Образность и лексика как элементы формирования экспрессивности фразеологических единиц

• Authors: Ксения И. Стэнпень

Title variants

Obrazowość i leksyka jako elementy kształtowania ekspresywności frazeologizmów

Образность и лексика как элементы формирования экспрессивности фразеологических единиц

• Languages of publication: RU

Abstracts

RU

-

PL

Determinującą cechą związków frazeologicznych jest obrazowość. Natura obrazu, zawartego w frazeologizmach, charakteryzuje się wieloaspektowością, ponieważ nakładają się na niego ogólne właściwości przedmiotów oraz indywidualne spostrzeżenia. W wyniku czego traktowanie obrazu może być rozumiane jako subiektywne i wątpliwe pod względem wiarygodnego determinanta ekspresywności. Natomiast zwracana jest uwaga na ogólnie przyjęty i rozumiany odbiór świata pozajęzykowego, czyli relewantne cechy denotatu. One właśnie stanowią podstawę formy wewnętrznej frazeologizmów. Jej dosłowność albo irracjonalność wpływa na kształtowanie ekspresywności, jak również rzeczywistość bądź abstrakcyjność obrazu określa stopień nasilenia ekspresji. Losowo wybrane do zbadania frazeologizmy wykazały, że walory słownictwa zawartego w ich składzie też oddziałują na intensywność ekspresywności. Ponadto połączenie charakterystycznego obrazu z nacechowanym słownictwem wzmacnia poziom ekspresji. Opisany proces został przedstawiony w sposób ilościowy, którego jednostką miary stanowi jednostka intensywności (JI). Na podstawie wskaźnika JI podejmuje się próba porównania ekspresywności wybranych związków frazeologicznych.

EN

Imaging is a feature determining phrasemes. The nature of images contained in phrasemes is characterised by multi-dimensionality as images are comprised of general features of items and individual observations. As a result, image treatment might be perceived as subjective and doubtful from the point of view of a reliable expressiveness determinant. However, attention is paid to the generally accepted and understood perception of the non-verbal world, i.e. the relevant features of the denotation. It comprises the basis of the internal form of phrasemes. Its literalness or irrationality affects the shaping of expressiveness, and the reality or abstraction of an image determines the level of expressiveness intensity. Phrasemes randomly selected for examination demonstrated that the qualities of vocabulary contained in them also influence the intensity of expressiveness. Furthermore, a combination of a characteristic image with marked vocabulary strengthens the level of expressiveness. The described process was presented in a quantitative manner, the measurement unit of which is the unit of intensiveness (UI). An attempt to compare the expressiveness of selected phrasemes was made on the basis of the UI indicator.

Keywords

RU

-

PL

obrazowość; nacechowanie; leksyka; ekspresywność; frazeologizm; intensywność; obrazowość; nacechowanie; leksyka; ekspresywność; frazeologizm; intensywność

EN

imaging; markedness; lexis; expressiveness; phraseme; intensiveness

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
• Year: 2018
• Issue: 15
• Pages: 129-136

Dates

published

2018-10-30

Contributors

author

Ксения И. Стэнпень

References

• Галкина-Федорук Е. М. (1958), Об экспрессивности и эмоциональности в языке, [в:] «Сборник статей по языкознанию», Москва, с. 103–124.
• Гвоздарев Ю. А. (1988), Рассказы о русской фразеологии, Москва.
• Калинин А. В. (1966), Лексика русского языка, Москва.
• Краткий словарь блатного жаргона, http://www.aferizm.ru/jargon/slovar.htm [dostęp: 27.05.2017].
• Ларионова Ю. А. (2014), Фразеологический словарь современного русского языка, Москва.
• Мезенин С. М. (1983), Образность как лингвистическая категория, «Вопросы языкознания 6», Москва, с. 48–57.
• Мелерович А. М., Мокиенко В. М. (2008), Семантическая структура фразеологических единиц современного русского языка, Кострома.
• Мокиенко В. М. (1989), Славянская фразеология, Москва.
• Словари и энциклопедии на Академике, http://dic.academic.ru/ [dostęp: 27.05.2017].
• Chlebda W. (2003), Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy, Łask.
• Skubalanka T. (1972), O ekspresywności języka, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. XXVII, 8, Lublin: Polonia, s. 123–135.
• Straś E. (2008), Kategoria intensywności we frazeologii języka polskiego i rosyjskiego, Katowice.

Identifiers

DOI

10.18778/1731-8025.15.13