Model stosunku pracy a projekt kodeksu pracy z 2018 r.

• Authors: Eliza Maniewska

Title variants

EN

The employment relationship model and a draft of the Labour Code from 2018

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiot badań: Perspektywy badawcze przyjmowane w polskiej i europejskiej nauce prawa pracy odnośnie do modelu stosunku pracy (modelu stosunku świadczenia pracy). Cel badawczy: Określenie pożądanych perspektyw formułowania modelu stosunku pracy i ze­stawienie ich z propozycją zmiany modelu stosunku pracy zawartej w projekcie kodeksu pracy z 2018 r. Metoda badawcza: Autorka posługuje się metodą mieszaną, uwzględniając obok metody for­malno-dogmatycznej także metody: prawno-porównawczą, filozoficzną i antropologiczną. Wyniki: Autorka wskazuje, jakie – jej zdaniem – powinny być perspektywy formułowania propozycji zmian modelu stosunku pracy w polskim prawie pracy. Uważa, że należy przyjąć perspektywę holistyczną uwzględniającą głównie: prawa człowieka (prawa socjalne), uwarun­kowania antropologiczne, wartości moralne, czynniki wynikające z procesów gospodarczych, a także normatywne uregulowania ustroju gospodarczego w wymiarze krajowym i europejskim oraz ogólnoświatowym. Postuluje, aby żadna z wymienionych perspektyw nie była dominująca lub nadmiernie dominująca. Niezbędne jest bowiem podejście zrównoważone. Pożądany model stosunku pracy nie powinien również abstrahować od nowych form kontroli i nowych (także tech­nologicznych) narzędzi podporządkowywania sobie pracownika przez pracodawcę. Niezbędne jest również pozostawienie ludziom wyboru, czy i w jakim stopniu chcą być podporządkowani zatrudniającemu. Biorąc to pod uwagę, autorka odnosi się do wybranych elementów modelu stosunku pracy wyła­niającego się z propozycji zawartych w projekcie kodeksu pracy z 2018 r. Zarzuca, iż projekto­dawcy w centrum modelu stosunku pracy stawiają prawa człowieka pozostające w związku z wy­konywaniem pracy zarobkowej, w tym prawo do pracy o charakterze bezwzględnym. Autorzy projektu nie wyjaśniają przy tym, w jakim rozumieniu używają samego pojęcia prawa człowieka (z jakiego aktu prawnego czerpią jego definicję), a jednocześnie czynią z niego pojęcie centralne w regulacji hierarchii źródeł prawa pracy. Według autorki, projekt kreuje także „antywolnościo­wy” model stosunku pracy.

EN

Background: Research perspectives adopted in Polish and European labour law science regarding the employment relationship model (a model of rendering work [under employment relationship]). Research purpose: To determine the desired perspectives for formulating the employment relationship model and to compare them with the proposal to change the employment relationship model contained in the draft of the Polish Labour Code from 2018. Methods: The Author uses a mixed method, taking into account, in addition to the formal and dogmatic method, the following methods: comparative; philosophical and anthropological. Conclusions: The Author indicates what – in her opinion – should be perspectives for formulating proposals for changes in the employment relationship model in Polish labour law. She believes that a holistic perspective should be adopted that takes into account mainly human rights (social rights), anthropological conditions, moral values, factors resulting from economic processes, as well as normative regulations of the economic system in the national, European and global dimensions. She postulates that none of these perspectives be dominant or excessively dominant, and that a balanced approach is needed. The desired model of employment relationship should also not abstract from new forms of control or new (also technological) tools for an employer to subordinate the employee. It is also necessary to leave people the choice of whether and to what extent they want to be subordinated to the employer. Taking this into account, the Author refers to selected elements of the employment relationship model that have emerged from the proposals contained in the draft of the Polish Labour Code from 2018. She imputes to the draft designers that they place at the center of the employment relationship model human rights related to paid employment, including the absolute right to work. At the same time, the authors of the project have not explained in what sense they use the very concept of human rights (from which legal act they derive its definition) and at the same time make it the central concept in the regulation of the hierarchy of sources of labour law. According to the Author, the project also creates an “anti-libertarian” model of employment relationship.

Keywords

PL

stosunek pracy, prawa człowieka, Konstytucja RP, źródła prawa pracy

EN

employment relationship model, human rights, Constitution of the Republic of Poland, sources of law

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2019
• Volume: 113

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Eliza Maniewska

Identifiers

DOI

10.26485/SPE/2019/113/6