Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2018 | 2(52) | 183-196

Article title

Inequalities of the Development of Polish-Ukrainian Transborder Regions

Title variants

PL
Nierówności rozwoju polsko-ukraińskiej strefy przygranicznej

Languages of publication

EN

Abstracts

EN
The purpose of the article is the estimation of the level of development of Polish-Ukrainian transborder regions, provision of an outline of problems and perspectives of their development, and of possible ways of solving such problems. The hypothesis states that the border line, on both the Ukrainian and Polish sides, is a powerful negative factor in the development of border regions. It is particularly visible on the Ukrainian side of the border. In order to delimitate the research area, the criterion of its location on counties (administration areas are named: in Poland — “poviat,” in Ukraine — “raion”) frame was applied. Therefore, for the transborder region, we consider administrative units located directly near the border: 9 counties of the Lubelskie and Podkarpackie voivodships for the Polish side, and 10 counties of 3 transborder regions in Ukraine (Lviv, Volyn, and Zakarpattia). For complex analysis of its development, we selected 9 diagnostic variables of sociodemographic, environmental, and economic development. In order to evaluate the level of development of transborder region, the synthetic index of its development was elaborated (Perkal index). The analysis of the spatial distribution of selected variables showed similarities in the development of Polish-Ukrainian transborder regions by environmental aspect, but significant differences in economic and sociodemographic depictions. In the context of the Perkal index, 4 classes of development of administrative units were elaborated. The worst situation regarding development was observed in the Volodymyr Volynskyi County with a level of development of -0,58. The best situation was observed in the case of the Bieszczadzki County with a level of development of 0,50. According to the authors, greater integration of Ukraine with the European Union, and active policy for activation of transborder regions could contribute to a reduction of differences in development of Polish-Ukrainian border regions.
PL
Celem artykułu jest określenie poziomu rozwoju przygranicznej strefy polsko-ukraińskiej, zarysowanie współczesnych problemów i perspektyw rozwoju wyżej wymienionych obszarów oraz dróg ich rozwiązania. W pracy przyjęto hipotezę, że obecność granicy zarówno po stronie ukraińskiej, jak i po stronie polskiej jest ważną destymulantą rozwoju pogranicza polsko-ukraińskiego, co jest widocznie zwłaszcza po stronie ukraińskiej. Do delimitacji obszaru badań zastosowano kryterium położenia na szczeblu powiatowo-rejonowym. Za tereny pogranicza uznano zatem jednostki administracyjne położone bezpośrednio przy granicy państwowej: 9 powiatów z dwóch województw (lubelskiego i podkarpackiego) po stronie polskiej oraz 10 rejonów z 3 obwodów (wołyńskiego, lwowskiego i zakarpackiego) po stronie ukraińskiej. Do kompleksowej oceny poziomu rozwoju wybranych jednostek wytypowano 9 zmiennych diagnostycznych z zakresu rozwoju społeczno-demograficznego, ekologicznego i ekonomicznego. Posłużono się kompleksowym miernikiem rozwoju pogranicza polsko-ukraińskiego (miernik Perkala). Analiza przestrzennego rozkładu zmiennych wykazała podobieństwo strefy przygranicznej pod względem elementów ekologicznych, natomiast znaczące różnice w sferze ekonomicznej i społeczno-demograficznej. W świetle miernika Perkala wyróżniono 4 klasy rozwoju jednostek administracyjnych. Najsłabiej rozwiniętą jednostką administracyjną był rejon włodzimierski z poziomem rozwoju −0,58 po ukraińskiej stronie pogranicza, a najlepiej — powiat bieszczadzki po stronie polskiej z wartością poziomu rozwoju 0,50. Do zmniejszenia różnic rozwojowych może przyczynić się większa integracja Ukrainy z UE oraz polityka aktywizacji obszarów przygranicznych.

Contributors

  • Maria Curie-Sklodowska University
  • Maria Curie-Sklodowska University
  • Maria Curie-Sklodowska University

