Wstęp. Właściwe stosowanie się pacjentów do zaleceń lekarskich dotyczących przyjmowania leków jest jednym z podstawowych warunków wpływających na skuteczność leczenia. Cel pracy. Ocena zjawiska stosowania się pacjentów do zaleceń lekarskich dotyczących przyjmowania leków. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono przy użyciu autorskiego kwestionariusza wśród 261 pacjentów (97 M i 164 K) korzystających z poradni lekarskich. Średnia wieku respondentów wynosiła 48,2 ± 16,9 lat. 67,1% badanych (175 osób) stanowili mieszkańcy miasta, 32,9% (86 osób) – mieszkańcy wsi. Wykształcenie wyższe posiadało 37,2% badanych, średnie – 44,4%, zawodowe – 12,3% i podstawowe – 6,1%. Analizy statystycznej dokonano za pomocą testów niezależności χ2, testu t-Studenta, analizy wariancji (ANO VA) oraz testu kolejności par Wilcoxona, za poziom istotności statystycznej przyjmując wartość p < 0,05. Wyniki. 24,9% pacjentów bez konsultacji z lekarzem podejmuje próby ograniczania liczby przyjmowanych leków zalecanych im przez lekarzy. Najczęstszymi przyczynami niewłaściwego stosowania leków były w kolejności od najczęściej do najrzadziej zgłaszanych: zapominanie o przyjęciu dawki leku (27,2%), zbyt wysoka jego cena (19,9%), nieskuteczność leku (18,8%), uzyskanie zamierzonego efektu leczniczego (18,8%) oraz występujące objawy uboczne (14,1%). Mężczyźni istotnie częściej zapominali o konieczności przyjęcia leku w porównaniu z kobietami (odpowiednio: 36,1% vs. 21,9%). Wykazano istotne statystyczne różnice między samodzielnym ograniczaniem liczby stosowanych leków a wykształceniem. Wnioski. W celu uzyskania lepszej skuteczności leczenia właściwe wydaje się położenie większego nacisku na przekazywanie pacjentom informacji związanych z przyjmowaniem zaordynowanych leków, a także zwiększenie świadomości chorych na temat konsekwencji niestosowania się do zaleceń lekarskich.
Wstęp. Objawy uboczne mogą wystąpić po zastosowaniu niemal wszystkich znanych leków. Cel pracy. Ocena częstości reakcji nadwrażliwości na środki farmaceutyczne w wywiadzie w grupie pacjentów leczonych ambulatoryjnie oraz identyfikacja substancji najczęściej je powodujących. Materiał i metody. Przeanalizowano dokumentację leczenia ambulatoryjnego pacjentów pod względem reakcji nadwrażliwości na leki. Badaniem objęto 1058 pacjentów (623 K, 435 M, średnia wieku 37,8 lat ± 10,7). Wyniki. Dodatni wywiad nadwrażliwości na leki stwierdzono u 11,1% badanej populacji (n = 117), co w 29% dotyczyło penicyliny, w 17,1% – amoksycyliny/ampicyliny, 12% – metamizolu, 10,3% – kotrimoksazolu, 9,4% – tramadolu, 9,4% – doksycykliny,6,8% – salicylanów oraz w 6% – innych NL PZ. Wnioski. Osoby z dodatnim wywiadem w tym kierunku najczęściej zgłaszały nadwrażliwość na penicylinę, aminopenicyliny oraz NL PZ. Dodatni wywiad w kierunku działań niepożądanych leków stwierdzano częściej u kobiet.