Crescendo albo polowanie na Parnickiego

• Authors: Markiewka Tomasz

Title variants

EN

Crescendo or a hunt for Parnicki

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The author of the article reviews the recent, two-volume critical edition of the correspondence between Jerzy Giedroyc and Teodor Parnicki. The letters of the editor of “Kultura” and the historical novelist living in Mexico City were written between 1946 and 1968 and document the period of Parnicki’s most intensive artistic work along with the problems the writer faced in that time. The author focuses mainly on the mechanisms of the Polish communist authorities’ “hunt for Parnicki” – the attempts to persuade the most sophisticated Polish historical novelist to leave the West and come to communist Poland, thus (indirectly) justifying and authorizing the regime. Persuasion usually took the form of financial pressure, yet the correspondence reveals a good deal of background information about Parnicki’s intellectual and existential loneliness at the time. Being trapped between the Polish emigration’s intellectual limitations and the restrictions of freedom in communist Poland, the writer realizes that his universalistic and cosmopolitan, non-nationalistic and anti-ideological vision of history is in fact fundamentally at odds with Polish culture and identity. The result of the loneliness was the artistic and intellectual complexity (a growing crescendo in Giedroyc’s terms) of Parnicki’s prose that, after his final moving to Poland in 1967, incorporated more and more self-reflective and autobiographical elements.

Keywords

PL

Jerzy Giegroyc, Teodor Parnicki, listy, powieść historyczna

EN

Jerzy Giedroyc, Teodor Parnicki, letters, historical novel

• Publisher: Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Instytut Teologiczny im. Jana Kantego w Bielsku-Białej, Książnica Beskidzka
• Journal: Świat i Słowo
• Year: 2015
• Volume: 13
• Issue: (2)25
• Pages: 233-244

Contributors

author

Markiewka Tomasz

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

References

• J. Giedroyc, T. Parnicki, Listy 1946-1968, cz. 1-2, opracował, wstępem i przypisami opatrzył Andrzej Dobrowolski, Instytut Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską, Oddział Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Association Institute Littéraire „Kultura”, Biblioteka „Więzi” Tom 306, Archiwum Kultury 14, Warszawa 2014, t.1-2.
• T. Parnicki, Koniec „Zgody Narodów”. Powieść z roku 179 przed narodzeniem Chrystusa, t.1-2, Paryż 1955.
• M. Czuchnowski, Koniec urody powieści. Kilkanaście uwag o nowej powieści T. Parnickiego, „Dodatek Tygodniowy Ostatnich Wiadomości” 1956, nr 12.
• T. Parnicki, Dzienniki z lat osiemdziesiątych. Notatki o własnej pracy literackiej, wstęp Z. Lichniak, Słowo o autorze „Dzienników”, oprac. T. Markiewka, Kraków 2008.
• A. Wat, Pisma zebrane, t. 4: Korespondencja, wybór, oprac., posłowie A. Kowalczykowa, cz. 1, s. 139; cyt za: A. Dobrowolski, Casus Parnickiego, w: J. Giedroyc, T. Parnicki Listy 1946-1968, Warszawa 2014, cz. I, s. 19.