Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

HISTORY OF POLITICAL PHILOSOPHY. FROM TUKIDYDES TO LOCKE. CLASSICAL TRADITION AND ITS CRITICS. - REVIEW (Historia filozofii politycznej. Od Tukidydesa do Locke'a. Tradycja klasyczna i jej krytycy. - recenzja)

100%
Piekarski R.
Pieniądze i Więź
|
2011
|
vol. 14
|
issue 3(52)
189-199
EN
Review of the book by Julian Korab-Karpowicz, titled 'History of political philosophy. From Thucydides to Locke. Classical tradition and its critics'.
2

Co nie mieści się w dobrze pojętym republikanizmie. Wybrane narracje republikanizmu w cywilizacji Zachodu – od czasów antyku greckiego po czasy współczesne

100%
Piekarski R.
Pieniądze i Więź
|
2018
|
vol. 21
|
issue 2(79)
19-32
PL
We współczesnej historii myśli politycznej, jak i w historii filozofii polityki nierzadko napotykamy nadzwyczaj swobodne i szerokie rozumienie republikanizmu. W takich przypadkach do tradycji „nowego republikanizmu” zaliczany jest Locke, Hobbes, czy też Machiavelli. Gdy weźmiemy za właściwe kryterium precyzyjne i uściślone pojęcie republiki w klasycznym rozumieniu, tj. myśli Arystotelesa, szybko okazuje się, iż wymaga się wtedy podwyższonych kwalifikacji moralnych i intelektualnych, aby realnie uczestniczyć w sprawowaniu funkcji przywódczych i władczych. Trzymając się wzorców klasycznych, nie wolno w tradycji republikańskiej pomijać kryterium aksjologiczno-duchowego. A tak właśnie czyni wielu komentatorów tzw. nowoczesnego republikanizmu. Wynikiem tego jest chaos myślowy i zacieranie zasadniczych różnic pomiędzy rozmaitymi pojęciami i narracjami. Postulujemy aby tego unikać.
EN
In the modern history of political thought, as well as in the history of political philosophy, we often encounter an extremely free and broad understanding of republicanism. In such cases Locke, Hobbes or even Machiavelli are counted among the traditions of "new republicanism". When we take into account the correct and precise criterion of the republic in the classical sense, i.e. the thought of Aristotle, it quickly turns out that higher moral and intellectual qualifications are required to participate in the exercise of leadership and commanding functions. In keeping with classical patterns, one cannot omit the axiological-spiritual criterion in the republican tradition. And this is what many commentators of the so-called modern republicanism do. The result is mental chaos and obliteration of fundamental differences between various concepts and narratives. We postulate to avoid this way of narrations.
3

