Political correctness, czyli o etycznej wrażliwości języka

• Authors: Leśniak Antoni

Title variants

EN

Political correctness in public relations or about the ethical sensitivity of language

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest prezentacja zjawiska politycznej poprawności i jej wpływu na językową komunikację. Wyrastając ze słusznego skądinąd programu sprawiedliwości i otwartości na drugiego człowieka, ma w swym podstawowym zamierzeniu polegać na unikaniu w dyskursie publicznym stosowania obraźliwych słów i zwrotów oraz zastępować je wyrażeniami bardziej neutralnymi. Opiera się na założeniu, że stosowanie obraźliwego, atakującego języka przyczynia się do zwiększenia poziomu uprzedzeń oraz wyrządza krzywdę przedstawicielom dyskryminowanych grup. Co jednak zrobić, jeśli tego typu działania mogą służyć wprowadzaniu językowej autocenzury lub być początkiem manipulacji, tym bardziej, że nieuchronne stają się nawiązania i porównania do orwellowskiej nowomowy, a to znane nam z historii doświadczenia.

EN

The purpose of this article is to present the phenomenon of political correctness and its impact on the linguistic communication. Growing up with the right program of justice and openness to the other person has in their primary intention to rely on avoiding the public discourse the use of offensive words and phrases and replace them with more neutral expressions. It is based on the assumption that the use of offensive, attacking language helps to increase the level of prejudices and harms representatives of discriminated groups. But what if this type of activity can help to implement the linguistic self-censorship or to be the beginning of manipulation, perhaps more sophisticated and at a higher level, but still, all the more reason, that references and comparisons to Orwellian newspeak are becoming inevitable, and these are the experiences we know from history.

Keywords

PL

Dyskryminacja; Etyka; Political correctness; Public relations; Tolerancja

EN

Discrimination; Ethics; Political correctness; Public relations; Tolerance

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2017
• Volume: 313
• Pages: 147-160

Contributors

author

Leśniak Antoni

• Uniwersytet Śląski. Wydział Filologiczny. Instytut Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego

References

• Bloom A. (1997), Umysł zamknięty, Rebis, Warszawa.
• Domosławski A. (1998), Poprawni inaczej, „Gazeta Wyborcza”, 25-26.04.1998, s. 19-23.
• Duda A., Waaldijk K., van Dijk P. (red.) (1995), Homoseksualizm w europejskim systemie prawnym, Stowarzyszenie Grup „Lambda”, Warszawa.
• Hobbes T. (1968), Elementy prawa naturalnego i polityki, PWN, Warszawa.
• Humm M. (1993), Słownik teorii feminizmu, Semper, Warszawa.
• Jerushalmy S. (1998a), Ideology PC, New York.
• Jerushalmy S. (1998b), The PC Manifesto, New York.
• Legutko R. (1994), Nie lubię tolerancji, ARKA, Kraków.
• Legutko R. (1996), I kto tu jest ciemniakiem? Arcana, Kraków.
• Legutko R. (1997): Tolerancja. Rzecz o surowym państwie, prawie natury, miłości i sumieniu, Znak, Kraków.
• Michałowska-Gorywoda K. (red.) (1994), Wspólnota Europejska, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• Nietzsche F. (1997), Z genealogii moralności, Znak, Kraków.
• Rawles J. (1994), Teoria Sprawiedliwości, PWN, Warszawa.
• Rousseau J.J. (1978), Traktat o umowie społecznej, PWN, Warszawa.
• Schoppenhauer A. (1995), Metafizyka śmierci, Ethos, Warszawa.
• Szacki J. (1997), Polityczna Poprawność, „Gazeta Wyborcza”, nr 44, z dn. 12.07.1997, s. 11-12.
• Tinder G. (1995), Myślenie polityczne, PWN, Warszawa.
• Wojciechowski A. (1999), Kość niezgody, „Gazeta Wyborcza”, nr 10, z dn. 12.03.1999, s. 44-48.
• Wolter (1998), Traktat o tolerancji, PIW, Warszawa.
• [www 1] Leksykon PC, http://mackan.rgp.pl/crazy/txts/pcfaq_q.txt (dostęp: 13.06.2016).
• [www 2] Jerushalmy A., The PC Manifesto, http://gallium.inria.fr/~xleroy/stuff/pcmanifesto.html (dostęp: 16.06.2016).
• [www 3] Chappers R., Traktat o politycznie poprawnych, http://namzalezy.pl/pulapkipolitycznej-poprawnosci/ (dostęp: 13.06.2016); http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Poprawnosc-polityczna-kontratakuje-Absurdy-na-amerykanskich-uczelniach,wid,17856630,wiadomosc.html?ticaid=11731b (dostęp: 13.05.2016).

Identifiers

ISSN

2083-8611