Polska inna niż PRL. Rozważania programowe O co walczymy? na łamach organu Stronnictwa Narodowego „Walka” w latach 1941–1944

• Authors: Kosiński Krzysztof

Title variants

EN

Poland other than PRL (Polish People’s Republic). O co walczymy? (What do we fight for?) – programme consideration within the body of the National Party “Walka” in the period of 1941–1944

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

During the period of 1941–1944, “Walka” the head body of the National Party in the period of occupation published the series entitled “O co walczymy?” (What do we fight for?). It was comprised of 32 detailed drafts. They presented political, social and economic programme. At the same time, they comprise evidence of how the method of the programme invented by the NP was created during the four years of war. This article includes the analysis of the whole series entitled “O co walczymy?”, it depicts the political group where it was created and outlines the ideological and historic contexts. The analysis allows us to draw the conclusion that, at the beginning, the attention of the “O co walczymy” series’ authors was drawn to geopolitics and the issue of future borders. Since 1942 it was dominated by social and economic subjects. The “O co walczymy?” series proves that during the period of occupation, the National Party developed a comprehensive programme which included such issues as agricultural reform, education, higher education, the middle class, right for ownership, the judiciary, and work ethics. The local government and social organisations were to be the foundation of the “national political system”. Capitalism was to be the focal point of the system – as the source of moral standards and the safety catch protecting the national idea against distortion. The “O co walczymy?” series allows to imagine what the post-war Poland would be, if the power was not taken over by Communists.

Keywords

PL

Stronnictwo Narodowe; okupacja; prasa podziemna; program społeczno-gospodarczy; alternatywa dla socjalizmu i komunizmu; katolicka nauka społeczna; socjalizm; etatyzm; liberalizm; narodowa demokracja

EN

National Party; occupation; underground press; social and economy programme; alternative for Socialism and Communism; Catholic social teachings; socialism; statism; liberalism; national democracy

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2017
• Issue: 30
• Pages: 86-130
• Physical description: oryginalny artykuł naukowy

Contributors

author

Kosiński Krzysztof

• Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

References

• J. Rzepecki, Wspomnienia i przyczynki historyczne, wyd. drugie, Warszawa 1983
• M. Orłowski, Prasa konspiracyjna Stronnictwa Narodowego w latach 1939–1947, Poznań 2006,
• M. Urbanowski, Prawą stroną literatury polskiej. Szkice i portrety, Kraków 2007
• M. Motas, Od Dmowskiego do Giertycha. Szkice z dziejów obozu narodowego, Warszawa 2012
• W.J. Muszyński, W walce o Wielką Polskę. Propaganda zaplecza politycznego Narodowych Sił Zbrojnych (1939–1945), Biała Podlaska – Warszawa 2000
• Żeby Polska była polska!”. Antologia publicystyki konspiracyjnej podziemia narodowego 1939–1950, oprac. M.J. Chodkiewicz, W.J. Muszyński, Warszawa 2010
• R. Macyra, Prasa konspiracyjna w Kraju Warty w latach 1939–1945, Poznań 2006
• K. Komorowski, Obóz Narodowej Demokracji na przełomie wojny i pokoju, Warszawa 1991
• K. Komorowski, Polityka i walka. Konspiracja zbrojna ruchu narodowego 1939–1945, Warszawa 2000
• T. Bielecki, W szkole Dmowskiego. Szkice i wspomnienia, Londyn 1968
• M. Poradowski, Katolickie Państwo Narodu Polskiego, Wrocław 2010
• B. Grott, Dylematy polskiego nacjonalizmu. Powrót do tradycji czy przebudowa narodowego ducha, Warszawa 2015
• M.K. Kamiński, Edvard Beneš kontra gen. Władysław Sikorski. Polityka władz czechosłowackich na emigracji wobec rządu polskiego na uchodźstwie 1939–1943, Warszawa 2005
• J. Brodacki, Prołuż. Akademicki Związek Przyjaciół Łużyc. Historia wewnętrzna organizacji (1945–1949), Warszawa 2005
• N. Iwanow, Zapomniane ludobójstwo. Polacy w państwie Stalina. „Operacja polska” 1937–1938, Kraków 2014
• J.L. Popławski, Wybór pism, wybór, wstęp i oprac. T. Kulak, Wrocław 1998
• R. Scruton, The Palgrave Macmillan Dictionary of Political Thought, wyd. trzecie, New York 2007
• H.J. Wiarda, Corporatism and Comparative Politics. The Other Great „Ism”, London 1997
• Broszury konspiracyjne Stronnictwa Narodowego z lat 1939–1946, wybór i oprac. M. Orłowski, Poznań 2010
• P. Jastrzębski, „Myśl Narodowa” 1921–1939. Studium politologiczno-prasoznawcze, Warszawa 2012
• J. Chodorowski, Roman Rybarski (1887–1942). Z historii polskiej myśli ekonomicznej i prawnoustrojowej pierwszej połowy XX wieku, Wrocław 1997.
• R. Rybarski, Idee przewodnie gospodarstwa Polski, Warszawa 1939
• W.J. Muszyński, Z dziejów Stronnictwa Narodowego (1928–1947), „Biuletyn IPN” 2007, nr 8-9
• N. Wójtowicz, Roman Rybarski, „Biuletyn IPN” 2007, nr 8–9
• R. Rybarski, Polityka i gospodarstwo, Wrocław 2004
• T. Szarota, Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne, wyd. czwarte, Warszawa 2010
• Documentary Study of Hendrik De Man, Socialist Critic of Marxism, Princeton 2016
• T. Wegener, Rodzina Burschów w okresie wojny [w:] Ewangelicy warszawscy w walce o niepodległość Polski w latach drugiej wojny światowej. Wspomnienia i relacje, red. A. Janowska, Warszawa 1997
• P.H. Kosicki, Personalizm po polsku. Francuskie korzenie polskiej inteligencji katolickiej, Warszawa 2016
• A. Friszke, Między wojną a więzieniem. 1945–1953. Młoda inteligencja katolicka, Warszawa 2015
• J. Ogonowski, Sytuacja prawna Żydów w Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, Warszawa 2012
• Wizje Polski. Programy polityczne lat wojny i okupacji 1939–1944, wstęp, wybór i oprac. K. Przybysz, Warszawa 1992
• M. Szołucha, Program polityczny Adama Doboszyńskiego jako przykład młodoendeckiej myśli społeczno-gospodarczej, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2009, nr 9
• I. Bukraba-Rylska, Socjologia wsi polskiej, Warszawa 2008
• A. Smith, Wealth of Nations, Raleigh 2005
• L. Kulińska, Związek Akademicki Młodzież Wszechpolska i Młodzież Wielkiej Polski w latach 1922–1947. (Struktury, funkcjonowanie i główni działacze), wyd. II, Warszawa 2000
• M.J. Żmichrowska, Jan Kornecki (1884–1967). Działalność oświatowa, społeczna, polityczna, Warszawa 1996
• J. Mysiakowska-Muszyńska, Zabiegi o legalizację Stronnictwa Narodowego w kraju w latach 1945–1947, Warszawa 2012.
• Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1955. Słownik biograficzny, t. 1, red. J. Mysiakowska-Muszyńska, W.J. Muszyński, Warszawa 2010
• A. Achmatowicz, Polityka Rosji w kwestii polskiej w pierwszym roku Wielkiej Wojny 1914–1915, Warszawa 2003.