops Metropolitans of the Warmia Diocese. Two nationwide processes took place in Włoclawek (1994) and Peplin (2011), which dealt with the martyrs who suffered death from the hands of Hitler’s henchmen, and one in Warmia (2011), comprising Warmia citizens (Poles and Germans) from the area of Mazury, Warmia and Powisle, who were martyred from the hands of the Eastern aggressor, that is the Red Army of the Stalin’s Russia. Incidentally, to the bunch of martyrs, not involved in any process of beatification, belong three former citizens of the Pieniężno municipality who, as missionaries, in 1943, were martyred in New Guinea at the hands of the Japanese.

Keywords

PL

polscy werbiści; werbiści-męczennicy; Misyjne Seminarium Duchowne w Pieniężnie; II wojna światowa; beatyfikacja; kanonizacja

EN

Polish SVD missionaries; SVD missionaries-martyrs; Missionaries’ Seminary in Pieniężno; World War II; beatification; canonisation

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2014
• Issue: 2
• Pages: 128-155

Dates

published

2014-12-01

Contributors

author

Labudda Alfons Augustyn

References

• P. Słabek, J. Jękot (red.), Wybór listów Ojca Świętego Jana Pawła II, t. I, Kraków 1997.
• Jan Paweł II, Incarnationis misterium, Bulla ogłaszająca Wielki Jubileusz Roku 2000, "Pallottinum" 1998, nr 13
• Siódma podróż apostolska Jana Pawła II do Ojczyzny, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 8/215, 1999.
• T. Kaczmarek, Świadkowie wiary, Włocławek 2013, s, 150-153. Por. T. Dziedzina, Kościół męczenników, „Gość Niedzielny”, nr 45, 8 listopada 2009.
• H. Moll (red.), Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Herausgegeben von Helmut im Auftrag der Deutschen Bischofskonferenz, Band I-II, vierte, vermehrte und aktualisierte Auflage, Ferdinand Schöning Paderborn-Wien-Zürich 2006.
• J. Arlik, OO. Werbiści SVD, [w:] W.M. Moroz, A. Datko (red.), Męczennicy za wiarę 1939-1945. Praca zbiorowa, Warszawa 1996.
• A.A. Labudda, Beatyfikowani werbiści-męczennicy…, „Misjonarz”, nr specjalny 1999.
• E. Śliwka, Błogosławieni Werbiści Męczennicy lat wojny 1939-1945. Materiały duszpasterskie, Pieniężno 1999.
• Komunikaty SVD. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Zgromadzenia Słowa Bożego, nr 6, czerwiec-sierpień 2000.
• L. Fąs, Misjonarze Werbiści, [w:] W. Mazurowski, W. Węckowski (red.), Zginęli za wiarę. Kandydaci na ołtarze II procesu beatyfikacyjnego 2 grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej, Pelplin 2011.
• Beitrӓge zur Geschichte der Provincia Polonica Societatis Verbi Divini, „Verbum – Supplementum”, nr 26, Romae 1972.
• Fritz Bornemann, Wspominamy. Przyczynki do dziejów Polskiej Prowincji Księży Werbistów, tłum. B. Kozieł, Pieniężno 1994.
• A.A. Labudda, Męczennicy XX wieku ze Zgromadzenia Księży Werbistów, [w:] J. Guzowski (red.), Męczennicy Kościoła Warmińskiego XX wieku, Olsztyn 2004.
• J. Brzozowski, Na fundamencie męczenników. Misyjne Seminarium Duchowne Księży Werbistów w Pieniężnie 1948-2008, Pieniężno 2010.
• N. Pertagnol, Drei deutsche Steyler Missionare im Seligprozess, www.steyler-missionare.de/svd/dcms/sites/svd/news/ index.html
• J. Chłosta, Losy księży warmińskich po wkroczeniu Rosjan w styczniu 1945 roku, „Warmińskie Wiadomości Archidiecezjalne”, nr 16, marzec-kwiecień 1995.
• M.Ł. Krebs, Męczennice XX wieku ze Zgromadzenia Sióstr św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy, [w:] J. Guzowski (red.), Męczennicy Kościoła Warmińskiego XX wieku, Olsztyn 2004.
• J. Chłosta, Wojenne losy Warmiaków, „Posłaniec Warmiński”, nr 16, 9 września 2001.
• J. Chłosta, Wierni Kościoła Warmińskiego, [w:] J. Guzowski (red.), Męczennicy Kościoła Warmińskiego XX wieku, Olsztyn 2004.
