190-lecie wydania Rozprawy o badaniu fizjologicznym organu wzroku i systemu skórnego (Wrocław 1823) Jana Evangelisty Purkiniego (1787–1869)

• Authors: Grzybowski Andrzej , Pietrzak Krzysztof

Title variants

EN

Physiological Examination of the Visual Organ and of the Cutaneous System by Jan Evangelista Purkinje (1787–1869) — 190th Anniversary of Publication (Wrocław 1823)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Praca przedstawia polskie i angielskie tłumaczenie pracy Jana Ewangelisty Purkiniego pt. Rozprawa o badaniu fizjologicznym organu wzroku i systemu skórnego — opublikowanej po łacinie we Wrocławiu w 1823 roku — z okazji 190-lecia jej wydania. Omawia ona znaczenie badań fizjologicznych, budowę i czynności oka oraz anatomię i fizjologię skóry. Jan Ewangelista Purkinie (1787–1869) w 1818 roku ukończył medycynę w Pradze, a w 1823 uzyskał etat profesora fizjologii na Uniwersytecie we Wrocławiu, gdzie w 1839 roku utworzył pierwszą w świecie samodzielną katedrę fizjologii. Dokonał wielu odkryć w zakresie neurofizjologii, np. odkrył komórki w środkowej warstwie istoty szarej mózgu, zwane dziś komórkami Purkiniego. Stał się też faktycznym twórcą teorii komórkowej budowy organizmu, odkrył między innymi jądro komórkowe. Dokonał odkrycia włókien przewodzących impulsy z węzła zatokowo-przedsionkowego do komór serca, nazywanych dziś włóknami Purkiniego. Utrzymywał niezwykle przyjazne stosunki z Polakami. W 1850 roku został profesorem fizjologii na Uniwersytecie w Pradze, gdzie zajmował się popularyzacją czeskiej kultury.

EN

The article presents the Polish and English translations of the work of Jan Evangelista Purkinje entitled Physiological Examination of the Visual Organ and of the Cutaneous System on the occasion of the 190th anniversary of its publication. Written in Latin in 1823 while Purkinje was in Breslau (now Wrocław), the thesis presents the importance of research in physiology as well as the anatomy and the physiology of the eye and the physiology of the skin. Jan Evangelista Purkinje (1787–1869) graduated in medical studies in 1818 in Prague. In 1823 he received a tenure as a professor of physiology at the University of Breslau, where in 1839 he founded the world’s first independent Department of Physiology. While at university he made a number of discoveries in neurophysiology, including the discovery of the cells in the middle layer of the grey matter, known today as Purkinje cells. Moreover, he became an actual author of the cell theory of organisms; he discovered, among others, the cell nucleus. Purkinje is also known for his discovery of the fibrous tissue conducting stimuli from the sinoatrial node to the ventricles, which are known today as Purkinje fibres. He had exceptionally friendly relationships with Poles. In 1850 he became a professor of physiology at the University of Prague, where he also engaged in the promotion of the Czech culture.

Keywords

PL

Jan Ewangelista Purkinie; fizjologia; wzrok; skóra; historia medycyny; historia okulistyki

EN

Johannes Evangelist Purkinje; physiology; vision; skin; history of medicine; history of ophthalmology

• Publisher: Wydawnictwo Polihymnia
• Journal: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
• Year: 2013
• Volume: 76/2
• Pages: 9-15

Contributors

author

Grzybowski Andrzej

• Oddział Okulistyczny, Szpital Miejski im. J. Strusia, Poznań, Polska
• Katedra Okulistyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn, Polska

author

Pietrzak Krzysztof

• Klinika Ortopedii i Traumatologii, Uniwersytet Medyczny, Poznań, Polska