Uwagi o stanie Cywilizacji Zachodu z perspektywy filozofii cywilizacji

100%
Piekarski R.
Pieniądze i Więź
|
2018
|
vol. 21
|
issue 1(78)
21-30
PL
Człowiek jedynie częściowo pojmuje podstawy świata. W napięciu kruchej egzystencji, transcenduje ku bytom od siebie wyższym, poszukując „na oślep” „przyczyn i zasad tego, co jest i co się wydarza”; stopniowo odgaduje przesłanki funkcjonowania własnego umysłu i zbiorczej umysłowości; dochodzi do głębszych wglądów i autorefleksji, które modyfikują jego obraz siebie, innych, świata i Boga. Zmienia własny sposób bycia wobec „innego”, Transcendentnego. Zmieniając własną samowiedzę i otoczenie, współtworzy wielopokoleniowe wspólnoty i cywilizacje. O tym najpełniej traktują filozofowie cywilizacji. W niniejszym artykule autor pragnie zwrócić uwagę na obawy, co do kondycji cywilizacji zachodu oraz jej przyszłości z punktu widzenia wybranych stanowisk, reprezentowanych m. in. przez Arnolda Toynbeego oraz Erica Voegelina. Arnold Toynbee sugerował, iż uzasadnieniem dalszego istnienia współczesnej cywilizacji zachodniej jest fakt, że wyświadcza ona chrześcijaństwu i jego trzem siostrzanym religiom określoną przysługę: stwarzając grunt do przyjaznego spotkania na skalę światową, uzmysławiając im jedność ich ostatecznych wierzeń i wartości oraz stawiając je wszystkie wobec wyzwania odradzającego się bałwochwalstwa w szczególnie zgubnej formie kolektywnego samoubóstwienia człowieka. Eric Voegelin w 1959 roku wspominał o zagrożeniach ze strony ideologicznych partii, o charakterze antyfilozoficznym i antychrześcijańskim. Stłumienie tych antychrześcijańskich partii ma być nieodzowne „dla utrzymania europejskiego ładu” i zneutralizowania szkodliwego działania (gnostycznych) ideologii. Voegelin niepokoił się również stanem samoświadomości kościołów. W jego przekonaniu, wciąż żyjemy w czasach dominacji nauk przyrodniczych, rozdzielenia filozofii i nauki – w czasach hegemonii ideologii. Filozofia przestała odgrywać rolę w życiu publicznym. Dwa źródła autorytetu – objawienie i filozofia – nie mają już statusu publicznego; w następstwie powstaje fuzja źródeł autorytetu, pozostającego w jednym ręku – mianowicie w ideologicznym reżimie państwa totalitarnego. W związku z tym mielibyśmy „koniec ładu europejskiego”.
EN
The man only partially understands the basics of the world. In the tension of a fragile existence, he transcends to the higher beings, seeking blindly "causes and principles of what is and what is happening"; he gradually guesses the premises for the functioning of his own mind and collective mentality; he comes up to deeper insights and self-reflections that modify his image of the self, others, the world and God. He changes his own way of being towards the "other", Transcendent. By changing his own self-knowledge and environment, he co-creates multi-generational communities and civilizations. This is what the philosophers of civilization relate to the most. In this article the author would like to draw attention to concerns about the condition of the Western civilization and its future from the point of view of selected standpoints represented, among others by Arnold Toynbe and Eric Voegelin. Arnold Toynbee suggested that the justification for the continued existence of modern Western civilization is that it gives Christianity and its three sister religions a specific service: creating a ground for a friendly meeting on a global scale, making them feel the unity of their ultimate beliefs and values, and putting them all towards the challenge of the revival of idolatry in a particularly disastrous form of the collective self-divinization of man. In 1959, Eric Voegelin mentioned threats from ideological parties of anti-philosophical and anti-Christian nature. The suppression of these anti-Christian parties is to be indispensable "to maintain the European order" and to neutralize the harmful actions of (gnostic) ideologies. Voegelin was also concerned about the state of self-awareness of churches. In his opinion, we still live in the times of the domination of natural sciences, the separation of philosophy and science – in the times of ideology’s hegemony. Philosophy ceased to play a role in public life. Two sources of authority – revelation and philosophy – no longer have public status; in the aftermath, there arises a fusion of the sources of authority, remaining in one hand – namely in the ideological regime of a totalitarian state. Therefore, we would have "the end of the European order".
4

Jak i dlaczego Polacy zasłużyli na niepodległość według Feliksa Konecznego?

