Analiza trendów w kontekście hermeneutyki i myślenia prospekcyjnego

• Authors: Kucner Andrzej

Title variants

EN

Analysis of Trends in the Context of Hermeneutics and Prospective Thinking

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Analiza trendów jest specyficznym podejściem badawczym, którego przedmiotem są obserwowalne zmiany, a orientację badań wyznacza przyszły, możliwy bieg zdarzeń i ich znaczenie. Analiza trendów łączy w sobie dwie perspektywy interpretacji zmian. Pierwszą – poznawczą, skoncentrowaną na analizie rzeczywistych danych, które służą rozumieniu procesów oraz są przesłanką do budowania scenariuszy przyszłości; drugą – aksjologiczną, służącą wartościowaniu procesów i szerzej rozumianemu sensemakingowi. Perspektywy te są komplementarne, a ich wynikiem jest krytyczne rozumienie zmian, a jednocześnie próba oceny ich znaczenia oraz wskazania możliwych następstw. Istotne staje się wtedy określenie ich wpływu na człowieka, kulturę czy środowisko w sposób, który przekracza ramy myślenia historycznego oraz wiedzy o wyłącznie obserwowalnych zjawiskach. Tak rozumiana analiza trendów łączy w sobie podejście inter- oraz transdyscyplinarne, jest hermeneutyką przyszłości i sposobem myślenia prospekcyjnego.

EN

An analysis of trends is a specific research approach concentrated on noticeable changes. As an orientation of research, the analysis is determined by a future, possible course of events and their meaning. An analysis of trends combines two perspectives of interpretations of changes. The first perspective is cognitive, focused on an analysis of facts in order to use them in process understanding and used to create future scenarios. The other perspective is axiological, used in valuation of processes and for sensemaking. Both of these perspectives are complementary with a result in critical understanding of changes and, simultaneously, an attempt to evaluate their meaning and determine possible outcomes. Thus, their impact on human being, culture, and nature, regardless of historical patterns and empirical knowledge is the most important goal of research. An analysis of trends combines an inter- and transdisciplinary approach; it is a hermeneutics of the future and a way of prospective thinking.

Keywords

PL

analiza trendów; hermeneutyka; myślenie prospekcyjne; analiza zmian; teoria rozumienia; interdyscyplinarność; transdyscyplinarność

EN

analysis of trends; hermeneutics; prospective thinking; analysis of changes; theory of understanding; interdisciplinarity; transdisciplinarity

• Publisher: University of Warsaw, Institute of Philosophy
• Journal: Edukacja Filozoficzna
• Year: 2020
• Issue: 69
• Pages: 143-167