References

  • Angelovic, M., and R. Istok. 2016. “How to Assess Quality of Life. Theoretical and Methodological Research Aspects in Cross-Border Regions.” Bulletin of Geography-Socio-Economic Series 32 (32): 19–32. doi: 10.1515/bog-2016-0012.
  • Bański, J., W. Pantylej, W. Janicki, M. Flaga, and M. Wesołowska. 2014. Współczesne przekształcenia społeczno-gospodarcze a potencjał ludnościowy wschodniej Polski. Studia Obszarów Wiejskich. Warszawa: IGiPZ PAN; PTG.
  • Bartniczak, B., and A. Raszkowski. 2017. “Sustainable Development in the Russian Federation — Indicator-Based Approach.” Problemy Ekorozwoju 12 (2): 133–142.
  • Chojnicki, Z. 1999. Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii. Prace Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poznań: Bogucki. Wydawnictwo Naukowe.
  • Cullen, B.T., and M. Pretes. 1998. “Perceptions of Marginality in the United States and Canada.” In Perceptions of Marginality. Theoretical Issues and Regional Perceptions of Marginality in Geographical Space, edited by H. Jussila, W. Leimgruber and R. Majoral i Moliné, 183–195. Aldershot, Hants, UK – Brookfield, Vt.: Ashgate.
  • Czyż, T. 2001. “Zróżnicowanie regionalne Polski w układzie nowych województw.” In Zróżnicowanie społeczno-gospodarcze w nowym układzie terytorialnym Polski, edited by T. Czyż, 7–35. Warszawa: KPZK PAN.
  • Dolishnii, M.I. ed. 2000. Problemy i perspekyvy trasnskordonnoho cpivrobitnytstva v aspekti protsesiv yevropeickoi intehratsii [Проблеми і перспективи транскордонного співробітництва в аспекті процесів європейської інтеграції]. Sotsialno-ekonomichni doslidzhennia v perekhidui period [Соціально-економічні дослідження в перехідний період]. Lutsk [Луцьк]: NAN Ukrainy. In-t rehion. doslidzh. [НАН України. Ін-т регіон. дослідж.].
  • Eberhardt, P. 1989. Regiony wyludniające się w Polsce. Prace Geograficzne / Polska Akademia Nauk. Wrocław etc.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Eberhardt, P. 2003. “Current Demographic Situation in a Border Zone of the Euroregions of Eastern Poland.” Geopolitical & Economic Research on Central & Eastern Europe 3: 83–96.
  • Eberhardt, P. 2004. “Przeobrażenia demograficzne w Polsce i na Ukrainie w okresie transformacji ustrojowej.” Roczniki Nauk Społecznych 32 (1): 173–186.
  • Eberhardt, P. 2011. “Problematyka demograficzna tzw. ściany wschodniej Rzeczpospolitej Polskiej.” Roczniki Nauk Społecznych 39: 291–311.
  • Euroregion Bug w liczbach. 2000. Lublin: Urząd Statystyczny w Lublinie.
  • Gorzelak, G. 2000. “Polska wschodnia — perspektywy rozwoju.” In Narodowa strategia rozwoju regionalnego, edited by J. Szlachta, 141–174. Warszawa: KPZK PAN.
  • Górz, B. ed. 2000. Szanse rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem pogranicza polsko-ukraińskiego. XVI Ogólnopolskie Seminarium Geograficzno-Rolnicze Lublin 2000. Lublin: UMCS.
  • Grabiński, T., S. Wydymus, and A. Zeliaś. 1982. Metody doboru zmiennych w modelach ekonometrycznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Grosse, T.G. 2007. Innowacyjna gospodarka na peryferiach? Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
  • Hellwig, Z. 1968. “Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr.” Przegląd Statystyczny (4): 302–327.
  • Herbst, M., and P. Wójcik. 2013. “Delimitacja dyfuzji rozwoju z miast metropolitalnych z wykorzystaniem korelacji przestrzennej.” Studia Regionalne i Lokalne (4): 5–21.
  • Jakubowski, A. 2015. Przemiany demograficzne na obszarze Euroregionu Bug w latach 2003–2013. Analizy Statystyczne. Lublin: Urząd Statystyczny w Lublinie.
  • Jakubowski, A. 2017. “The Polish-Ukrainian Borderland on the Background of European Regions.” In The EU’s New Borderland. Cross-Border Relations and Regional Development, edited by A. Jakubowski, A. Miszczuk, B. Kawałko, T. Komornicki and R. Szul. Oxon – New York: Routledge-Taylor&Francis Group.
  • Kawałko, B., and A. Miszczuk. 2005. Pogranicze polsko-ukraińskie. Środowisko, społeczeństwo, gospodarka. Zamość-Lublin: Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji. Centrum Badawczo-Szkoleniowe; Urząd Statystyczny.
  • Kjaergard, B., B. Land, and K.B. Pedersen. 2014. “Health and Sustainability.” Health Promotion International 29 (3): 558–568. doi: 10.1093/heapro/das071.
  • Kostiv, O., and N. Prytsiuk. 2008. “Demohrafichni protsesy ykrainsko-polskovo prykordonnia: nyzynnyi riven [Демографічні процеси українсько-польського прикордоння: низинний рівень].” Visnyk Lvivskovo Universytetu. Seriia heohrafichna [Вісник Львівського університету. Серія географічна] (35): 177–185.
