Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | 26 | 165-183

Article title

Postawy „być” i „mieć” a postrzeganie małżeństwa i rodziny przez narzeczonych

Content

Title variants

EN
Attitudes ‘to be’ and ‘to have’ and the Fiancées’ Perception of Marriage and Family

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Wielu autorów zajmujących się egzystencjalną sytuacją człowieka odwoływało się do postaw „być” i „mieć” (np. G. Marcel, E. Mounier, Jan Paweł II, E. Fromm). Bronisław Grulkowski (1995, 2000, 2007) skonstruował oryginalną psychologiczną Skalę Postaw Być i Mieć (SPBiM). Prezentowane badania przeprowadzono wśród narzeczonych przygotowujących się do zawarcia sakramentu małżeństwa oraz osób żyjących w konkubinatach. Za pomocą skali SPBiM wydzielono grupy osób o postawach skrajnych pod względem postaw „być” i „mieć”. Przeanalizowane zostały różnice postaw i wypowiedzi na temat narzeczeństwa, małżeństwa, rodziny oraz trudności i kryzysów, które mogą dotykać współczesne małżeństwa i rodziny. Zaprezentowana analiza potwierdza słuszność wysuniętych wcześniej hipotez, że badani o postawach „być” mają bardziej pozytywny obraz Boga i dojrzalszą religijność, bardziej doceniają znaczenie miłości do współmałżonka, a także bardziej akceptują naukę katolicką na temat małżeństwa i rodziny.
EN
Many authors dealing with the existential situation of a man have referred to the attitudes ‘to be’ and ‘to have’ (i.e. G. Marcel, E. Mounier, John Paul II, E. Fromm). Bronisław Grulkowski (1995, 2000, 2007) built an original psychological Scale of To Be and To Have Attitudes (SPBiM). The research described was done among the fiancées preparing for the sacrament of marriage and the couples who cohabit. With the use of the SPBiM scale, groups of people with extreme attitudes towards ‘to be’ and ‘to have’ were distinguished. The analysis comprised the differences of attitudes and opinions on engagement period, marriage, family, problems and crises which may concern contemporary couples and families. The conclusions confirm the earlier hypotheses that the examined with ‘to be’ attitudes have a more positive picture of God and more mature religiousness. They appreciate the meaning of love for the spouse more and they accept the Catholic teaching on marriage and family to a greater extent.

Contributors

  • Wydział Teologiczny Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Wydział Teologiczny Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – absolwentka

