Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | 29 | 284-310

Article title

„Oddajcie nam Matkę Bożą…”. Działania dezintegracyjne aparatu bezpieczeństwa wobec sanktuarium w Starej Błotnicy w świetle dokumentów SB

Authors

Content

Title variants

EN
Give us back the Mother of God… Disintegration activities of the security apparatus against the Stara Błotnica sanctuary in the light of the Secret Police files

Languages of publication

PL

Abstracts

EN
Stara Błotnica is an important local sanctuary in the Radom (former Sandomierz) diocese. The icon of the Our Lady of Consolation enshrined in the local church was for centuries considered to be miraculous by the faithful. In the 60s, the efforts for coronation of the icon were undertaken by the administrator of the Sandomierz diocese, bishop Piotr Gołębiowski. For his efforts, pope Paul VI agreed to the coronation of the icon which took place on 21st August 1977. During preparations for the coronations it was decided to renovate the church and to subject the icon to conservation works. As a result, among others, after removal of several re-paintings, the icon was restored to its original appearance. A part of the faithful, confounded with this change, did not accept the outcome. The Secret Police swiftly decided to use this situation, fanning the icon-related conflict lasting for several years and trying to undermine the religious dimension of the event and the authority of the Church. It was suggested, among others, that the icon was switched and then sold abroad by the rector Józef Gałan in consultation with Bishop Gołębiowski. The preserved documentation created by the Secret Police allows for the partial reconstruction of the so-called disintegration activities (also called D-activities) conducted for several years against, among others, priest Józef Gałan and the Stara Błotnica sanctuary.

Year

Issue

29

Pages

284-310

Physical description

oryginalny artykuł naukowy

References

  • Błotnica [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych ziem słowiańskich, t. 1, Warszawa 1880
  • Boczek J., Kronika Starej Błotnicy od roku 1237 do 1992 (Przełom XIX-XX wieku), Radom 1992
  • Busse K., Jak inwigilowano błotnickie sanktuarium? – cz. 2, „Głos białobrzeski” 2012, nr 1
  • Busse K., Jak inwigilowano błotnickie sanktuarium?, „Głos białobrzeski” 2011, nr 1
  • Busse K., Oddajcie nam Matkę Bożą… Działania dezintegracyjne Służby Bezpieczeństwa wobec sanktuarium w Starej Błotnicy, (mps w druku)
  • Busse K., Utopia i rzeczywistość. Stowarzyszenie PAX w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym PRL i III RP na przykładzie województwa radomskiego (1975-1993), Lublin-Radom 2014
  • Chmielewski S., Obraz błotnicki koronowany, Warszawa 1998
  • Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944-1990 w świetle dokumentów MSW, Warszawa 2000
  • Dziurok A., Metody walki aparatu bezpieczeństwa z Kościołem katolickim. Przykłady działań dezintegracyjnych Służby Bezpieczeństwa w latach sześćdziesiątych XX wieku [w:] Stosunki państwo-Kościół w Polsce 1944-2010. Studia i materiały, red. R. Łatka, Kraków 2013
  • Friszke A., PRL wobec Kościoła. Akta Urzędu ds. Wyznań, Warszawa 2010
  • Giese A., Królowa Narodu. Cz. 6, Wybrane Sanktuaria Maryjne Diecezji Radomskiej: "Krynicy Łask" - Matki Bożej Pocieszenia Pani i Królowej Ziemi Radomskiej w Starej Błotnicy, Sanktuarium Matki Bożej Staroskrzyńskiej - Matki Pięknej Miłości w Skrzyńsku oraz Sanktuarium Matki Bożej Świętorodzinnej w Studziannie – Poświętne, Pelplin 2008
  • Grajewski A., Oskarżony ks. Franciszek Blachnicki, „Więź” 2001, nr 5
  • Gralak L., Inwigilacja pieszych pielgrzymek przez Służbę Bezpieczeństwa w ramach spraw obiektowych kryptonim „Pątnicy” w latach 1976-1988, Kraków 2014, mps;
  • Gruszyński J., Uroczystości koronacyjne obrazu Matki Bożej Pocieszenia w Błotnicy, „Słowo Powszechne”, 30 VIII 1977 r.
  • Gryz R., Między liberalizacją a dezintegracją. Stosunki państwo-Kościół w latach osiemdziesiątych [w:] Stosunki państwo-Kościół w Polsce 1944-2010. Studia i materiały, red. R. Łatka, Kraków 2013
  • Hejda A., Błotnica [w:] Rocznik diecezji radomskiej 2007, Radom 2007
  • Informacja o działalności komórek „D” pionu IV byłej Służby Bezpieczeństwa, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2003, nr 1
  • Jędrzejewski Z., Uroczystości koronacji obrazu Matki Boskiej, „Słowo Powszechne”, 24 VIII 1977 r.
  • Jurczak J., Atrakcyjność Starej Błotnicy jako miejsca kultu maryjnego, Radom 2007 (praca licencjacka)
  • Kowalik S., Eksperyment. Władze PRL wobec biskupa Piotra Gołębiowskiego1957-1980, Radom 2006
  • Kowalik S., Konflikt wyznaniowy w Wierzbicy. Niezależna parafia w polityce władz PRL (1962–1977), Lublin 2012
  • Kowalik S., Kutkowski A., Kutkowski J., …byłem z tymi ludźmi. Życie i działalność księdza Romana Kotlarza, Radom 2007
  • Kutkowski A., Krzysztofik M., Twarze radomskiej bezpieki. Katalog wystawy, Lublin 2008
  • Lasota M., O raporcie sejmowej komisji poświęconym Samodzielnej Grupie „D” w MSW, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2003, nr 1
  • Makarewicz S., Sanktuarium Ziemi Radomskiej Matki Bożej Pocieszenia w Błotnicy, „Kronika Diecezji Sandomierskiej” 1977, nr 1
  • Milenium czy Tysiąclecie, red. B. Noszczak, Warszawa 2006
  • mm, Pozostanie tu na zawsze, „Gość Radomski” 2014, nr 26
  • Mosioł E., Kult koronowanych obrazów Matki Bożej w sanktuariach ziemi radomskiej, Radom 2009
  • Musiał F., Podręcznik bezpieki. Teoria pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w świetle wydawnictw resortowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL (1970-1989), Kraków 2007
  • Niemirski Z., Zaniesie ludziom pocieszenie, „Gość Radomski” 2012, nr 35
  • O metodach walki z Kościołem prowadzonej przez peerelowskie służby bezpieczeństwa z Antonim Dudkiem, Janem Żarynem o prok. Andrzejem Witkowskim rozmawia Barbara Polak, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2003, nr 1
  • Plany pracy Departamentu IV MSW na lata 1972-1979, wstęp P. Tomasik, wybór i opracowanie M. Biełaszko, A. K. Piekarska, P. Tomasik, C. Wilanowski, Warszawa 2007
  • Roszkowski W., Historia Polski 1914-2005, Warszawa 2009
  • Rusek M., Nie ta Matka Boża, „Gazeta Wyborcza. Radom”, 21 VIII 2010
  • Ryszka C., Infułat z Suchedniowa, Kraków 2007
  • Siarczyński F., Opis powiatu radomskiego, Radom 2004
  • Sławiński W., Dziel i rządź. Spory i konflikty wewnątrzkościelne jako narzędzie walki z Kościołem katolickim PRL – przyczynek do zagadnienia [w:] Kościół w obliczu totalitaryzmów. Zbiór studiów dla uczczenia XXV rocznicy męczeńskiej śmierci księdza Jerzego Popiełuszki, Toruń 16-17 V 2009 r., red. W. Polak, W. Rozynkowski, M. Białkowski, J. Kufel, Toruń 2010
  • Stanaszek B., „Wrogo ustosunkowany do naszego państwa”. Biskup Piotr Gołębiowski w dokumentach komunistycznej bezpieki i władz wyznaniowych, Sandomierz 2006
  • Stanaszek B., Diecezja sandomierska w powojennej rzeczywistości politycznej w latach 1945-1967, t. 1, Problematyka personalno-organizacyjna, t. 2, Duszpasterstwo i laicyzacja życia społecznego, Sandomierz 2006
  • Terlecki R., Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990, Kraków 2009
  • Tomasik P., Wstęp [w:] Plany pracy Departamentu IV MSW na lata 1972-1979, wstęp P. Tomasik, wybór i opracowanie M. Biełaszko, A. K. Piekarska, P. Tomasik, C. Wilanowski, Warszawa 2007
  • Ukleja R., Miejsca święte w Polsce łaskami i cudami słynące. Sanktuaria i miejsca kultu Matki Bożej Pocieszenia, Warszawa 2007
  • Warso A., Opowieść o Biskupie Piotrze. W 30. rocznicę śmierci Sługi Bożego bp. Piotra Gołębiowskiego (1902-1980), Skarżysko-Kamienna 2010
  • Wójcik J., ...I wróciła na szlak nawiedzenia, Skarżysko-Kamienna 2001
  • Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2007, (przy współudziale S. Bober), Poznań 2009

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-a509ea03-3865-4151-8fb6-1934876e5279
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.