Chińska awangarda filmowa i jej konteksty

• Authors: Alicja Helman

Title variants

EN

Chinese Film Avant-garde and It's Context

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jak zauważa Alicja Helman, pojęcie awangardy w odniesieniu do sztuki chińskiej, w tym także sztuki filmowej, pojawiło się w obrębie dekady 1979-1989, powszechnie zwanej Nową Erą. W sferze ideologicznej i życiu intelektualnym pojawiło się wówczas zjawisko określane mianem Wielkiej Dyskusji Kulturalnej albo Gorączki Kulturalnej. Autorka szczegółowo analizuje rozmaite czynniki i uwarunkowania (m.in. ekonomiczna i polityczna modernizacja, tzw. chiński modernizm, negowanie socrealizmu, odwoływanie się do tradycji kultury i sztuki chińskiej, zagrożenie „westernizacją”), które wpłynęły na ukształtowanie się tego, co dziś możemy uznać za chińską awangardę. Analiza kolejnych filmów prowadzi autorkę do konkluzji, że całe kino Piątej Generacji można uznać za awangardowe w ścisłym sensie tylko wówczas, gdy awangardę potraktujemy bardzo szeroko – jako praktykę artystyczną wychodzącą poza obowiązujące konwencje, a twórcę awangardowego – jako outsidera bądź buntownika. Jeśli natomiast awangardę będziemy pojmować jako odrębny nurt twórczości filmowej (z własnym systemem produkcji i rozpowszechniania, a zwłaszcza z własnymi twórcami, krytykami, publicznością etc.), to wówczas trzeba stwierdzić, że tak rozumianej awangardy w kinie chińskim rzeczywiście nie było.

EN

The notion of avant-garde in relation to Chinese art, including film art, first appeared during the decade of 1979-1989, commonly known as the new era. during that decade, the phenomenon of the “Great Cultural Discussion”, or the “Cultural Fever”, first appeared within intellectual debate and the ideological sphere. The author analyses in detail the factors and conditions (e.g. economic and political modernization, so called Chinese modernism, the negation of soc-realism, referring to the Chinese cultural and arts traditions, the threat of westernization) which shaped what is today called the Chinese avant-garde. The analysis of subsequent films allows the author to conclude that the films of the Fifth Generation as a whole can be considered avant-garde in the exact meaning of the word, only if we define avant-garde very widely – as an artistic practice that goes beyond the current conventions, where the avant-garde artist is an outsider, or a rebel. however if by avant-garde we mean a separate genre or stream of film making (with its own system of production and distribution, especially with its own artists, critics, audience), then one must conclude that there never was an avant-garde Chinese cinema.

Keywords

EN

Chinese cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2010
• Issue: 70
• Pages: 135-156

Contributors

author

Alicja Helman