References

  • Bartos, Mirosław. „Wpływ religijności na postawy typu «Mieć» i «Być». Badania empiryczne”. Lignum vitae 3 (2002): 45–62.
  • Benedykt XVI. „Wschód i Zachód, tradycja i nowoczesność spotykają się w muzyce (20.05.2010)”. L’Osservatore Romano 7 (31) (2010): 42–43.
  • Braun-Gałkowska, Maria. „Dialog w rodzinie”. Paedagogia Christiana 25, 1 (2010): 161–174.
  • Braun-Gałkowska, Maria. „Mieć dziecko, czy być matką?”. W: Oblicza macierzyństwa, red. Dorota Kornas-Biela, 67–74. Lublin: RW KUL, 1999.
  • Braun-Gałkowska, Maria. „Powodzenie małżeństwa a postawa religijna małżonków”. Roczniki Filozoficzne 27 (1979): 71–84.
  • Braun-Gałkowska, Maria. Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1992.
  • Braun-Gałkowska, Maria, Iwona Ulfik-Jaworska. Zabawa w zabijanie. Warszawa: Wydawnictwo Krupski i S-ka, 2000.
  • Brudek, Paweł, Bogusława Lachowska. „Religijny system znaczeń a jakość relacji małżeńskiej na poziomie ogólnym oraz na poziomie pary”. W: Nauka wobec religijności i duchowości człowieka, red. Katarzyna Skrzypińska, Halina Grzymała-Moszczyńska, Marek Jarosz, 117–134. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2014.
  • Bukalski, Sławomir. „Religijność jako kryterium jakości narzeczeństwa i małżeństwa”. Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 23 (2016): 247–262.
  • Bukalski, Sławomir. „Wzajemne poznawanie się narzeczonych w świetle strategii FOCCUS. Możliwości zastosowania duszpasterskiego”. Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 21 (2014): 231–240.
  • Chałubiński, Mirosław. „Ericha Fromma «Mieć czy być». Próba komentarza”. Colloquia Communia 1–2 (30–31) (1987): 231–241.
  • Cudak, Sławomir. „Preferowane wybory przyszłych związków małżeńsko-rodzinnych przez dorastającą młodzież”. Kultura – Przemiany – Edukacja 5 (2017): 216–226.
  • Dakowicz, Andrzej. „Psychologiczna analiza systemów rodzinnych małżeństw zaangażowanych religijnie”. Studia Teologiczne: Białystok, Drohiczyn, Łomża 30 (2012): 111–125.
  • Dakowicz, Lidia, Andrzej Dakowicz. „Psychologiczno-pedagogiczna analiza systemów rodzinnych mężczyzn w kontekście noetycznego wymiaru osobowości”. W: Mistrz i Przyjaciel. Ojciec Profesor Leon Benigny Dyczewski OFMConv, red. Małgorzata Halicka, Anna Szafranek, Lidia Dakowicz, 173–189. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2018.
  • Dudziak, Urszula. „Przygotowanie do małżeństwa a jego nierozerwalność – ocena postaw i wskazania pastoralne”. Sympozjum 1 (19) (2010): 103–131.
  • Fromm, Erich. Mieć czy być. Tłum. Mirosław Chałubiński. Warszawa: Wydawnictwo „Colloquia Communia”, 1989.
  • Gałkowska-Jakubik, Maria. Mieć czy być. Empiryczna weryfikacja koncepcji Ericha Fromma. Lublin: TN KUL, 2007.
  • Głód, Franciszek. „Dialog małżeński a rozwój miłości”. W: Rodzina w świetle psychologii pastoralnej, red. Borys Jacek Soiński, 55–78. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2007.
  • Grulkowski, Bronisław. Elementy motywacyjne postaw „być” i „mieć”. Lublin: RW KUL, 1996.
  • Grulkowski, Bronisław. „Metoda pomiaru i psychologiczna charakterystyka postaw «być» i «mieć». Roczniki Filozoficzne 43 (1995): 171–222.
  • Grulkowski, Bronisław. Postawy „być” i „mieć” a poczucie sensu życia. Gdańsk: Wydawnictwo Szymon Kujawski, 1998.
  • Grulkowski, Bronisław. „Postawy «być» i «mieć» w Psychologii”. Roczniki Filozoficzne 44 (1996): 5–35.
  • Grulkowski, Bronisław. „Przeżywanie czasowości w postawach «być» i «mieć»”. Studia Gdańskie 12 (1999): 229–256.
  • Grulkowski, Bronisław. Skala Postaw Być i Mieć. Podręcznik. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2007.
  • Grulkowski, Bronisław, Joanna Skwierawska-Stoltmann. „Religijność a «być» albo «mieć» w postawach małżonków”. W: Rodzina w świetle psychologii pastoralnej, red. Borys Jacek Soiński, 185–201. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2007.
  • Grzybowski, Jerzy. Dialog jako droga duchowości w małżeństwie i nie tylko. Kraków: Wydawnictwo M, 2004.
  • Gurba, Ewa. „Wczesna dorosłość”. W: Psychologia rozwoju człowieka, red. Janusz Trempała, 287–311. Warszawa: PWN, 2011.
  • Jan Paweł II. Encyklika „Centesimus Annus”. Rzym: Libreria Editrice Vaticana, 1991.
  • Jan Paweł II. Encyklika „Sollicitudo Rei Socialis”. Rzym: Libreria Editrice Vaticana, 1991.
  • Jan Paweł II. Posynodalna adhortacja apostolska „Christifideles Laici”. Watykan: Libreria Editrice Vaticana, 1987.