Contributors

author

Kucner Andrzej

References

• Bernstein J., Transdisciplinarity: A Review of Its Origins, Development, and Current Issues, „Journal of Research Practice” 2015, Vol. 11, Issue 1, URL: http://jrp.icaap.org/index.php/jrp/article/view/510/436, dostęp: 12.07.2019.
• Brown T., Wyatt J., Design Thinking for Social Innovation, „Stanford Social Innovation Review”, Winter 2010, URL: https://new-ideo-com.s3.amazonaws.com/assets/files/pdfs/news/2010_SSIR_DesignThinking.pdf, dostęp: 8.10.2020.
• Dawkins R., Samolubny gen, tłum. M. Skoneczny, Pruszyński i Spółka, Warszawa 2012.
• Durst C., Durst M., Saffer M., Weak Signals, Hypes or Trends – Identify Innovation Opportunities and stay ahead of your Game, 2017, s. 5, doi: 10.13140/RG.2.2.27409.02408. Fjord Trends 2019, URL: https://trends.fjordnet.com/Trends_2019_download.pdf, dostęp: 29.07.2019.
• Future of an Ageing Population, Government Office for Science, OGL, London 2016, URL: https://www.ageing.ox.ac.uk/files/Future_of_Ageing_Report.pdf, dostęp: 11.07.2019.
• Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej. tłum. B. Baran, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. Głosy w sprawie interdyscyplinarności. Socjologowie, filozofowie i inni o pojęciach, podejściach i swych doświadczeniach, red. J. Kurczewska, M. Lejzerowicz, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2014.
• Gordon T.J., Trend Impact Analysis, 1994, URL: http://www.foresight.pl/assets/downloads/publications/Gordon1994-Trendimpact.pdf, dostęp: 22.02.2019.
• Grondin J., Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, tłum. L. Łysień, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007.
• Halicka K., Prospektywna analiza technologii – metodologia i procedury badawcze, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2016.
• Hines A., Bishop P., Thinking about the Future: Guidelines for Strategic Foresight, Hinesight, Houston 2015.
• Hornowska E., Brzezińska A.I., Kaliszewska-Czeremska K., Appelt K., Rawecka J., Bujacz A., Paradoksalny efekt triangulacji?, „Edukacja” 2012, nr 4(120), s. 72–83.
• Horx M., 13-Future Trends. Zwei neue Trendbegriffe für 2018, URL: https://www.horx.com/future-trends/, dostęp: 11.02.2019. Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką, red. A. Chmielewski, M. Dudzikowa, A. Grobler, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
• Kahneman D., Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, tłum. P. Szymczak, Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 2012.
• Kita M., „Razem”: konsiliencja, interdyscyplinarność, transdyscyplinarność, w: Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną, t. 1: Stan wiedzy i postulaty badawcze, red. M. Kita, M. Ślawska, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012, URL: https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/2543/1/Kita%20Razem_konsiliencja_interdyscyplinarnosc_transdyscyplinarnosc.pdf, dostęp: 3.07.2019.
• Kjaer A.L., The Trend Management Toolkit. A Practical Guide to the Future, Palgrave Macmillan, London 2014.
• Kucner A., Aksjologiczne i ontologiczne aspekty trendów, w: A. Kucner, G. Pacewicz, A. Rutkowska, R. Sierocki, J. Sobota, M. Sternicka-Kowalska, R. Szulc, M. Świgoń, P. Wasyluk, Trendy. Interpretacje i konfrontacje, Instytut Filozofii UWM w Olsztynie, Olsztyn 2018, URL: http://wmbc.olsztyn.pl/Content/5521/Trendy_Interpretacje%20i%20konfrontacje-min.pdf, dostęp: 22.07.2019.
• Kurczewska J., Wariacje na temat interdyscyplinarności, w: Oceny nauki, red. Sz. Biliński, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2014, s. 81, URL: http://pau.krakow.pl/Debaty_PAU/T_I/Debaty_PAU_I_dyskusja_Kurczewska.pdf, dostęp: 08.07.2019.
• Mayer-Schönberg V., Cukier K., Big Data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie, tłum. M. Głatki, MT Biznes, Warszawa 2014.
• Mikołajec J., Dwa typy dyfuzji innowacji i ich ontologiczne założenia, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2014, z. 72, s. 125–134.
• Miles, M.B., Huberman A.M., Analiza danych jakościowych, tłum. S. Zabielski, Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok 2000.
• Pacewicz G., Konotacja i denotacja „trendu”, w: A. Kucner, G. Pacewicz, A. Rutkowska, R. Sierocki, J. Sobota, M. Sternicka-Kowalska, R. Szulc, M. Świgoń,
• P. Wasyluk, Trendy. Interpretacje i konforntacje, Instytut Filozofii UWM w Olsztynie, Olsztyn 2018, URL: http://wmbc.olsztyn.pl/Content/5521/Trendy_Interpretacje%20i%20konfrontacje-min.pdf, dostęp: 22.07.2019.
• Pieriegud J., Wykorzystanie megatrendów do analizy przyszłościowego rozwoju sektorów gospodarki, w: Megatrendy i ich wpływ na rozwój sektorów infrastrukturalnych, red. J. Gajewski, W. Paprocki, J. Pieriegud, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową – Gdańska Akademia Bankowa, Gdańsk 2015.
• Przyłębski A., Hermeneutyczny zwrot filozofii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
• Raymond M., The Trend Forecaster’s Handbook, Laurence King Publishing, London 2010.
• Rifkin J., Społeczeństwo zerowych kosztów krańcowych. Internet przedmiotów. Ekonomia współdzielenia. Zmierzch kapitalizmu, tłum. A.D. Kamińska, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2016.
• Rogers E., Diffusion of Innovations, The Free Press, New York, London 1983.
• Rorty R., Intelektualista humanistyczny: jedenaście tez, w: tegoż, Filozofia a nadzieja na lepsze społeczeństwo, tłum. S. Tokariew, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013.
• Singh S., New Mega Trends: Implications for our Future Lives, Palgrave Macmillan, London 2012.
• Skalska Z., New Normal. Trendbook 2019/2020, Nederlanse Interieur Instituut (NII), 2019.
• Skalska Z., VUCA Times. Trend Book 2020/21, 360inspiration, Greenhat Innovation, 2020.
• Smil V., Global Catastrophes and Trends. The Next 50 Years, The MIT Press, Cambridge, London 2012.
• Stasik A., Narracje o przyszłości a projektowanie innowacji – perspektywa studiów nad nauką i technologią, „Stan Rzeczy” 2018, nr 1(14).
• Tabaszewska J., „Wędrujące pojęcia”. Koncepcja Mieke Bal – przykład inter- czy transdyscyplinarności?, „Studia Europaea Gnesnensia” 2013, nr 8, s. 113–130, URL: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Studia_Europaea_Gnesnensia/Studia_Europaea_Gnesnensia-r2013-t8/Studia_Europaea_Gnesnensia-r2013-t8-s113-130/Studia_Europaea_Gnesnensia-r2013-t8-s113-130.pdf, dostęp: 12.07.2019.
• Taleb N.N., Antykruchość. O rzeczach, którym służą wstrząsy, tłum. O. Siara, Kurhaus Publishing, Warszawa 2017.
• Thaler R.H., Zachowania niepoprawne. Tworzenie ekonomii behawioralnej, tłum. J. Konieczny, Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 2018. The 2018 Ageing Report Underlying Assumptions & Projection Methodologies, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2017, URL: https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/economy-finance/ip065_en.pdf, dostęp: 11.07.2019.
• Thinking about the Future. Guidelines Strategic Foresight, eds. A. Hines, P. Bishop, Social Technologies LLC, Houston 2015.
• Trend and Future of Sustainable Development, eds. H. Lakkala, J. Vehmas, Finland Futures Research Centre, Helsinki 2011.
• Voros J., A Generic Foresight Process Framework, „Foresight” 2005, Vol. 5, No. 3, s. 11, doi:10.1108/14636680310698379.
• The VUCA-Report, The Strategic Agility Institute, 2016, URL: https://static1.squarespace.com/static/5579c941e4b00a23147233ce/t/56eff7f420c6474a7cd617ab/1458567164889/The_VUCA_Report_1.1_March_2016.pdf, dostęp: 22.02.2019.
• Wieczorek T., Triangulacja metod w badaniach społecznych. „Zagadnienia Społeczne” 2014, nr 1(1), s. 15 i nn., URL: http://czasopismo.nwsp.pl/01%20TWieczorek%20Triangulacja%20metod%20%20badaniach_1(1)%202014.pdf, dostęp: 5.08.2019.
• World Population Ageing 2017 Highlights, United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, 2017, URL: https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2017_Highlights.pdf, dostęp: 11.07.2019.