Antyczna przestrzeń w epitalamium Stanisława Teodora Piotrkowczyka pt. Akt weselny na nigdy niezwiędłej Górze Karmelu

• Authors: Katarzyna Kaczor-Scheitler

Title variants

EN

Ancient Space in the Epithalamium by Stanislaus Theodore Piotrkowczyk entitled Wedding Act at the Never-Ever Fading Mount Carmel

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The theme of the article is to present the ancient space in the epithalamium by Stanislaus Theodore Piotrkowczyk, entitled Wedding Act at the Never-Ever Fading Mount Carmel, written on the occasion of the “spiritual marriage” of the poet’s sister, Teresa Anne of St. Joseph. The article draws attention to the construction of the work, which contain characteristics of panegyric compositional elements. An important part of epithalamium is praising the virtues of the nun, who brought her attitude to gather priceless value. Visualizations of the message contained in the epithalamium about the desire to reject the beauties of the world for monastic life, in which to facilitate the improvement of the internal. Above all, the article shows Piotrkowczyk’s references to ancient tradition. These references proved that the religious themes can be presented, drawing not only from Christianity, but also from ancient heritage. Furthermore, these references also testified about the erudition of the author and of his interest in history and tradition of European culture.

Keywords

PL

epitalamium, panegiryk, Biblia, antyk, św. Teresa z Ávila, św. Augustyn

EN

epithalamium, panegyric, Bible, antique, St. Teresa of Ávila, St. Augustine

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe AP
• Journal: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
• Year: 2014
• Issue: 12
• Pages: 5-22
• Physical description: artykuł naukowy

