Interpretacja tekstu w obrazie – rola hermeneutyki w ilustrowaniu chrześcijańskich manuskryptów biblijnych

• Authors: Muszytowska Dorota

Title variants

EN

Interpreting Text Throw Image: Role of Hermeneutics in Illustrating Christian Biblical Manuscripts

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł koncentruje się na problematyce związanej z ilustrowaniem rękopisów biblijnych w tradycji chrześcijańskiej. Zwraca przede wszystkim uwagę na to, że u podstaw różnorodnych sposobów ilustrowania tekstu w manuskryptach leżą te same założenia hermeneutyczne, które były stosowane w interpretacji tekstu biblijnego. W pierwszej części jest opisana istotna rola środowisk monastycznych w procesie przekazywania i ilustrowania rękopisów biblijnych. W dalszej części są przedstawione główne nurty hermeneutyki, które wywarły wpływ na sposoby obrazowania w tradycji chrześcijańskiej. W kolejnej części ukazana jest geneza i główne etapy ilustrowania biblijnych kodeksów. W ostatniej części tego opracowania są przedstawione przykłady odniesień do interpretacji dosłownej, alegorycznej i typologicznej w ilustracjach biblijnych manuskryptów.

EN

The article focuses on the issues related to illustrating biblical manuscripts in the Christian tradition. It states that various ways of illustrating of biblical codices are result of using the same hermeneutical assumptions that were applied in the interpretation of biblical text. This fact is derived from the coherent tradition of transmitting and interpreting sacred texts. The article indicates the important role of monastic communities in the transmission and imagining of biblical manuscripts. The second part explains the main currents of Christian biblical hermeneutics that had an impact on the ways of depicting of biblical codices. The next step is to show the origin and the main phases of imaging of biblical manuscripts. The last part of the article is dedicated to give examples of literal, allegorical and typological hermeneutics in illustrating biblical codices.

Keywords

PL

Ilustrowane manuskrypty biblijne; Hermeneutyka biblijna; Klasztorne skryptoria; Obrazowa interpretacja tekstu

EN

Illustrated biblical manuscripts; Biblical hermeneutics; Monastic scriptoria; Pictorial interpretation of the text

• Publisher: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Kultura – Media – Teologia
• Year: 2015
• Issue: 21
• Pages: 117 - 140

Contributors

author

Muszytowska Dorota

• Wydział Nauk Humianistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Athanasius, Vita Antonii (Patrologia Graeca 25-28).
• Ayer J. C., A Source Book for Ancient Christian History, New York 1913, s. 405- 406.
• Bandinelli R. B., Hellenistic-Byzantine Miniatures of the Iliad, Bern 1955.
• Bischoff B., Manuscripts and Libraries in the Age of Charlemagne, Cambridge 2008.
• Cairns E. E., Z chrześcijaństwem przez wieki: historia Kościoła Powszechnego, Katowice 2003.
• Coggins R. J., Houlden J. L. (red.), Słownik hermeneutyki biblijnej, Warszawa 2005.
• Dawson C., Religion and the Rise of Western Culture, London 1950.
• Dróżdż A., W Krakowie o kodeksach średniowiecznych z Sankt Gallen, „Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy” 2000 nr 4/12, http://www.nowyebib.info (dostęp: 20.11.2012).
• Evans G. R., Interpretacja średniowieczna, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, R. J. Coggins, J. L. Houlden (red.), Warszawa 2005, s. 323-326.
• Géhin P. (red.), Jak czytać rękopis średniowieczny, Warszawa 2008.
• Gutmann J., Hebrew Manuscript Painting, New York 1978.
• Hermias Sozomenos Historia ecclesiastica (Patrologia Graeca 67).
• Irenaeus, Adversus haereses(Patrologia Graeca 07).
• Jastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Kraków 2008.
• Kaiser W. C., Silva M., An Introduction to Biblical Hermeneutics. The Search for Meaning, Grand Rapids 1994.
• Knapiński R., Biblia pauperum. Rzecz o dialogu słowa i obrazu, „Nauka” 2004 nr 4, s. 133-164.
• Kręcidło J., Hermeneutyka biblijna, w: Wstęp ogólny do Biblii, Rumia 2011, s. 277-320.
• Levin I., The Quedlinburg Itala: The oldest Illustrated Biblical Manuscript, Leiden 1985.
• Loerke W. C., The Miniatures of the Trial in Rossano Gospels, „Art Bulletin” 1961 nr 43, s. 171-195.
• Lowden J., Early Christian and Byzantine Art, London 1997.
• Lowden J., The Beginnings of Biblical Illustration, w: J. Williams (red.), Imaging the Early Medieval Bible, Pennsylvania 1999.
• Miotyk A., Peregrinatio pro Christi amore we wczesnym średniowieczu, „Studia Warmińskie” 2002 nr 39, s. 161-168.
• McNally R. E., Die Keltische Kirche in Irland, München 1978.
• McNeil B., Typologia, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, R. J. Coggins, J. L. Houlden, (red.), Warszawa 2005, s. 894-895.
• Morey Ch. R., Early Christian Art, Princeton 1942.
• Newman J. H., Historical Sketches, v. II, Maryland 1970.
• Norris N. A., Interpretacja antiocheńska, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, R. J. Coggins, J. L. Houlden (red.), Warszawa 2005, s. 293-296.
• Prinz F., Peregrinatio, Mönchtum und Mission, München 1978.
• Richert F., Beobachtungen an den Quedlinburger Itala-Fragmente, w: Stimuli, Exegese und ihr Hermeneutik in Antike und Christentum: Festschrift für Ernst Dassmann, Münster 1996, s. 578-579.
• Schäferdiek K., Die Grundlegung der angelsächschischen Kirche im Spannungsfeld insular-keltischen und kontinental-römischen Christentums, München 1978.
• Schubert K., Jewish Pictorial Tradition in Early Christian Art, w: Jewish Historiography and Iconography in Early and Medieval Christanity, H. Schreckenberg, K. Schubert, Van Gorcum (red.), 1992, s. 141-286.
• Swern M.C., The Iconography of Creation of Adam and Eve in Early Christian Manuscript Recensions, Ohio 1965.
• Wetzel Ch., Die Bibel in der bildenden Kunst, Stuttgart 2009.
• Weitzmann K., Illustration in Roll and Codex, Princeton 1947.
• Weitzmann K., The Illustration of the Septuagint, w: Studies in Classical and Byzantine Manuscript Illumination, w: H. E. Kessler (red.), Chicago 1970, s. 45-75.
• Wright D. H., Vergilius Vaticanus: vollständige Faksimile-Ausgabe im Originalformat des Codex Vaticanus Latinus 3225 der Biblioteca Apostolica Vaticana, Graz 1984.
• Young F., Interpretacja aleksandryjska, w: Słownik hermeneutyki biblijnej, R. J. Coggins, J. L. Houlden (red.), Warszawa 2005, s. 282-285.