Od pedagogiki środowiska ku pedagogice społeczeństwa obezwładnionego instytucją państwową To jest nasz kraj – to jesteśmy my – społeczeństwo polskie

• Authors: Modrzewski Jerzy

Title variants

EN

From the pedagogy of the environment towards the pedagogy of a society overwhelmed by a state institution This is our country – this is us – Polish society

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nauki pedagogiczne, podobnie jak wiele innych, interesują się i kreują wizje społeczeństw sprawnych socjalizacyjnie (wychowawczo, edukacyjnie). Jest to jeden z niekwestionowanych imperatywów uzasadniających ich akceptowaną obecność w panteonie dyscyplin wiedzy identyfikowanych jako naukowe. W tym kontekście ich krytyczna reakcja na dostrzegane w praktyce politycznej zagrożenia dla kondycji socjalizacyjnej społeczeństwa ujawnia się jako niezbywalna powinność pedagoga teoretyka i praktyka. Autor artykułu podziela ten pogląd o takiej swoistej dla pedagogiki misji – zwłaszcza społecznej – proponując rudymentarną diagnozę aktualnego stanu destrukcji porządku demokratycznego w Polsce, ze wskazaniami jego socjalizacyjnych (i nie tylko takich) konsekwencji dla dorastającego w nim i stabilizującego ów porządek pokolenia.

EN

Pedagogical sciences, like many others, are interested in and create visions of socially-viable societies (educatively and educationally). This is one of the undisputed imperatives that justify their accepted presence in the pantheon of knowledge disciplines, identified as scientific. In this context, their critical reaction to the current and perceived political practice threats to the socialization condition of society is revealed as the inalienable duty of a theoretician and practitioner. The author of the article shares this view of such a specific pedagogical mission – especially social – proposing a rudimentary diagnosis of the current state of destruction of democratic order in Poland, with the indications of its socializing (and not only) consequences for generations, growing up in it.

Keywords

PL

Społeczeństwo wychowujące; ład demokratyczny i jego zagrożenia; pedagogizacja podmiotów sprawujących władzę

EN

Educating society; democratic order and its threats; pedagogisation of entities in power

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2018 (R. XVII)
• Issue: 4(70)
• Pages: 85-98

Contributors

author

Modrzewski Jerzy

• Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Arnoldi J. (2011), Ryzyko, Warszawa.
• Bauman Z. (2007), Płynne czasy. Życie w epoce niepewności, Warszawa.
• Beck U. (2012), Społeczeństwo światowego ryzyka. W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa, Warszawa.
• Bogunia-Borowska M. (red.), (2015), Fundamenty dobrego społeczeństwa. Wartości, Kraków.
• Castells M. (2010), Społeczeństwo sieci, Warszawa.
• Czyżewski M., Marynowicz-Hetka E., Woroniecka G. (red.), (2013), Pedagogizacja życia społecznego, „Societas/Communitas. Pedagogika. Socjologia”, nr 2.
• Downs A. (1957), An Economic Theory of Democracy, New York.
• Durkheim É. (1999), O podziale pracy społecznej, Warszawa.
• Edukacja obywatelska w Europie. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, (2012), Warszawa.
• Frycz Modrzewski A. (2004), Myśli polityczne Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Warszawa.
• Habermas J. (1966), Three Normative Models of Democracy, [w:], Democracy and Difference, S. Benhabib (red.), Princeton.
• Habermas J. (1993), Obywatelstwo a tożsamość narodowa: rozważania nad przyszłością Europy, Warszawa.
• Habermas J. (1996), Between Facts and Norms: Contribution to a Discourse Theory of Law and Democracy, Cambridge.
• Hoppe H.H. (2006), Demokracja – bóg, który zawiódł, Warszawa.
• Illich I. (1976), Społeczeństwo bez szkoły, Warszawa.
• Kopińska V., Solarczyk-Szwec H. (red.), (2017), Kompetencje społeczne i obywatelskie, Toruń.
• Kowalska M. (2005), Demokracja w kole krytyki, Białystok.
• Kowalska M. (2018), Polskie spory o demokrację, [w:], Społeczeństwo polskie dziś. Samoświadomość, uznanie, edukacja, M. Saganiak i in. (red.), Warszawa.
• Kropotkin P. (2006), Pomoc wzajemna, Poznań.
• Kwieciński Z. (2012), Pedagogie postu. Preteksty. Konteksty. Podteksty, Kraków.
• Kwieciński Z., Witkowski L. (red.), (1993), Spory o edukację. Dylematy, kontrowersje we współczesnych pedagogiach, Warszawa.
• Łukaszewski W., (1983), Czynniki decydujące o powodzeniu wychowania, [w:] Społeczeństwo wychowujące. Rzeczywistość i perspektywy, B. Suchodolski (red.), Wrocław.
• Majerek B. (2018), Niepewność w społeczeństwie współczesnym, Kraków.
• Masłyk E. (1979), Pojęcie „niepewności” i jego zastosowanie w analizach socjologicznych „Studia Socjologiczne”, nr 1.
• Matynia E. (2008), Demokracja performatywna, Wrocław.
• Mead M. (2000), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Warszawa.
• Melosik Z. (1995), Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Toruń–Poznań.
• Mouffe Ch., 2005, Paradoks demokracji, Wrocław.
• Pilch T. (2018), Marzec 2018. Stanowisko Stowarzyszenia „Ruch Pedagogów Społecznie Zaangażowanych” wobec społecznych problemów naszego kraju, „Pedagogika Społeczna”, nr 1.
• Potulicka E., Rutkowiak J. (2010), Neoliberalne uwikłania edukacji, Kraków.
• Rawls J., (1994, 2009), Teoria sprawiedliwości, Warszawa.
• Reimer E., (1971), The School is Dead, Middlesex.
• Sartori G. (1994), Teoria demokracji, Warszawa.
• Schumpeter J. (1995), Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Warszawa.
• Sumner W.G. (1993), Naturalne sposoby postępowania w gromadzie, Warszawa.
• Szczegóła L. (2013), Bierność obywatelska. Apatia polityczna w teorii demokratycznej partycypacji, Warszawa.
• Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Kraków.
• Theiss M., Kurowska A., Petelczyc J., Lewenstein B. (2017), Obywatel na zielonej wyspie. Polityka społeczna i obywatelstwo społeczne w Polsce w dobie europejskiego kryzysu ekonomicznego. Warszawa.
• Weber M., (2002), Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa.
• Zielińska H. (1996), Ivan Illich. Między romantyzmem a anarchizmem pedagogicznym, Toruń.
• Znaniecki F. (1973), Socjologia wychowania, t. 1–2, Warszawa.

Identifiers

ISSN

1642-672X