Wymagania prawne dotyczące pobożnych rozporządzeń woli według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku

• Authors: Paweł Kaleta

Title variants

EN

Legal Requirements Relating to Pious Dispositions According to the 1983 Code of Canon Law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor analizuje przepisy prawne dotyczące pobożnych rozporządzeń woli zawartych w KPK/83. Problem badawczy, który wnosi to: jakie są wymagania prawne w celu zgodnego z prawem przyjęcia pobożnych rozporządzeń woli. Wskazuje, że każdy może dokonać dobrowolnego rozporządzenia majątkowego na cele pobożne (kan. 1299 § 1), jeśli ma zdolność do czynności prawnych, z zachowaniem jednak kan. 668 § 5. Ustawodawca rozróżnia trzy sposoby rozporządzania majątkowego na cele pobożne: inter vivos (np. umową darowizny); 2) mortis causa (np. testamentem, zapisem testamentowym, legatem); oraz 3) poprzez powiernictwo na cele pobożne (kan. 1302). W przyjmowaniu pobożnych rozporządzeń woli należy przestrzegać nie tylko prawa kanonicznego, ale również prawa państwowego z zachowaniem uprawnień nadzorczych ordynariusza wyrażonych w kan. 1301 §§ 1 i 3; kan. 1302 §§ 1 i 2 i kan. 1304.

EN

This paper concerns the legal provisions on dispositions of pious causes included in the 1983 Code. The question which the Author addresses is: what are the legal requirements for the legitimate acceptation of pious causes. The content of the study shows that everyone is able freely to dispose of his or her goods for pious causes (can. 1299 § 1), if he or she has the capacity to carry out legal acts, without prejudice to the prescript of can. 668 § 5. There are three ways to carry out of pious dispositions: inter vivos (e.g. donation); 2) mortis causa (e.g. testament, last will, legate); and 3) trust for pious causes (can 1302). In order to accept dispositions for pious cause it should be observed not only canon law, but also civil law, without prejudice to the supervisory power of the Ordinary provided in can. 1301 §§ 1 and 3; can. 1302 §§ 1 and 2 and can. 1304.

Keywords

PL

pobożne rozporządzenia woli; akty inter vivos; akty mortis causa; powiernictwo na cele pobożne

EN

pious dispositions; an act inter vivos; an act mortis causa; a trust for pious causes

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2018
• Volume: 28
• Issue: 3
• Pages: 209-228

Contributors

author

Paweł Kaleta

• Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

References

• Bączkowicz Franciszek, Baron Józef, Stawinoga Władysław: Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. II, Opole: Wydawnictwo Diecezjalne św. Krzyża 1958.
• Bouscaren Timothy L., Ellis Adam Ch., Korth Francis N.: Canon Law. A Text and Commentary, Milwaukee: Bruce Publishing Co 1963.
• Chiappetta Luigi: Il Codice di Dirito Canonico, t. II, Bologna: EDB 2011.
• Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego, red. P. Majer, edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, Kraków: Wolters Kluwer Polska 2011.
• De Paolis Velasio: De bonis Ecclesiae temporalibus. Adnotationes in Codicem. Liber V, Rome: Gregorian University 1986.
• De Paolis Velasio: I beni temporali della Chiesa, nuova edizione aggiornata e integrata a cura di A. Perlasca, Bologna: EDB 2016.
• De Paolis Velasio: Il Codice del Vaticano II. I Beni temporali della Chiesa, Bologna: Edizioni Dehoniane 2001.
• Domaszk Arkadiusz: Dobra doczesne Kościoła, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2016.
• Falchi Francesco: Le pie volontà, [w:] AA.VV, I Beni temporali della Chiesa, Città del Vaticano: LEV 1999, s. 163-223.
• Gałkowski Tomasz: Pobożny zapis i pobożna fundacja, Prawo Kanoniczne 52 (2009), nr 3-4, s. 317-335.
• Grabowski Ignacy: Prawo kanoniczne według nowego Kodeksu, Lwów: Towarzystwo Biblioteka Religijna 1927.
• Jezioro Julian: Darowizna, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniwek, P. Machnikowski, wyd. 8, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2017, s. 1634.
• Kaleta Paweł: Kościelne prawo majątkowe, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2014.
• Kaleta Paweł: Prawne aspekty zarządzania dobrami doczesnymi Kościoła, Lublin: Wydawnictwo KUL 2017.
• Kennedy Robert: The Temporal Goods of the Church, [w:] New Commentary on the Code of Canon Law, red. J.B. Beal, J.A. Coriden, T.J. Green, Mahwah–New York: Paulist Press 2000, s. 1449-1525.
• Kuźmicka-Sulikowska Joanna: Pojęcie testamentu, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniwek, P. Machnikowski, wyd. 8, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2017, s. 1803.
• López Alarcón Marian: Dobra doczesne Kościoła, [w:] Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego, red. P. Majer, edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, Kraków: Wolters Kluwer Polska 2011, s. 929-982.
• Morrisey Francis G.: The Temporal Goods of the Church, [w:] The Canon Law. Letter & Spirit. A Practical Guide to the Code of Canon Law, red. G. Sheehy, F.G. Morrisey, R. Brown [i in.], Collegeville, Minn.: Liturgical Press 1995, s. 707-747.
• Pawluk Tadeusz: Prawo kanonicznego według Kodeksu Jana Pawła II, t. IV: Dobra doczesne Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy, Olsztyn: Włocławskie Wydawnictwo Diecezjalne 2009.
• Pinto Pio V.: Commento al Codice di Diritto Canonico, Citta del Vaticano: LEV 2001.
• Renken John A.: Pious Wills and Pious Foundations, Philipine Canonical Forum 10 (2008), s. 69-110.
• Sondel Janusz: Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków: Universitas 1997.
• Vázquez García-Peñuela José María: Pious Dispositions in General and Pious Foundations, [w:] Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, red. Á. Marzoa, J. Miras, R. Rodriguez-Ocaña, t. IV/1, Montreal-Chicago: Wilson & Lafleur 2004, s. 150-193.
• Vromant George: De bonis Ecclesiae temporalibus, wyd. 3, Brussels: Éditions de Scheut 1953.
• Walencik Dariusz: Fundacje zakładane przez osoby prawne Kościoła Katolickiego w Polsce a fundacje pobożne, Studia z Prawa Wyznaniowego t. 16 (2013), s. 65-91.
• Warmuz Agata: Pobożne zapisy jako sposób pozyskiwania dóbr doczesnych w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r i partykularnym prawie polskim, Kościół i Prawo 1 (14) 2012, s. 153-166.
• Wójcik Walenty: Dobra doczesne Kościoła, [w:] Walenty Wójcik, Józef Krukowski, Florian Lempa, Komentarz do Kodeksu z 1983 r., t. IV: Księga V. Dobra doczesne kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1987, s. 11-112.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp.2018.28.3-13