Sztuka jako świętowanie

• Authors: Leszek Sosnowski

Title variants

EN

Art as Festival

• Conference: Profesorowi Władysławowi Stróżewskiemu w Jego siedemdziesięciolecie
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Sztuka była niemal zawsze dziedziną wyróżnioną w tym m.in. sensie, że wywoływała u odbiorcy przeżycia przenoszące go poza sferę codzienności, potoczności i praktyczności. Takie rozumienie sztuki pojawiło się po raz pierwszy w poglądach filozofów starożytnej Grecji. W artykule zostają przywołane poglądy o odmiennych metafizycznych podstawach: pitagorejczyków i Arystotelesa, jednak zbliżone, jak się okaże, w pewnym aspekcie estetycznym. W wieku dwudziestym z kolei, idee podobne, wyrażające przekonanie o wyjątkowości spotkania ze sztuką głoszą: Helmut Kuhn, który wydobywa archetypalny aspekt relacji sztuka-świętowanie; Hans-Georg Gadamer, który zwraca uwagę na epistemiczny charakter tej relacji i Władysław Stróżewski, koncentrujący się na jej ontycznej charakterystyce. W pierwszym przypadku (starożytność) chodzi o pojęcie “wczas” (scholé), zaś w drugim (wiek dwudziesty) o pojęcie święto i świętowanie (Festival, Festlichkeit, Eigenzeit).

EN

Art has been a privileged sphere in the sense that it appeales to art-receivers because of its power of taking them outside the sphere of everyday life (commonplaceness) and practicality. For the first time the philosophers of ancient Greece propagated this view. In this paper the Pythagorean and Aristotle’s views are considered; however they have different metaphysical bases, there is some aspect common to theirs aesthetics. In 20th century it is Helmut Kuhn, Hans-Georg Gadamer and Władysław Stróżewski who express similar ideas and convictions about an exceptionality of the meeting between art and man. In the first part of the article (the ancient) notion of “leisure” (scholé) is presented, while in the second one the case of “festival”, Festlichkeit and Eigenzeit is taken into account.

Keywords

PL

Świętowanie; Sztuka; Estetyka

EN

Festival; Art; Aesthetics

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Estetyka i Krytyka
• Year: 2003
• Issue: 2(5)
• Pages: 90-105

Dates

published

2003

Contributors

author

Leszek Sosnowski

• Uniwersytet Jagielloński, Instytut Filozofii

References

• H. Osborne “O wartościach moralnych i estetycznych” w: Ethos sztuki M. Gołaszewska (red.) PWN, Warszawa 1985. D. Laertios Żywoty i poglądy słynnych filozofów W. Olszewski (tł.) PWN, Warszawa 1982. Arystoteles Polityka L. Piotrowicz (tł.) PWN, Warszawa 1964. H. Kuhn “The System of Art” The Journal of Art and Art Criticism 1(1941). H.-G. Gadamer Aktualność piękna K. Krzemieniowa (tł.) Oficyna Naukowa, Warszawa 1993. R. Ingarden Wykłady i dyskusje z estetyki PWN, Warszawa 1981 Wł. Stróżewski Dialektyka twórczości PWM, Kraków 1983.

Identifiers

ISSN

1643-1243