Program Polska–Białoruś–Ukraina w polityce rozwoju regionów przygranicznych

• Authors: Bogdan Kawałko

Title variants

EN

Poland–Belarus–Ukraine Programme in the Development Policy of Cross-Border Regions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rozwój regionów transgranicznych w Europie stanowi ważny element zarówno europejskich, jak i narodowych polityk poszczególnych państw. Szczególnym wyzwaniem działań w tym zakresie są regiony położone na zewnętrznej wschodniej granicy UE, zwłaszcza wzdłuż granic z Białorusią i Ukrainą. Wynika to z uwarunkowań geopolitycznych, asymetrii systemów gospodarczych oraz różnic ustrojowo-politycznych. Sytuacja ta istotnie ogranicza wiele procesów rozwojowych oraz możliwości wykorzystania endogennych potencjałów rozwojowych. Jednym z celów polityk spójności UE jest europejska współpraca terytorialna, która ma za zadanie wspierać przezwyciężanie tych ograniczeń oraz przeciwdziałać peryferyzacji regionów przygranicznych. W artykule podjęto próbę analizy i oceny przyjętej polityki i wykorzystania Programu Współpracy Transgranicznej PBU na lata 2007–2013 oraz próbę oceny przygotowania do nowej edycji programu na lata 2014–2020. Wskazano zarówno na pozytywne, jak i negatywne aspekty funkcjonowania tego instrumentu, a także zasadność uwzględniania tej problematyki w celach polityki spójności, celowość jej współfinansowania z poziomu UE, wzmacniania pozycji i rangi współpracy transgranicznej pomiędzy regionami z państw UE oraz spoza tej organizacji. We wnioskach i rekomendacjach stwierdza się, że uzyskane efekty rozwojowe, wynikające z tej interwencji dla wskazanego w artykule regionu transgranicznego, co do ich istotności, są małe i nieadekwatne do potrzeb tego obszaru. Dla uzyskania tzw. „efektu skali” w tym zakresie wymagana jest większa koncentracja i ukierunkowanie interwencji oraz program o zdecydowanie większym wymiarze finansowego wsparcia z pozycji KE.

EN

The development of cross-border areas in Europe is an important component of European as well as national policies of individual countries. A real challenge for these actions are the regions located on the EU external eastern border, especially along the Belarusian and Ukrainian borders. It results from the geopolitical conditions, asymmetry in economic systems as well as constitutional and political differences. Such circumstances substantially restrict the ability to use the endogenous development potential. One of the aims of the EU cohesion policy is the European territorial cooperation, which intends to limit these constraints and prevent the peripheralisation of the cross-border areas. The article aims to analyse and assess the adopted policy, the use of the Cross-border Cooperation Programme Poland–Belarus–Ukraine 2007–2013 and tries to evaluate preparations for a new edition of the programme for the years 2014–2020. It addresses the good and bad sides of functioning of the instrument as well as the validity of including such issues in the aims of cohesion policy, the purpose of co-financing from the EU funds, enhancing the position and weight of territorial cooperation among the regions within the EU and outside its borders. In conclusion and recommendations it is stated that achieved results of development, which stem from the intervention in the discussed cross border area, are minimal and inadequate for the needs of the region as far as their relevance is concerned. To achieve the so called economies of scale, there is a need for greater concentration and targeting of the intervention as well as a programme with visibly increased scope of financing by the European Commission.

Keywords

EN

cross-border areas; territorial cooperation; European Commission; Poland-Belarus-Ukraine Programme; regional development

• Publisher: Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu
• Journal: Barometr Regionalny. Analizy i prognozy
• Year: 2015
• Issue: 2(40)
• Pages: 7-27

Contributors

author

Bogdan Kawałko

• Departament Polityki Regionalnej, Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie
• Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu

References

• Cohesion Policy 2007–13. Commentaries and Official Texts. (2007): Luxemburg, Office for Official Publications of the European Communities.
• European Territorial Cooperation. Building Bridges between People. (2011): Luxembourg, Publ. Off. of the European Union.
• Europejska współpraca terytorialna 2007–2013. Europejski instrument sąsiedztwa i partnerstwa 2007–2013. Przewodnik po programach. (2008): Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Departament Współpracy Terytorialnej.
• Grzechnik O. (2013): Współpraca ze wschodnimi regionami nabiera kształtów. „Lubelski Informator Unijny «Puls Regionu»”, nr 4 (20), s. 10–11.
• Kawałko B. (2007): Granica Wschodnia jako czynnik ożywienia i rozwoju społeczno-ekonomicznego regionów przygranicznych. Synteza. [w:] Ekspertyzy do Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020, t. 2, Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Kawałko B. (2011a): Strategia społeczno-gospodarczego rozwoju woj. lubelskiego a Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego. [w:] D. Baliński, J. Szlachta i J. Woźniak (red.): Krajowa strategia rozwoju regionalnego do roku 2020 a strategie rozwoju społeczno-gospodarczego województw, Studia/Polska Akademia Nauk Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, t. 137, Warszawa, Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
• Kawałko B. (2011b): Wybrane problemy polsko-ukraińskiej współpracy transgranicznej. „Barometr Regionalny. Analizy i prognozy”, nr 2 (24), s. 35–60.
• Kawałko B. (2011c): Wybrane problemy współpracy transgranicznej. [w:] W. Janicki (red.): Województwo lubelskie. Środowisko-społeczeństwo-gospodarka, Lublin, Norbertinum Wydawnictwo-Drukarnia-Księgarnia.
• Kawałko B., Szlachta J. (2008): Problemy rozwoju obszarów transgranicznych Polski, Białorusi i Ukrainy w kontekście europejskiej polityki sąsiedztwa na lata 2007–2013. [w:] A. Miszczuk (red.): Statystyka publiczna w procesie integracji europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki obszarów transgranicznych. Międzynarodowa konferencja naukowa z okazji jubileuszu 90-lecia Głównego Urzędu Statystycznego, Biblioteka Wiadomości Statystycznych, t. 60, Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
• Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2030. (2012): Departament Koordynacji Polityki Strukturalnej, Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, dokument przyjęty przez Radę Ministrów 13 grudnia 2011 roku.
• Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010–2020: regiony, miasta, obszary wiejskie. (2010), Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 13 lipca 2010 r.
• Miszczuk A. (2013): Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego. Lublin, Norbertinum Wydawnictwo-Drukarnia-Księgarnia.
• Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Narodowa Strategia Spójności. (2006): Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Dokument zaakceptowany przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 r.
• Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa Strategia rozwoju Kraju. (2013): Warszawa, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
• Strategia rozwoju kraju 2020. Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo. (2012): Warszawa, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Strategia rozwoju województwa lubelskiego na lata 2014–2020 (z perspektywą do 2030 r.). (2014): Lublin, Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego.