Wojenne losy „polskiego Disneya”

• Authors: Mróz Michał

Title variants

EN

“Polish Disney” on the War Front

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest poświęcony wojennej twórczości Włodzimierza Kowańki, pioniera filmu animowanego, rysownika, konstruktora oraz żołnierza armii Władysława Andersa. Na podstawie wywiadów, artykułów prasowych, wspomnień innych żołnierzy oraz rysunków samego twórcy autor stara się zrekonstruować tułaczkę Kowańki po klęsce kampanii wrześniowej. Artysta na początku wojny przemierzał syberyjską tajgę jako jeden z sowieckich więźniów, a następnie wstąpił w szeregi armii polskiej. Artykuł ukazuje, w jaki sposób Kowańko prowadził swoją działalność artystyczną pomimo trudów wojennej tułaczki i sytuacji ciągłego zagrożenia. Tekst jest wreszcie próbą zdefiniowania sposobu, w jaki myślenie charakterystyczne dla języka animacji filmowej było obecne w jego pracach rysunkowych, graficznych czy teatralnych.

EN

The article is devoted to the wartime work of Włodzimierz Kowańko, a pioneer of animated film, draftsman, constructor and a soldier of Władysław Anders’ army. Using interviews, press articles, memoirs of other soldiers and drawings by Kowańko himself, Mróz tries to reconstruct Kowańko’s wartime wanderings after the defeat of the September campaign. At the beginning of the war, the artist travelled through the Siberian taiga as a Soviet prisoners and then he joined the Polish army. The article shows how Kowańko conducted his artistic activity despite the hardships of war and the situation of constant threats. The text is finally an attempt to define the way in which language-specific thinking in animation was present in his drawings and graphic, or theatrical work.

Keywords

EN

Włodzimierz Kowańko; animation

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2017
• Issue: 99 Triki, numery specjalne, atrakcje
• Pages: 196-206

Contributors

author

Mróz Michał

References

• Giżycki, Marcin. „Przed 1945: prekursorzy i pionierzy”. In: Polski film animowany, red. M. Giżycki, B. Zmudziński, Polskie Wydawnictwo Audiowizualne, Warszawa 2008,
• Sitkiewicz, Paweł. „Włodzimierz Kowańko – polski Disney”, In: tegoż, Miki i myszy. Walt Disney i film rysunkowy w przedwojennej Polsce, Gdańsk, słowo/obraz terytoria, 2012,
• Flig, Jacek. „Kilka obrazów animacji”, Kwartalnik Filmowy”, nr 65, (2009).
• L. B. [Leon Braun], Polski film rysunkowy powstaje na Śląsku, „Kino” 1932, nr 46, s. 8.
• Autor nieznany, Nareszcie polski film rysunkowy. „Pan Twardowski” na ekranie, „Kino” 1934, nr 4, s. 7; autor nieznany, „Pan Twardowski” na ekranie, „Światowid” 1934, nr 3, s. 17.
• M.O. [Mikołaj Ozierowski], Film rysunkowo-plastyczny rzeczywistością – zrealizowaną w Polsce, „Srebrny Ekran” 1938, nr 19, s. 16; A. Arian [Adrian Czermiński], Polski film rysowany, „Muza Filmowa” 1938, nr 3, s. 1.
• Ford, Karol. Czy Władysław Starewicz wróci do Polski, „Czas” 1939 , nr 71, s. 11.
• Didi-Huberman, Georges. Obrazy mimo wszystko, tłum. Mai Kubiak Ho-Chi, Kraków, Universitas, 2012.
• Starzewski, Stanisław [pseud. Zwierniak Piotr], Zamorski Kazimierz [pseud. Mora Sylwester], Sprawiedliwość sowiecka, Włochy 1945.
• Anders, Władysław. Wstęp, w: Wittlin, Tadeusz. Diabeł w raju, Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1990, s. 4.
• Mansfeld, Bogusław. „Obrazki łagierne Włodzimierza Kowańki”. In: Album Amicorum – między Wilnem a Toruniem: księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Józefowi Poklewskiemu, Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2008, s Sontag, Susan. O fotografii, tłum. S. Magala, Warszawa, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, 1986.
• Hertz, Zbigniew. Od Buzułuku do Bolonii, „Biuletyn Informacyjny Biblioteki Narodowej”, nr 4 (2001)
• Bazarewski, Jerzy, „Wystawa Włodzimierza Kowańki”, Orzeł Biały, nr 35 (1943)
• Kowańko, Włodzimierz, „Łazik” 1944, nr 9, s. 4.
• Kowańko, Włodzimierz. „Łazik” 1943, nr 1, s. 4.
• Kowańko, Włodzimierz, „Łazik”, czerwiec 1946, s. 2.
• Wuzeł [pseudonim], Od rzeczy poważnych do groteski, „Na szlaku kresowej” 1945, nr 1, s. 68.
• L. B. [Leon Braun], Polski film rysunkowy powstaje na Śląsku, „Kino” 1932, nr 46, s. 8.
• Herzbaum. Edward. Między światami. Dziennik andersowca 1939-1945, Warszawa, Ośrodek Karta, 2016, s. 151.
• Ta., Kariera polskiego żołnierza-rysownika, „Głos Polski” 1951, nr 2266, s. 5.
• Autor nieznany, Anti-Communist Film at Bethesda, „The Eugene Guard” 1954, 15 maja, s. 2
• Autor nieznany, ”Del Otro Lado” Aktualności ze świata artystycznego w Buenos Aires, „Głos Polski” 1952, nr 2294, s. 5.
• Autor nieznany, Maria Ester Bueno vista por Kowanko, „Correio da manha” 1960, nr 20655, s. 11.
• Autor nieznany, Sequestrado o oficial polones que sabe demais, „Luta Democratica” 1968, Nr 4488, s. 2.
• Autor nieznany, Desenhista continua melhorando, „Correio da manha” 1968, nr 23149, s. 10.