Usługi w eksporcie nowych i starych państw członkowskich Unii Europejskiej - rozbieżne tendencje

• Authors: Mroczek Wojciech

Title variants

EN

Services in the Exports of New and Old Member States of the European Union - the Divergent Trends

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Usługi odgrywają kluczową rolę w rozwoju handlu międzynarodowego opartego na międzynarodowych sieciach dostaw. Wzrost znaczenia usług w tworzeniu wartości dodanej eksportowanych towarów przekłada się na większą różnorodność i lepszą jakość towarów. Udział usług stanowi jedną z podstawowych różnic w strukturze eksportu państw starej Unii Europejskiej (UE-15) i nowych państw członkowskich z Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW). W UE-15, jak wynika zarówno z tradycyjnych statystyk handlu zagranicznego, jak i statystyk uwzględniających wartość dodaną w handlu międzynarodowym, jest ono wyraźnie większe niż w EŚW. Co więcej, w krajach UE-15 od 1995 r. znaczenie usług w eksporcie wzrasta, natomiast w krajach EŚW dominuje tendencja odwrotna, wyraźna zwłaszcza po 2004 r. Strukturalna słabość eksportu (i ogólnie produkcji) w krajach EŚW jest widoczna w strukturze tworzenia wartości dodanej eksportu w poszczególnych grupach usług. W krajach tych w eksporcie towarów wykorzystywana jest przede wszystkim wartość dodana tworzona w usługach związanych z handlem (magazynowanie i logistyka), a więc tych, które tworzą mniejszą wartość dodaną. W UE-15 największa część wartości dodanej powstaje w usługach biznesowych, znajdujących się znacznie wyżej w hierarchii łańcuchów wartości dodanej. Taka struktura zagranicznej wartości dodanej może wskazywać, że dla korporacji międzynarodowych korzystniejsze jest przenoszenie przetwórstwa przemysłowego do nowych państw członkowskich, natomiast rozwijanie działalności usługowej związanej z eksportem towarów albo jest zostawione w krajach macierzystych, albo przenoszone do mniejszych gospodarek UE-15. Kraje EŚW stawały się zatem w większym stopniu centrami przemysłu przetwórczego, podczas gdy kraje Europy Zachodniej przesuwały coraz bardziej swoją specjalizację w kierunku sektora usług.

EN

Services play a key role in the development of international trade based on international supply chains. The growing importance of services in the creation of value added of exported goods increases product differentiation and quality of goods. The importance of services is also one of the distinguished features of different export structures of the old EU Member States and new Member States from Central and Eastern Europe. In the EU-15, the role of services is significantly higher than in CEE. These differences have been indicated by both traditional foreign trade statistics (gross) and the statistics in the added value in international trade. Furthermore, while in the EU-15 since 1995 the importance of services exports has been steadily growing, in the CEE the opposite trend has prevailed, especially evident after 2004. The structural weakness in exports (and generally production) in the CEE countries is visible in the structure of value-added created in exports of each group of services. In the new Member States, in the exports of goods, it is used primarily the added value created in trade-related services (warehousing and logistics), so those that create less value, while in the old EU the largest part of the added value is created in business services, standing much higher in the hierarchy of value-added chains. This structure of foreign value added may indicate that international corporations prefer moving manufacturing to Central and Eastern Europe, while the service activities related to the exports of goods are either left in their home countries or transferred to the smaller economies of Western Europe. In result, the CEE countries have become rather centres of manufacturing, while the countries of Western Europe have specialised increasingly in the services industry.

Keywords

PL

usługi; międzynarodowe sieci dostaw; dywergencja; stare państwa członkowskie UE; nowe państwa członkowskie UE

EN

services; international supply chain; divergence; old EU Member States; new EU Member States

• Publisher: Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
• Journal: Unia Europejska.pl
• Year: 2014
• Issue: 5
• Pages: 3-8

Dates

published

2014-09-2014-10

Contributors

author

Mroczek Wojciech

• Instytut Ekonomiczny Narodowego Banku Polskiego, Warszawa

References

• Dołączono do tekstu artykułu.

Identifiers

ISSN

2084-2694