  • Jan Paweł II. Posynodalna adhortacja apostolska „Pastores dabo vobis”. Rzym: Libreria Editrice Vaticana, 1992.
  • Jaworski, Romuald. Psychologiczne korelaty religijności personalnej. Lublin: RW KUL, 1989.
  • Juroszek, Weronika, Oktawia Haberla, Wioleta Kubeczko. „Zależności między stylami przywiązania a intymnością, namiętnością i zaangażowaniem u narzeczonych”. Fides et Ratio 2 (10) (2012): 89–101. Dostęp 10.01.2019. http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/presentations0/fides10.pdf#page=89.
  • Kamiński, Krzysztof. „Wpływ religijności narzeczonych na poglądy dotyczące regulacji poczęć i przerywania ciąży”. Rocznik Teologii Katolickiej 2 (13) (2014): 101–114.
  • Karyłowski, Jerzy. „Socjalizacyjne determinaty endo/egzocentryzmu moralnego”. Studia Psychologiczne 2 (1982): 73–88.
  • Krok, Dariusz. „Systemowe ujęcie rodziny w badaniach dobrostanu psychicznego jej członków”. W: Rodzina w nurcie współczesnych przemian, red. Dariusz Krok, Paweł Landwójtowicz, 359–368. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2012.
  • Liberska, Hanna. „Oczekiwania dotyczące własnej osoby i przyszłego partnera małżeńskiego w późnej adolescencji”. Roczniki Socjologii Rodziny 13 (2001): 185–196.
  • Malina, Alicja, Dorota Katarzyna Suwalska-Barancewicz. „Wzajemne przywiązanie partnerów i wsparcie a ich satysfakcja z życia na różnych etapach rozwoju rodziny”. Psychologia Rozwojowa 2 (2017): 55–69.
  • Marcel, Gabriel. Być i mieć. Tłum. Piotr Lubicz. Warszawa: PAX, 1986.
  • Marcel, Gabriel. Homo Viator. Wstęp do metafizyki nadziei. Tłum. Piotr Lubicz. Warszawa: PAX, 1965, 1984.
  • Mariański, Janusz. „Małżeństwo i rodzina w świadomości Polaków – analiza socjologiczna”. Zeszyty Naukowe KUL 4 (2015): 77–103.
  • Mariański, Janusz. „Sakrament małżeństwa w świadomości katolików polskich w kontekście przemian rodziny”. Studia Teologii Dogmatycznej 2 (2016): 143–169.
  • Oleś, Piotr. Wartościowanie a osobowość: Psychologiczne badania empiryczne. Lublin: RW KUL, 1989.
  • Pierożek, Waldemar. „«Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii» a duszpasterstwo młodzieży”. Seminare. Poszukiwania naukowe 20 (2004): 181–194.
  • Polak-Jakuszko, Weronika. „Małżeństwo chrześcijańskie a miłość”. Łódzkie Studia Teologiczne 26, 1 (2017): 35–52.
  • Ratzinger, Joseph. „Neopoganie i Kościół”. W: Benedykt XVI, Ostatnie rozmowy. Z Benedyktem XVI rozmawia P. Seewald. Tłum. Jacek Jurczyński, 297–307. Kraków: Dom Wydawniczy Rafael, 2016. Pierwotnie wydane w: Joseph Ratzinger. „Die neuen Heiden und die Kirche”, Hochland 51, 1 (1958): 11.
  • Rogaska, Aleksandra. Zdolności emocjonalne, kompetencje społeczne a postawa „mieć”, „być” u młodzieży. Warszawa: Promotor, 2009.
  • Rostowska, Teresa. Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2001.
  • Sujak, Elżbieta. „Konflikty i kryzysy w życiu rodzinnym – sposoby ich rozwiązywania”. W: Miłość. Małżeństwo. Rodzina, red. Franciszek Adamski, 463–490. Kraków: WAM, 1988.
  • Szymołon, Jerzy. „Postawy prospołeczne a religijność”. Roczniki Psychologiczne 5 (2002): 181–193.
  • Tarnowski, Karol. „Być czy mieć”. W Drodze 4 (1986): 40–48.
  • Suchodolska, Anna, Tomasz Gosztyła. „Personalność relacji religijnej narzeczonych a jakość ich wzajemnej komunikacji interpersonalnej”. Studia z Psychologii w KUL 16 (2010): 23–40.
  • Szyszka, Małgorzata. „Małżeństwo, rodzina, ojcostwo – tendencje przemian”. Roczniki Nauk Społecznych 46, 2 (2018): 7–27.
  • Uchnast, Zenon. Humanistyczna orientacja w psychologii osobowości. Lublin: RW KUL, 1983.
  • Zawadzka, Joanna. „Postawy być czy mieć – rozwój czy upadek współczesnego człowieka”. Fides et Ratio 2 (22) (2015): 140–146. Dostęp 20.10.2018. http://www.stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/Fides2015-2.pdf.
  • Zbonikowski, Andrzej. „Czynniki osobowościowe warunkujące podejmowanie aktywności zarobkowej przez studentów”. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie 2 (21) (2015): 23–34.
  • Zbonikowski, Andrzej. „Osobowościowe uwarunkowania postawy mieć vs być młodych dorosłych u progu kariery zawodowej”. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie 2 (19) (2014): 171–179.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-debe991e-40d4-4734-9f23-5f86d5c23efb
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.