100%
Piekarski R.
Pieniądze i Więź
|
2019
|
vol. 22
|
issue 1(82)
7-22
PL
Feliks Koneczny własne zainteresowania badawcze w zakresie historii realizował również przechodząc stopniowo na „najwyższe piętro” tejże historii, tj. badania porównawcze nad cywilizacjami. Już stosunkowo wcześnie, gdyż jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległego państwa, podejmował zagadnienia z zakresu historiozofii. Zaś w latach 20. stopniowo zaczął wznosić gmach własnej teorii cywilizacji. Ciekawą rzeczą jest śledzenie procesu, poprzez jaki tę własną, pionierską pod wieloma względami oraz oryginalną koncepcję wielu cywilizacji wypracował. Twierdzimy, że pierwszy zarys i podstawy jego pluralistycznej wizji cywilizacji powstały właśnie w latach 20. XX wieku, a w szczególności w dwutomowej pracy Polskie Logos a Ethos. Lektura tej książki także i obecnie, w 60. rocznicę śmierci jej autora, wyraźnie pokazuje, że Konecznego badania porównawcze nad cywilizacjami oraz wyrosła z nich teoria posiadały swe korzenie w ambitnej próbie zrozumienia logiki dziejów Polski od czasów poprzedzających utratę niepodległości po chwilę jej odzyskania. Uważne odczytanie Polskiego Logos a Ethos pozwala uchwycić ukrytą logikę tych dziejów, wraz z jej głębszym wymiarem. W historiozofii polskiego uczonego mamy poszukiwanie odpowiedzi na bardziej konkretne, a mające najwyższe znaczenie pytania: o przyczyny utraty niepodległości, o kształt polskiego czynu niepodległościowego – podgumowanego przez wiele pokoleń, czynu, który doprowadził do odzyskania przez Polskę tej niepodległości. I tak oto mamy własnego przedstawiciela w elitarnym gronie teoretyków cywilizacji. Jego miejsce jest pośród największych, obok Arnolda Toynbee, Oswalda Spenglera czy Mikołaja Danilewskiego. Koneczny nie uniknął błędów, potknięć czy nawet i fałszywych, przedwczesnych osądów i to zarówno w ocenie cywilizacji bizantyjskiej, hinduskiej, jak i żydowskiej. Również jego wyjaśnienie przyczyn upadku oraz odrodzenia państwa polskiego pozostaje dyskusyjne. Niemniej jednak nadal jego dzieła wyznaczają znakomity poziom dyskusji na te nadzwyczaj frapujące tematy.
EN
Feliks Koneczny pursued his own research interests in the field of history also by gradually moving to the "top floor" of this history, i.e. the comparative studies on civilizations. Relatively early, since before Poland regained an independent state, he had undertaken issues in the field of historiosophy. And in the 1920s he gradually began to build the edifice of his own theory of civilization. It is interesting to follow the process, by which he developed his own pioneer in many respects, and original concept of many civilizations. We argue that the first outline and basis of his pluralistic vision of civilization arose precisely in the 1920s, and in particular in the two-volume work Polish Logos and Ethos. The reading of this book also now – on the 60th anniversary of the death of its author – clearly shows that Koneczny's comparative research on civilizations and the theory that emerged from them had been rooted in an ambitious attempt to understand the logic of Polish history from the times preceding the loss of independence till the moment of its recovery. Careful reading of the Polish Logos and Ethos allows to capture the hidden logic of this history, along with its deeper dimension. In the historiosophy of the Polish scholar, we seek the answers to more specific and most important questions: about the causes of loss of the independence, the shape of the Polish independence action predicated on many generations, the deed that led to Poland regaining that independence. And so, we have our own representative in the elite group of theoreticians of civilization. His place is among the greatest, next to Arnold Toynbee, Oswald Spengler and Mikołaj Danilewski. Koneczny did not avoid errors, mistakes or even false, premature judgments, both in the assessment of Byzantine, Indian and Jewish civilizations. Also, his explanation of causes of the fall of Polish state and its revival remains debatable. Nevertheless, his works continue to set an excellent level of discussion on these extremely intriguing topics.
5
Publication available in full text mode
Content available

