Values as a basis for human’s education

• Authors: Zuziak Władysław

Title variants

PL

Wartości u podstaw wychowania człowieka

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article describes a process of educating based on values. Changes that are taking place, perceived as a crisis of the existing world, require an axiological consideration. The values previously considered important such as the “human-person” and “freedom” are losing their older meaning. Man, without reference to the divine, becomes part of the social structure, he loses his sense of dignity and the ability of self-realization. He consigns himself to existence in the apparent values of the world. Also, the concept of freedom becomes narrower. The modern freedoms offered as substitutes are actually a hidden slavery. The ability to select the authentic (justice, truthfulness, freedom) can help to restore a sense of dignity, promote personal development, and break down barriers between people. These are the essential objectives of education. In order for these to be ultimately realized the educational system needs to be change to one, which supports a critical, yet integral way of thinking about self and the world. One that is helpful in finding ways of self-realization. This type of education also requires the increased effort of educators.

PL

Wartykule ukazano proces wychowania człowieka w oparciu o wartości. Dokonujące się przemiany, odczuwane jako kryzys dotychczasowego świata wartości, wymagają refleksji aksjologicznej. Wartości wcześniej uważane za ważne typu: „człowiek-osoba” i „wolność” tracą dawniejsze znaczenie. Człowiek, bez odniesienia do boskości, staje się elementem społecznej struktury, traci poczucie godności oraz możliwość realizacji. Godzi się na egzystencję w świecie wartości pozornych. Również pojęcie wolności ulega zawężeniu. Oferowane społeczeństwu substytuty wolności mają ukryć faktyczne zniewolenie. Umiejętność wyboru wartości autentycznych (sprawiedliwość, prawdomówność, wolność) może pomagać w przywróceniu poczucia godności, wspierać rozwój osobowy, przełamywać bariery międzyludzkie. To są istotne cele wychowania. By je realizować konieczna jest zmiana systemu nauczania, wspierająca krytyczne, a zarazem integralne myślenie o sobie i świecie, pomocna w odnajdywaniu dróg samorealizacji. Ten rodzaj edukacji wymaga zwiększonego wysiłku również od wychowawców.

Keywords

EN

axiology; human-person; education; dignity; values; freedom

PL

aksjologia; człowiek; edukacja; godność; wartości; wolność

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2014
• Issue: 2(37)
• Pages: 7–20

Contributors

author

Zuziak Władysław

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• Benedict XVI, Caritas in veritate, Roma 2009.
• Bergson H., The Two Sources of Morality And Religion, London 1935.
• Cichoń W., Wartości, człowiek, wychowanie. Zarys problematyki aksjologiczno-wychowawczej, Kraków 1996.
• Denek K., Uniwersalne wartości edukacji szkolnej, “Dydaktyka Literatury” XVI 1996.
• Foerster F. W., Chrystus a życie ludzkie, Warszawa 1926.
• Foerster F. W., Światło wiekuiste a ziemskie ciemności. Nasza współczesność z punktu widzenia wieczności, Polish translation by Z. Starowiejska-Morstinowa, Katowice 1938.
• Gadacz T., Wychowanie do wolności, [in:] Ewolucja tożsamości, edited by H. Kwiatkowska, Warszawa 1994.
• Gadacz T., Wychowanie jako spotkanie osób, “Znak” 1991 no. 436.
• Gogacz M., Podstawy wychowania, Niepokalanów 1993.
• Ingarden R., Wykłady z etyki, Warszawa 1989.
• John Paul II, Veritatis splendor, Rome 1993.
• Lavelle L., De l´Intimité spirituelle, Paris 1995.
• Maritain J., Od filozofii człowieka do filozofii wychowania, Polish translation by A. Ziernicki, [in:] Człowiek, wychowanie, kultura. Wybór tekstów, edited by F. Adamski, Kraków 1993.
• Pasierbek W., Człowiek w dialogu ze światem. Wprowadzenie, „Horyzonty Wychowania” 2002 no. 1.
• Pickert E., Godność człowieka a życie ludzkie. Rozbrat dwóch fundamentalnych wartości jako wyraz narastającej relatywizacji człowieka, Polish translation by J. Merecki, Warszawa 2007.
• Radziwiłł A., O ethosie nauczyciela, “Znak” 1991 no. 436.
• Smołka E., Filozofia kształtowania charakteru. Fryderyka Wilhelma Foerstera teoria wychowania w świetle założeń personalizmu chrześcijańskiego, Tychy 2005.
• Spaeman R., Osoby. O różnicy między czymś a kimś, Polish translation by J. Merecki, Warszawa 2001.
• Wojtyła K., Elementarz etyczny, Lublin 1983.
• Wojtyła K., Osoba: podmiot i wspólnota, “Rocznik Filozoficzny” 1976 vol. 24 issue 2.
• Wojtyła K., Znak, któremu sprzeciwiać się będą, Poznań–Warszawa 1976.