  • Makarewicz-Marcinkiewicz, A. 2015. “Holistyczna koncepcja zrównoważonego rozwoju w strategiach polskich województw do roku 2020.” Problemy ekorozwoju 10 (2): 103–113.
  • Maruszczak, H., and Z. Michalczyk. eds. 2004. Geograficzne problemy pogranicza Europy Zachodniej i Wschodniej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  • Meksuła, M.W., and L. Grzechnik. 2015. “Effect of Transport and Communication Connections on the Peripherality of the Border Areas of the Lubelskie Voivodship.” Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy 13 (1): 53–57.
  • Miszczuk, A. 2005. “Pogranicze polsko-ukraińskie jako przedmiot zainteresowania statystyki regionalnej.” Wiadomości Statystyczne 50 (6): 63–71.
  • Miszczuk, A. 2013. Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego. Lublin: Norbertinum Wydawnictwo – Drukarnia – Księgarnia.
  • Miszczuk, A. ed. 2017. Wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego. Lublin: Norbertinum, Wydawnictwo – Drukarnia – Księgarnia.
  • Panek, T. 2009. Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza.
  • Pawłowski, A. 2009. “Rewolucja rozwoju zrównoważonego.” Problemy Ekorozwoju 4 (1): 65–76.
  • Pięta-Kanurska, M. 2010. “Oddziaływanie metropolii na region.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica (246): 23–34.
  • Pluta, W. 1977. Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych. Metody taksonomiczne i analizy czynnikowej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
  • Pogranicze polsko-ukraińskie w liczbach. 1999. Lublin: Urząd Statystyczny w Lublinie.
  • Polski, J. 1997. Strategia rozwoju Euroregionu Bug. Euroregion Bug. Lublin: “Norbertinum.”
  • Poruchynska, I. 2014. “Porivnialnyi analiz demohrafichnoi sytuatsii u Volynskii oblasti ta Liublinskomu voiebodstvi [Порівняльний аналіз демографічної ситуації у Волинській області та Люблінському воєводстві].” Naukovii ohliad [Науковий огляд] 8 (7): 105–113.
  • Prytsiuk, N., and M. Fliaga. 2007. “Osoblyvosti demohrafichnykh protsesiv ykrainsko-polskovo prykordonnia [Особливості демографічних процесів українсько-польського прикордоння].” Visnyk Lvivskovo Universytetu. Seriia heohrafichna [Вісник Львівського університету. Серія географічна] (34): 210–221.
  • Rees, P.H., M. Kupiszewski, H. Eyre, T. Wilson, and H. Durham. 1999. “The Evaluation of Regional Population Projections for the European Union.” ERDF Study (97/00/74/018).
  • Rokkan, S., and D.W. Urwin. 1983. Economy, Territory, Identity. Politics of West European Peripheries. London – Beverly Hills: Sage Publications.
  • Rudenko, L., O. Khomra, and H. Starostenko. 1996. “Trudova maiatnykova mihratsiia silckovo naselennia prykordonnykh raioniv Ukrainy [Трудова маятникова міграція сільського населення прикордонних районів України].” Ukrainskyi heohrafichnyi zhurnal [Український географічний журнал] (4): 42–47.
  • Runge, J. 2006. Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej. Elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze. Podręczniki i Skrypty Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Schmidt, M.H. 1998. “An Integrated Systemic Approach to Marginal Regions: from Definition to Development Policies.” In Perceptions of Marginality. Theoretical Issues and Regional Perceptions of Marginality in Geographical Space, edited by H. Jussila, W. Leimgruber and R. Majoral i Moliné, 45–66. Aldershot, Hants, UK – Brookfield, Vt.: Ashgate.
  • Shiva, V. 2005. Earth Democracy. Justice, Sustainability, and Peace. Cambridge, Mass.: South End Press.
  • Verdery, K. 2002. “Whither postsocialism?” In Postsocialism. Ideals, Ideologies, and Practices in Eurasia, edited by C.M. Hann, 15–28. London – New York: Routledge.
  • Zarycki, T. 2009. Peryferie. Nowe ujęcia zależności centro-peryferyjnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  • Zastavnyi, F.D. 2006. Problemy depresyvnosti v Ukrainy (sotsialno-ekonomichni, ekolohichni, demohrafichni) [Проблеми депресивності в України (соціально-економічні, екологічні, демографічні)]. Lviv [Львів]: Bidavn. tsentr LNU imeni Ivana Franka [Видавн. центр ЛНУ імені Івана Франка].
  • Zeliaś, A. ed. 2000. Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-46f8eb22-8b2a-48a8-94cc-b1b38e9c2f6e
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.