Jak Polacy zasłużyli na niepodległość według Feliksa Konecznego

100%
Piekarski R.
Polonia Journal
|
2019
|
issue 9
87-123
PL
Feliks Koneczny własne zainteresowania badawcze w zakresie historii realizował również przechodząc stopniowo na „najwyższe piętro” tejże historii, tj. badania porównawcze nad cywilizacjami. Już stosunkowo wcześnie, gdyż jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, podejmował zagadnienia z zakresu historiozofii. Zaś w latach 20. stopniowo zaczął wznosić gmach własnej teorii cywilizacji. Ciekawą rzeczą jest śledzenie procesu, poprzez jaki tę własną, pionierską pod wieloma względami oraz oryginalną koncepcję wielu cywilizacji wypracował. Twierdzimy, że pierwszy zarys i podstawy jego pluralistycznej wizji cywilizacji powstały właśnie w latach 20. XX wieku, a w szczególności w dwutomowej pracy „Polskie Logos, a Ethos”. Lektura tej książki także i obecnie, w 60. rocznicę śmierci jej autora, wyraźnie pokazuje, że badania porównawcze Konecznego nad cywilizacjami oraz wyrosła z nich teoria, posiadały swe korzenie w ambitnej próbie zrozumienia logiki dziejów Polski od czasów poprzedzających utratę niepodległości, po chwilę jej odzyskania. Uważne odczytanie „Polskiego Logos, a Ethos” pozwala uchwycić ukrytą logikę tych dziejów, wraz z jej głębszym wymiarem. W historiozofii polskiego uczonego mamy poszukiwanie odpowiedzi na bardziej konkretne, a mające znaczenie najwyższe pytania – o przyczyny utraty niepodległości, pytanie o kształt polskiego czynu niepodległościowego, podgumowanego przez wiele pokoleń, czynu, który doprowadził do odzyskania przez Polskę tej niepodległości. I tak oto mamy własnego przedstawiciela w elitarnym gronie teoretyków cywilizacji. Jego miejsce jest pośród największych: obok Arnolda Toynbee, Oswalda Spenglera czy Mikołaja Danilewskiego. Koneczny nie uniknął błędów, potknięć czy nawet i fałszywych, przedwczesnych osądów i to zarówno w ocenie cywilizacji bizantyjskiej, hinduskiej i żydowskiej. Również jego wyjaśnienie przyczyn upadku państwa polskiego i jego odrodzenia pozostaje dyskusyjne. Niemniej jednak nadal jego dzieła wyznaczają znakomity poziom dyskusji na te nadzwyczaj frapujące tematy.
EN
Feliks Koneczny also pursued his own research interests in the field of history ALSO by gradually moving to the “top floor” of this history, just comparative studies on civilizations. Already relatively early, as before Poland regained an independent state, he undertook issues in the field of historiosophy. In the 1920s, however, it HE gradually began to build the edifice of its HIS own theory of civilization. It is interesting to follow the process by IN which he developed this own pioneer in many respects and the original concept of many civilizations. We argue that the first outline and basis of his pluralistic vision of civilization arose precisely in the 1920s, and in particular in the two-volume work Polskie Logos and Ethos. The reading of this book also now, on the 60th anniversary of the death of its author, clearly shows that Koneczny’s comparative research on civilizations and the theory that emerged from them WAS rooted in an ambitious attempt to understand the logic of Polish history from the times preceding the loss of independence to the moment of itsrecovery. Careful reading of the Polish Logos and Ethos allows to capture the hidden logic of these histories, along with its deeper dimension. In the historiosophy of the Polish scholar, we seek the answers to more specific and most important questions - the causes of loss of independence, the question of the shape of the Polish independence action, skimmed by many generations, the deed that led to Poland regaining that independence. And so we have our own representative in the elite group of theoreticians of civilization. His place is among the largest: next to Arnold Toynbee, Oswald Spengler and Mikołaj Danilewski. Koneczny did not avoid errors, mistakes or even false, premature judgments, both in the assessment of Byzantine, Indian and Jewish civilizations. Also, his explanation of the causes of the fall of the Polish state and its revival remains debatable. Nevertheless, his works continue to set an excellent level of discussion on these extremely intriguing topics.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.