Rozwój demograficzny wsi: trendy i perspektywy (1950–2030)

• Authors: Jan Paradysz , Karolina Paradysz

Title variants

EN

Development of rural population: trends and perspectives (1950-2030)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule omawiamy rozwój ludności wiejskiej w Polsce w ciągu ostatnich 60 lat i najnowsze prognozy demograficzne Głównego Urzędu Statystycznego. Przedmiotem naszej uwagi są także procesy demograficzne w przekroju miasto-wieś. Polska należy do mniej zurbanizowanych krajów europejskich. Z krajów sąsiadujących z Polską, niższy odsetek ludności miejskiej występuje tylko na Słowacji. Jednakże w przeszłości różnice w poziomie urbanizacji Polski i innych krajów europejskich były dużo większe. W latach 1950-1990 odsetek ludności miejskiej w Polsce wzrósł z 35 do 62%. Natomiast od 1990r. odsetek ludności wiejskiej przestał opadać a w ostatnich kilku latach widoczny jest nawet spadek urbanizacji naszego kraju. Główną przyczyną zmiany jest systematyczna zmiana kierunków migracji. Coraz więcej ludności miejskiej przesiedla się na wieś. Dość zastanawiające, że proces ten zaczął się znacznie wcześniej, niż zmienił się system polityczny w Polsce. Od 1975r. zmniejsza się systematycznie ujemne saldo migracji wieś -miasto a od 2000r. coraz więcej ludności wędruje na wieś niż niej wychodzi. Zwracamy też uwagę, że podobne zjawiska wzrostu znaczenia zaludnienia obszarów wiejskich występują także w innych krajach. Jednakże, chociaż Polska podąża za krajami europejskimi także w sferze przemian obyczajowych, to wieś wydaje się ostoją tradycyjnych wartości rodzinnych.

EN

In this paper we discuss the development of the rural population in Poland over the past 60 years and the latest demographic projections of Central Statistical Office. The main objects of our attention are the demographic processes in rural-urban cross-section. Poland belongs to the less urbanized countries in Europe. Among Polish neighbors, a lower proportion of urban population is only in Slovakia. However, in the past, differences in the level of urbanization between Poland and other European countries were much higher. In the years 1950-1990 the percentage of urban population in Poland increased from 35 to 62%. However, since 1990. share of rural population has ceased to fall and in the last few years have seen a decline in urbanization even in our country. The main reason for the change is a systematic change in the directions of rural-urban migration. More and more urban population moves to the village. Quite interestingly, this process began much earlier than the changed political system in Poland. Since 1975. decreases systematically negative balance of net rural-urban migration. Since 2000. more and more of the population migrates to the country than comes out. We also pay attention that a similar phenomenon of the growing importance of the share of rural population also occurs in other countries. However, while Poland is following the European countries also in the sphere of customary transformation, the village population seems to be the mainstay of traditional family values.

Keywords

PL

ludność wiejska; migracje miasto-wieś; współczynniki dzietności teoretycznej; oczekiwane trwanie życia noworodka; teorie przejścia demograficznego

EN

rural population; rural-urban migration; total fertility rates; life expectation at birth; first and second demographic transition theories

• Publisher: Katedra Ekonometrii i Statystyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Journal: Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
• Year: 2012
• Volume: 13
• Issue: 1
• Pages: 167-183

Dates

published

2012

Contributors

author

Jan Paradysz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

author

Karolina Paradysz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Chesnais J.-C. (1984) La transition démographique: étapes, formes, implications économiques. Etude de series temporelles (1720-1984) relatives a 67 pays. INED Travaux et Documents Cahier, No. 113, INED; Presses Universitaires de France: Paris
• GUS (2009) Prognoza ludności na lata 2008–2035. Departament Badań Demograficznych, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• INED (2012) Base de données des pays développés. L’ Institut National d'Études Démographiques, (http://www.ined.fr/fr/pop_chiffres/bdd_conjoncture/.
• Kędelski M., Paradysz J. (2006) Demografia. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
• Lesthaeghe, R. J., Neidert, L. (2009) US Presidential Elections and the Spatial Pattern of the American Second Demographic Transition. Population and Development Review, vol. 35, no 2, s. 391-400.
• Le Bras H. (2007) Les 4 mystères de la population française. Odile Jacob, Paris.
• 7. Okólski M. (2004) Demografia. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Warszawa.
• Paradysz J. (1992) Dzietność kobiet w Polsce. Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego 1988. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Paradysz J. (2003) Poland and Ukraine: demographic consequences of two ways of comeback from the communism. [w:] J. Jóźwiak, E. I. Kotowska (red.) Population of Central and Eastern Europe. Challenges and Opportunities. European Population Conference, Warsaw. Poland 26-30 August, 2003, Statistical Publishing Establishment, Warszawa 2003. s. 543-558.
• Paradysz J. (2004) Polszcza i Ukrajina: demohraficzni naslidky dwoch szljachiw widchodżennja wid komunizmu. Rehionalna Ekonomika, nr 1 (31), s. 35 - 47.
• Paradysz J. (2006) Społeczna ocena bilansu piętnastolecia w świetle długości trwania życia i statystyki gospodarczej. [Ucrainica Polonica], vol. 2, Wydawnyczyj Centr Kyjivśkoho Nacjonalnoho Uniwersytetu, Kyjiv – Żytomyr 2005 [druk 2006].
• Paradysz J., Sztaudynger J. J. (2011) Prognoza podstawowych wskaźników społecznoekonomicznych dla Polski Zachodniej do 2020 r. „Porozumienie w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i programem operacyjnym rozwoju Polski zachodniej”.
• Urząd Marszałkowski w Poznaniu, 30 kwietnia 2011.
• Zatoński W. (1999) The Dynamic of Mortality in Poland, [w:] Health and Mortality Issues of Global Concern. United Nations, Department of Economic & Social Affairs, Population Devision, New York, 1999, s. 227 - 261.