Dates

published

2014-11-03

Contributors

author

Katarzyna Kaczor-Scheitler

• Uniwersytet Łódzki Łódź

References

• Augustyn św., Objaśnienia psalmów. Ps. 103-123, tłum. i wstęp J. Sulowski, oprac. E. Stanula, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. 41, z. 2. Warszawa 1986
• Augustyn św., Wyznania, tłum. K. Wisłocka-Remerowa, wstęp i objaśnienia J. Kowalski, BN II 45. Kraków 1929
• Biblia w przekładzie ks. J. Wujka z 1599 r., wstęp J. Frankowski, wyd. 5. Warszawa 2000
• Biedermann H., Leksykon symboli. Warszawa 2003
• Bieńkowski T., Antyk – Biblia – Literatura. Antyczne i biblijne inspiracje oraz symbole. W: Problemy literatury staropolskiej. Seria pierwsza, red. J. Pelc. Wrocław 1972,
• s. 307-354
• Bieńkowski T., Antyk w literaturze i kulturze staropolskiej (1450-1750). Główne proble-my i kierunki recepcji. Wrocław 1976
• Bieńkowski T., Panegiryk a życie literackie w Polsce XVI i XVII w. W: Z dziejów życia literackiego w Polsce XVI i XVII wieku, red. H. Dziechcińska, Studia Staropolskie,
• t. 48. Wrocław 1980, s. 183-196
• Borkowska M. OSB, Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 2: Polska Centralna i Południowa. Warszawa 2005
• Dmitruk K., Problemy publiczności literackiej w dawnej Polsce. W: Publiczność lite-
• racka i teatralna w dawnej Polsce, red. H. Dziechcińska. Warszawa-Łódź 1985, s. 7-
• -38
• Estreicher K., Bibliografia polska, S. III, t. 24. Kraków 1912; t. 26. Kraków 1915
• Estreicher K., Historia sztuki w zarysie, wyd. 3. Warszawa-Kraków 1979
• Forstner D. OSB, Świat symboliki chrześcijańskiej, tłum. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński. Warszawa 1990
• Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, wstęp J. Krzyżanowski, t. 2. Warsza-wa 1989
• Green P., Aleksander Wielki, tłum. A. Konarek. Warszawa 1978
• Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, przedm. przeł. J. Łanowski, wyd. 3. Wrocław 2008
• Grzybkowski A., Obraz serca w sztuce średniowiecznej. Między erotyką a mistyką. W: Sztuka a erotyka. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Łódź, listopad 1994. Warszawa 1995, s. 105-124
• Hernas C., Barok, wyd. 5 zmien. i rozszerzone. Warszawa 1998
• Juszyński M.H., Dykcjonarz poetów polskich, t. 2. Kraków 1820
• Kaczor-Scheitler K., Pochwała norbertanek krakowskiego klasztoru na Zwierzyńcu na przykładzie „Wezwania Oblubienic nowych na gody” Marcina Rostkowicza. W: Mi-scellanea literackie i teatralne (od Kochanowskiego do Mrożka). Profesorowi Janowi Okoniowi przez przyjaciół i uczniów na 70. urodziny zebrane, red. K. Płachcińska
• i M. Kuran, cz. 1. Łódź 2010, s. 332-357
• Kaczor-Scheitler K., Poetycki obraz „godów duchowych” Teresy Anny od św. Józefa na podstawie „Aktu weselnego na nigdy niezwiędłej Górze Karmelu” Stanisława Teodora Piotrkowczyka. W: Czterysta lat karmelitanek bosych w Polsce. Wkład mniszek karmelitańskich w polską historię, kulturę i duchowość. Księga jubileuszowa, red. E. Bu-
• szewicz, A. Smagacz OCD [w druku]
• Kalinowski K., Zagadnienia interpretacji św. Teresy Berniniego (Na marginesie arty-kułu W. Ranke „Berninis Heilige Teresa”). W: Interpretacja dzieła sztuki. Studia i dyskusje, red. J. Białostocki i in. Warszawa-Poznań 1976, s. 162-167
• Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa 1997
• Krasnowolska A., Wstęp. W: Historia Iranu, red. A. Krasnowolska. Wrocław 2010, s. 5-24
• Lavedan P., Historia sztuki. Średniowiecze i czasy nowożytne, tłum. z jęz. franc., wstęp
• i uzupełn. bibliografii H. Morawska, S. Kozakiewicz. Wrocław 1954
• Linde S.B., Słownik języka polskiego, wyd. 2 popr. i pomnożone, t. 4. Lwów 1858
• Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk. Poznań 1989
• Mroczek K., Epitalamium staropolskie. Między tradycją literacką a obrzędem wesel-nym. Wrocław 1989
• Mroczek K., Epitalamium. W: Słownik literatury staropolskiej (Średniowiecze – Rene-sans – Barok), red. T. Michałowska, B. Otwinowska, E. Sarnowska-Temeriusz. Wro-cław 1990, s. 183-187
• Nawotka K., Aleksander Wielki. Wrocław 2007
• Nieznanowski S., O poezji Kaspra Miaskowskiego. Studium o kształtowaniu się baroku w poezji polskiej. Lublin 1965
• Olbrycht M.J., Iran starożytny. W: Historia Iranu, red. A. Krasnowolska. Wrocław 2010, s. 74-160 (rozdz. 2 i 3)
• Olmstead A.T., Dzieje imperium perskiego, tłum. K. Wolicki. Warszawa 1974
• Owidiusz, Metamorfozy, tłum. A. Kamieńska, oprac. S. Stabryła, wyd. 2 zmien., BN II 76. Wrocław 1995
• Piotrkowczyk S.T., Akt weselny na nigdy niezwiędłej Górze Karmelu Jej Mci Panny
• Teresy Anny od Świętego Józefa, Piotrkowczykówny, rodzonej swojej kochanej sio-stry, z Oblubieńcem Chrystusem Panem, na dzień strasznych oddawania Bogu ślu-bów w Klasztorze Panien Zakonnych Teresy Świętej w Krakowie, w kościele Marcina Świętego sprawowany, a przez Stanisława Teodora Piotrkowczyka, studenta na ten czas monacheńskiego miejscem odległego, wrodzonym jednak afektem przytomnego, krótko opisany. Roku 1648. Dnia 6 kwietnia. [Kraków] 1648
• Piotrkowczyk S.T., Oświadczenie wrodzonej braterskiej miłości wiecznego Chrystusa Oblubienicy Jej Mci Pannie Barbarze Piotrkowczykównie do klasztoru panien Zakonu Dominika S. na Gródek w Krakowie wstępującej… Kraków 1645
• Piotrkowczyk S.T., Wieniec białoczerwony liliowy Jejmości Pannie Agnieszce Piotrkow-czykównie, rodzonej swej ukochanej pannie Siostrze przez Stanisława Piotrkowczyka na dzień obłóczyn w klasztorze panien Zakonnych na Gródku reguły Dominika Świętego w Krakowie oddany. Kraków 1646
• Ptak-Korbel W., Wawrykiewicz Z., Piotrkowczyk Stanisław Teodor. W: Polski słownik biograficzny, red. E. Rostworowski, t. 26. Wrocław 1981, s. 444
• Rostkowicz M.R., Wezwanie Oblubienic nowych na gody zacne od Chrystusa Pana, do Prześwietnego Zakonu Premonstrateńskiego na Zwierzyńcu. Dnia czternastego maja roku 1623. Za J.M.X. Macieja Zagórskiego, proboszcza tegoż miejsca. Kraków 1623, druk. dziedzice Jakuba Sybeneychera
• Schmidt J., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, tłum. B. Sęk. Katowice 1992
• Siarczyński F., Obraz wieku panowania Zygmunta III, króla polskiego i szwedzkiego, zawierający opis osób żyjących pod jego panowaniem, znamienitych przez swe czyny pokoju i wojny, cnoty lub występki, dzieła piśmienne, zasługi użyteczne i celne sztuki, porządkiem abecadła ułożony przez Franciszka Siarczyńskiego, cz. II. Lwów 1828
• Składanek B., Historia Persji, t. 1: Od czasów najdawniejszych do najazdu Arabów. Warszawa 2004
• Ślękowa L., Muza domowa. Okolicznościowa poezja rodzinna czasów renesansu i baro-ku. Wrocław 1991
• Tufte V., The Poetry of Marriage. The Epithalamium in Europa and its Development in England. Los Angeles 1970
• Wielka historia świata, t. 2: Stary i Nowy Świat. Od „rewolucji” neolitycznej do podbo-jów Aleksandra Wielkiego, red. nauk. J. Śliwa. Warszawa 2005
• Wipszycka E., Bravo B., Historia starożytnych Greków, t. 3: Okres hellenistyczny. War-szawa 2010
• Włodarski M., Wstęp. W: Polska poezja świecka XV wieku, oprac. M. Włodarski, wyd. 4 zmien., BN I 60. Wrocław 1997, s. III-CXVIII
• Zamarovský V., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, tłum. J. Illg, L. Spyrka, J. Wania. Katowice 1998

Identifiers

ISSN

2083-4721