• H. Moll, Pater Gottfried Fuchs Steyler Missionar, [w:] H. Moll (red.), Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Herausgegeben von Helmut im Auftrag der Deutschen Bischofskonferenz, Band I-II, vierte, vermehrte und aktualisierte Auflage, Ferdinand Schöning Paderborn-Wien-Zürich 2006.
• J. Brzozowski, Sługa Boży o. Gottfried Fuchs SVD (1892-1945), [w:] J. Brzozowski, Na fundamencie męczenników. Misyjne Seminarium Duchowne Księży Werbistów w Pieniężnie 1948-2008, Pieniężno 2010.
• A. Kopiczko, Fuchs Gottfried (1892-1945), werbista, [w:] J. Myszor (red.), Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1845-1989, t. III, Warszawa 2006.
• H. Kunigk, Gottfried Fuchs, [w:] tenże, St. Adalbert. Erinnerungen mit Anmerkungen und Bemerkungen, Dortmund 2001.
• A.A. Labudda, O. Gottfried Fuchs (1892- 1945), [w:] tenże, Męczennicy XX wieku ze Zgromadzenia Księży Werbistów, [w:] J. Guzowski (red.), Męczennicy Kościoła Warmińskiego XX wieku, Olsztyn 2004.
• B. Schwark, Ihr Name lebt. Ermlӓndische Priester in Leben, Leid und Tod. Veröffentlichungen der Bischof Maximilian Kaller-Stiftung, Reihe II Und Geschichte, Osnabrück 1958.
• J. Wiśniewski, Współcześni męczennicy terenu Diecezji Elbląskiej, „Elbląskie Wiadomości Diecezjalne”, nr 15, lipiec-wrzesień 1998.
• W. Zawadzki, Duchowieństwo katolickie z terenu obecnej Diecezji Elbląskiej, Olsztyn 2000,
• W. Zawadzki, Kapłani męczennicy z terenu Żuław Malborskich i Powiśla okresu II wojny światowej, [w:] J. Hochleitner, A. Kilański (red.), Patroni diecezji elbląskiej w lokalnej świadomości i tożsamości regionu. Wymiar religijno-moralny, Elbląg 2006.
• U. von Hehl, Ch. Kösters i in., Priester unter Hitlers Terror. Eine biographische und statistische Erhebung. Veröftlichungen der Kommission für Zeitgeschichte, A 37, Paderborn Und andere, 1996.
• B. Poschmann, Maximilian Kaller (1880-1949), „Zeitgeschichte in Lebensbildern“. Aus dem deutschen Katholizismus des 20. Jahrhunderts (Mainz 1973 ff.), nr 7, 1994.
• A. Lubiński, Wiem, dlaczego tu zostaję, „Wieczór Wybrzeża – Dziennik Bałtycki – Nasz Tygodnik Powiśle”, piątek, 6 września 2002.
• K. Muszyńska, Ekshumacja ciała zamordowanego księdza przez Rosjan. Krok do beatyfikacji, „Dziennik Bałtycki”, czwartek, 31 marca 2005.
• J. Brzozowski SVD, Sługa Boży o. Georg Heide SVD (1885-1945), „Misjonarz”, nr 9, 2009,
• K. Müller, Pater Georg Heide, [w:] H. Moll (red.), Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Herausgegeben von Helmut im Auftrag der Deutschen Bischofskonferenz, Band I-II, vierte, vermehrte und aktualisierte Auflage, Ferdinand Schöning Paderborn-Wien-Zürich 2006.
• J. Hoffmann, H. Janssen, Die Wahrheit über die Ordensdevisenprozesse 1935/1936, Bielefeld 1967.
• H. Moll, Pater Johannes Frank. Steyler Missionar, [w:] tenże (red.), Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Herausgegeben von Helmut im Auftrag der Deutschen Bischofskonferenz, Band I-II, vierte, vermehrte und aktualisierte Auflage, Ferdinand Schöning Paderborn-Wien-Zürich 2006.
• J. Brzozowski, Sługa Boży o. Johannes Frank SVD (1900-1945), „Misjonarz”, nr 9, 2009.
• B.H. Weichsel, Nie chcę od nich nic. Warmińscy męczennicy, „Posłaniec Warmiński” – „Gość Niedzielny”, 23 września 2012.
• A. Kopiczko, Weichsel Brunon, [w:] tenże, Duchowieństwo katolickie Diecezji Warmińskiej w latach 1821-1945, cz. 2, Olsztyn 2003.
• R.M. Wiltgen, Aposteltod in Neuguinea. Der Tod des Bischofs Lörks und seiner Gefährten, St. Austin 1966, s. 25; P. Steffen, Steyler Missionare und Missionsschwestern (Gesellschaft des Göttlichen Wortes / Dienerinnen des Heiligen Geistes) in [Papua-] Neuguinea (1941-1945), [w:] H. Moll (red.), Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Herausgegeben von Helmut im Auftrag der Deutschen Bischofskonferenz, Band I-II, vierte, vermehrte und aktualisierte Auflage, Ferdinand Schöning Paderborn-Wien-Zürich 2006.

Identifiers

ISSN

1233-9717