Radzieckie organy bezpieczeństwa państwowego na Ukrainie: czerwiec–grudzień 1941 roku. Zarys problematyki

• Authors: Baran Wołodymyr

Title variants

EN

Soviet security services in Ukraine: June–December 1941. Outline of the issues

• Languages of publication: PL RU

Abstracts

EN

The article presents the outline of the activities undertaken by the Soviet state security services in Ukraine between June and December 1941. The author analyses different aspects of the operation of Soviet security services in the initial period of the German-Soviet war, in particular: the first organizational initiatives taken by the KGB USSR, the control of correspondence and public moods, the observation of refugees and establishment of evacuation points, the struggle against the enemy’s parachute operations and establishment of deadly battalions, the deportation of prisoners to the east of the country and executions in prisons in the western oblasts of the USSR, the fight against desertion and spreading panic at the rear, repression against the so-called anti-soviet and suspicious element, the mass deportations of citizens on ethnic grounds, the creation of subversive and reconnaissance groups as well as merging underground and guerrilla movements in the occupied territories. Several characteristic documents from the archives of the Soviet state security services are annexed to this article.

Keywords

PL

Ukraina; radzieckie organy bezpieczeństwa państwowego; wojna niemiecko-radziecka; deportacje ludności represje polityczne; ruch partyzancki

EN

Ukraine; Soviet state security services; German-Soviet war; deportation of citizens; political repression; guerrilla movement

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2017
• Issue: 30
• Pages: 227-267
• Physical description: oryginalny artykuł naukowy

Contributors

author

Baran Wołodymyr

• Uniwersytet Narodowy im. Łesi Ukrainki w Łucku

References

• O. Bażan, Suspilni nastroji w Ukrajinśkij RSR u perszi dni Wełykoji Witczyznianoji wijny (za dokumentamy Hałuzewoho Derżawnoho Archiwu Służby Bezpeky Ukrajiny), „Z Archiwiw WUCzK-HPU-NKWD-KHB” 2011, nr 2
• O. Моzochin, Prawo na riepriessii. Wniesudiebnyje połnomoczija organow gosudarstwiennoj biezopasnosti (1918–1953), Żukowskij–Моskwа 2006
• O. Romaniw, I. Feduszczak, Zachidnoukrajinśka trahedija 1941, Lwiw – Nju Jork 2003
• K. Popiński, A. Kokurin, A. Gurjanow, Drogi śmierci. Ewakuacja więzień sowieckich z Kresów Wschodnich ІІ Rzeczypospolitej w czerwcu i lipcu 1941, Warszawa 1995
• B. Musiał, Rozstrzelać elementy kontrrewolucyjne. Brutalizacja wojny niemiecko-sowieckiej latem 1941 roku, Warszawa 2001
• O. Bażan, Represywna dijalnist´ orhaniw WUCzK-DPU-NKWS-KDB na Kyjiwszczyni 1919 – 1980-ti rr., „Z Archiwiw WUCzK-HPU-NKWD-KHB” 2011, nr 1
• S. Ciesielski, Represje wobec obywateli polskich w ZSRR sierpień 1941 – styczeń 1944 [w:] Polska 1939–1945. Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami, red. T. Szarota, W. Materski, Warszawa 2009
• A. Аjsfeld, W. Маrtynienko, Filtracyja i opieratiwnyj uczot etniczeskich niemcew Ukrainy organami NKWD-NKGB-MWD-KGB wo wriemia Wtoroj mirowoj wojny i w poslewojennyje gody, „Z Archiwiw WUCzK-HPU-NKWD-KHB” 2010, nr 2
• O. Bażan, Deportacija narodiw Krymu w roky Druhoji switiwoji wijny. Czerez pryzmu dokumentiw radianśkych specsłużb [w:] Istorija Ukrajiny. Małowidomi imena, podiji, fakty. Zbirnyk statej, t. 26, Kyjiw 2004
• Stalinskije dieportacyi 1928–1953, red. А. Jakowlew, Моskwа 2005
• N. Bugaj, Narody Ukrainy w „Osoboj papkie Stalina”, Моskwа 2006
• W. Ziemskow, Spiecposielency w SSSR 1930–1960, Моskwа 2005
• M. Panczuk, L. Polowyj, Pid presom totalitarnoho reżymu. Nimci Ukrajiny w radjanśkyj period, „Polityka i Czas” 1992, nr 9–10
• W. Christoforow, Organy gosudarstwiennoj biezopasnosti SSSR w 1941–1945 gg., Моskvа 2011
• Osnaz. Ot Brigady osobogo naznaczenija k „Wympiełu”. 1941–1981, Moskwa 2001
• D. Wiedieniejew, Rozwiduwalno-dywersijna ta kontrrozwiduwalna dijalnist´ orhaniw derżawnoji bezpeky za linieju frontu w 1941–1945 rr. (za dokumentamy NKWS-NKDB Ukrajinśkoji RSR), „Z Archiwiw WUCzK-HPU-NKWD-KHB” 2014, nr 2
• D. Wiedieniejew, A. Kołpakidi, S. Czertoprud, Razwiedka Sudopłatowa. Zafrontowaja diwersionnaja rabota NKWD-NKGB w 1941–1945 gg., Моskwа 2015
• А. Gogun, I. Derejko, А. Kentij, Rodnia. Policyja i partizany, 1941–1944. Na primierie Ukrainy, Kijew 2011
• J. Аrmstrong, Partizanskaja wojna. Stratiegija i taktika 1941–1943, Моskwа 2007
• J. Armstrong, Sowietskije partizany. Liegiendy i diejstwitielnost´, Moskwa 2007
• A. Gogun, Stalinskije kommandos. Ukrainskije partizanskije formirowanija. Małoizuczennyje stranicy istorii, Моskwа 2008
• A. Kentij, W. Łozyćkyj, Wijna bez poszczady i myłoserdia. Partyzanśkyj front u tyłu wermachtu w Ukrajini 1941–1944, Kyjiw 2005
• A. Popow, NKWD i partizanskoje dwiżenije, Моskwа 2003; idem, Diwiersanty Stalina. Diejatielnost´ organow gosbiezopasnosti SSSR na okkupirowannoj tierritorii w gody Wielikoj Otieczestwiennoj Wojny, Moskwa 2004